Chúng tôi đến Trường THCS Mường Lai vào những ngày đầu tháng 4/2013. Không khí học tập sôi nổi, không học sinh trốn tiết, bỏ học - đây là kết quả bước đầu khi nhà trường thực hiện kế hoạch “Mỗi cán bộ, giáo viên giúp đỡ 1 học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có nguy cơ bỏ học, chậm tiến, giúp các em học tập tốt hơn và chống lưu ban”. Là trường thuộc xã vùng xa của huyện Lục Yên nhưng nhiều năm liền Trường THCS Mường Lai được đánh giá là đơn vị thực hiện tốt công tác quản lý, giảng dạy, nhiều năm liền đạt danh hiệu “Trường tiên tiến”.

Hiện toàn trường có 418 học sinh, trong đó: học sinh dân tộc Tày, Dao chiếm trên 90%. Do kinh tế ở Mường Lai chưa phát triển, đời sống nhân dân còn khó khăn dẫn đến một số học sinh chưa được gia đình quan tâm đầy đủ, học không chuyên cần khiến các em bị hổng kiến thức, chán học, gây mất trật tự ảnh hưởng đến lượng dạy và học của nhà trường.

Để khắc phục tình trạng này, từ tháng 1/2013, Chi ủy, Ban giám hiệu nhà trường đã tổ chức lấy ý kiến và thực hiện mỗi cán bộ, giáo viên giúp đỡ 1 học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có nguy cơ bỏ học, chậm tiến. Giáo viên không chỉ có trách nhiệm kèm cặp, phụ đạo cho học sinh yếu kém mà còn phải nắm bắt tâm tư, hoàn cảnh gia đình của học sinh để có phương pháp giáo dục phù hợp.

Thầy giáo Nguyễn Thiện Kế - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Từ khi thực hiện giải pháp này, các giáo viên được phần công nhiệm vụ đã nghiêm túc thực hiện, phát huy tốt vai trò của người đỡ đầu. Đến nay, những học sinh được giúp đỡ đã tiến bộ rõ rệt, không còn tình trạng bỏ học, bỏ giờ nữa. Tỷ lệ học sinh khá, giỏi trong trường đạt 40%, tăng 3% so với cùng kỳ”.

Không chỉ chịu trách nhiệm với học sinh của mình trên lớp, vào các tối trong tuần, các thầy cô trong trường còn đến từng nhà học sinh kiểm tra việc làm bài tập, thăm hỏi, động viên gia đình tạo điều kiện để con em được đến trường đầy đủ. Vào dịp tết Nguyên đán Quý Tỵ vừa qua, phát động phong trào “Trao quà tết tặng học sinh nghèo”, nhà trường đã trích quỹ mua quà tặng 17 em đối tượng này.

Thầy giáo Nguyễn Xuân Thắng tới nhà em Nghiêm Văn Huỳnh phụ đạo môn tiếng Anh.

“Từ khi được giao giúp đỡ học sinh đặc biệt khó khăn, công việc vất vả hơn nhưng lại thấy trách nhiệm của mình cao hơn, tự hào với vai trò của người thầy giáo. Khi đến nhà học trò của mình phụ trách, chúng tôi càng thấm thía và cảm thông hơn với hoàn cảnh của các em. Ngoài giúp các em yêu môn học, chúng tôi còn gần gũi gia đình, vận động gia đình động viên các em đi học đầy đủ, bằng những việc làm cụ thể như: ủng hộ sách vở, dép nhựa đã phần nào chia sẻ được với gia đình. Trong các dịp lễ tết, phần lớn các thầy cô đều tham gia sửa soạn nhà cửa cùng gia đình học sinh”, thầy Nguyễn Xuân Thắng - giáo viên dạy môn Tiếng Anh tâm sự.

Học sinh của thầy Thắng là em Nghiêm Văn Huỳnh, lớp 8B, ở thôn 14, xã Mường Lai. Huỳnh có hoàn cảnh khá đặc biệt, bố bị thần kinh tọa không đi lại được, mẹ bỏ nhà đi từ lúc Nghiêm còn học mẫu giáo. Toàn bộ ruộng vườn của gia đình em đều đem cầm cố lấy tiền sinh hoạt, đến năm 2018 gia đình mới chuộc được về để canh tác. Mọi chi phí sinh hoạt, thuốc men của ba bố con Nghiêm đều do ông bà nội và họ hàng giúp đỡ. Vì hoàn cảnh khó khăn nên sức học của em rất yếu, nhiều lúc còn nghỉ học tự do.

Từ khi thầy Thắng đến thăm nhà, trao đổi việc học tập với gia đình, trực tiếp kèm Huỳnh học và làm bài tập, đến nay, em đã tiến bộ rõ rệt, không còn chán học. Huỳnh đã theo kịp các bạn trong lớp và hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài. Cũng giống như Huỳnh, các em Hoàng Thanh Thảo, Nguyễn Thị Thôn, Hoàng Văn Dũng, Triệu Thị Nhiều, Hoàng Văn Thực… do các thầy cô Hoàng Thị Thanh Ngôn, Trần Thị Yến Ly, Hà Thị Nguyệt, Nguyễn Ngọc Hùng Triều, Đinh Văn Nghĩa giúp đỡ, quan tâm đã vui tươi đến trường, chăm ngoan học tập.

Từ khi thầy Thắng đến thăm nhà trực tiếp kèm Huỳnh học và làm bài tập, đến nay, em đã tiến bộ rõ rệt và hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài.

Những việc làm thiết thực của nhà trường đã nhận được sự ủng hộ rất lớn của chính quyền và nhân dân nơi đây. Ông Hoàng Văn Sang - Chủ tịch UBND xã Mường Lai cho biết: “Chính quyền rất hoan nghênh và tạo mọi điều kiện để Trường THCS Mường Lai thực hiện chủ trương mỗi giáo viên phụ trách giúp đỡ một học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Các thầy cô thực hiện tốt nhiệm vụ này và nhận được nhiều lời khen ngợi từ các hộ dân. Đây là việc làm rất thiết thực và mang ý nghĩa nhân văn. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai tới trường tiểu học và mầm non trong xã học tập theo cách làm này”.

“Mặc dù việc giúp đỡ của giáo viên với học sinh đặc biệt khó khăn đã đem lại hiệu quả rõ rệt nhưng mỗi thầy, cô giáo vẫn đến nhà từng em như hiện nay là điều mà nhà trường phải bàn, bởi kinh phí hỗ trợ cho mỗi thầy cô mỗi tuần chỉ là một bữa ăn tối ở mức 15.000 đồng và 4 người/1 chiếc đèn pin được trích từ thu Đảng phí và phần nhiều do giáo viên tự túc. Bởi vậy, nhà trường rất mong được huyện Lục Yên, ngành giáo dục quan tâm, hỗ trợ thêm cho các thầy cô trong trường” - thầy Nguyễn Thiện Kế thông tin thêm.

Có thể nói, việc thực hiện chủ trương mỗi cán bộ, giáo viên giúp đỡ 1 học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có nguy cơ bỏ học, chậm tiến để giúp các em học tập tốt hơn và chống lưu ban ở Trường THCS Mường Lai đã phát huy hiệu quả tích cực, đặc biệt là đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn, giúp các em vươn lên trong học tập để sau này trở thành người có ích cho xã hội.

Thanh Thủy