Ngay sau khi có Kế hoạch liên tịch số 1070/KHLT/BYT-UBMTTQVN-BVHTTDL ngày 7/10/2008 của Bộ Y tế, Ủy Ban MTTQ Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về phát động phong trào "Toàn dân tham gia phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư", ngành y tế Yên Bái đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 53/KH-UBND ngày 2/4/2009 về việc triển khai phong trào "Toàn dân tham gia phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư" giai đoạn 2009 - 2012, thành lập tổ công tác liên ngành thực hiện kế hoạch phát động phong trào, đưa nội dung phát triển mô hình điểm phong trào thành một trong những chỉ tiêu của Đề án "Tăng cường công tác phòng chống, kìm chế sự gia tăng lây nhiễm HIV/AIDS" tỉnh giai đoạn 2010 - 2015.

Ở cấp huyện, đã xây dựng kế hoạch triển khai phong trào "Toàn dân phòng chống HIV/AIDS" lồng ghép với phong trào "Toàn dân tham gia xây dựng nếp sống văn hóa"  với công tác phòng chống HIV/AIDS. Đối với cấp xã, phường, thị trấn, đã thành lập 4 tổ liên ngành tại phường Đồng Tâm, Nguyễn Thái Học (thành phố Yên Bái), phường Pú Trạng, xã Nghĩa Lợi (thị xã Nghĩa Lộ), tổ chức 2 lễ phát động phong trào tại phường Hồng Hà (thành phố Yên Bái), xã Nghĩa Lợi (thị xã Nghĩa Lộ)…

Đến nay, toàn tỉnh đã có 2/9 huyện, thị xã, thành phố triển khai xây dựng phong trào, 4/180 xã, phường tham gia triển khai phong trào, 8 mô hình điểm "Tổ dân phố, thôn, bản tự quản phòng, chống HIV/AIDS và tệ nạn xã hội", tổ chức 5 lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho nhóm nòng cốt với 800 lượt người tham gia. Số hộ gia đình ký cam kết phòng, chống HIV/AIDS năm 2009 là 150.682 hộ, đạt 89,2%, đến năm 2012 đạt 100%.

Từ trường hợp nhiễm HIV/AIDS đầu tiên được phát hiện tại Yên Bái vào năm 1997, đến nay (tính đến 30/12/2012) HIV/AIDS đã có ở 100% huyện, thị, thành phố và 153/180 xã, phường, thị trấn trong tỉnh. Thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ, huyện Văn Chấn, huyện Trấn Yên là những địa phương có số người nhiễm HIV/AIDS cao của tỉnh. Lây nhiễm HIV/AIDS chủ yếu qua đường máu, chiếm 44,66%.

Trong tổng số người nhiễm HIV/AIDS, chiếm tỷ lệ lớn là đối tượng nghiện ma túy (44,66%). Nam giới là đối tượng nhiễm HIV/AIDS chủ yếu với 74,79%. Hết năm 2012, về cơ bản, tình hình lây nhiễm  HIV trên địa bàn tỉnh đã có xu hướng chững lại, hạn chế tốc độ lây nhiễm, giảm ca phát hiện mới, tuy nhiên HIV/AIDS vẫn ở giai đoạn tập trung và đặc biệt tăng ở nhóm đối tượng từ 20 - 30 tuổi.

Trong triển khai phong trào "Toàn dân tham gia phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư" tại Yên Bái cũng gặp phải những khó khăn nhất định. Các mô hình điểm về phòng chống HIV/AIDS tại các xã, huyện chưa được nhân rộng, tỷ lệ còn thấp, việc quan tâm sơ, tổng kết, nhân rộng mô hình còn hạn chế, nguồn lực thực hiện phong trào gặp nhiều khó khăn…

Để thực hiện tốt phong trào "Toàn dân tham gia phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư" trong giai đoạn mới 2013 - 2020, các đơn vị thực hiện phong trào cần quan tâm đến mục tiêu, đánh giá chất lượng và cách thức tổ chức thực hiện phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh; Ủy ban MTTQ tỉnh cần phân công rõ trách nhiệm cho từng đơn vị; UBND tỉnh sẽ phối hợp với các đơn vị trong công tác tuyên truyền, đồng thời chỉ đạo các ngành chuyên môn làm tốt công tác này. Tỉnh sẽ có các văn bản chỉ đạo theo hệ thống ngành dọc, có chính sách riêng với công tác phòng chống HIV/AIDS.

 Ngọc Sơn