Giàng Thị Mảy - 9 tuổi, ở xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải cũng giống như hầu hết tất cả những em bé người Mông ở đây, Ngày Quốc tế thiếu nhi là điều gì đó thật xa xỉ. Hàng ngày sau giờ học, Mảy giúp mẹ trông em, nấu cơm, gùi nước... nhiều lắm những công việc mà theo em là chỉ tí xíu thôi.

Ở trường, Mảy cũng được cô giáo nói về Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6 nhưng với em duờng như nó ở xa lắm. Em chỉ cần được tới trường, được ăn no, thế đã là đủ lắm rồi. Năm học kết thúc, em lại theo chúng bạn đi tìm lau cho mẹ, đi tìm củi mang về hay đi dọc những con suối mò vài con ốc, con cua làm "bữa tươi" cho gia đình.

Cứ hồn nhiên như cây lau, cây sậy giữa rừng nên có lẽ em không coi những gì mình không có là đang thiếu, cũng không coi những gì mình có là chưa đủ. "Cô giáo nói 1/6 là Ngày Quốc tế thiếu nhi, là ngày tết của trẻ em, trong đó có chúng em. Chúng em cũng chỉ biết có thế thôi" - Mảy hồn nhiên cho biết.

Cuộc sống như vậy với Mảy và những đứa trẻ vùng cao Yên Bái cứ tiếp diễn một cách vô tư đến lạ kỳ mà không có cần có ngày tết của riêng mình. Không phải vì những ông bố, bà mẹ ở đây không muốn quan tâm tới trẻ nhỏ mà bởi cuộc sống vẫn còn quá nhiều khó khăn, vất vả. Việc lo nghĩ cho bữa cơm, manh áo đã khiến tất cả những người lớn trong gia đình phải lao lên nương, lên rẫy để bán mặt cho đất, bán lưng cho trời. Còn những đứa trẻ cũng phải phụ giúp gia đình.

Hồn nhiên trẻ vùng cao.

Chị Lù Thị Me - xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải cho biết: "Mình biết Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6 chứ. Đi họp hội phụ nữ các chị cũng có bảo mà. Mình cũng biết vào ngày này ở xuôi là bố mẹ sẽ mua quà cho con cái, hoặc đưa bọn trẻ đi chơi. Nhưng nhà mình khó khăn lắm, không có tiền mua đồ chơi cho con được. Bao đời nay bọn mình cứ lớn lên mà có cần đồ chơi đâu".

Vợ chồng chị Me có hai con, một trai và một gái, chị cũng tiến bộ rất nhiều khi xác định đẻ ít còn chăm sóc được con nhưng cái nghèo, cái khó vẫn cứ bám mãi vào gia đình chị. Chị cố gắng lắm cho hai con đi học, mong chúng sẽ bớt khổ. Vừa mới kết thúc năm học, thằng bé thứ hai của chị Me là Giàng A Của mới 10 tuổi cũng đã theo mẹ ra ruộng đổ nước. Của dường như đã quá quen với cái nắng gió khắc nghiệt của vùng cao này.

Chân đất, đầu trần, Của cũng tay mang theo cuốc lũn cũn theo mẹ. Khi nắng lên, hai má em ửng đỏ rồi sạm đen rắn rỏi. Em cũng như những đứa trẻ khác ở vùng cao đã được "rèn luyện" để thích nghi với hoàn cảnh khắc nghiệt và môi trường sống thiếu thốn trăm bề ngay từ khi còn bé. Của không biết tới Ngày Quốc tế thiếu nhi cho tới khi em đi học, được cô giáo nói nhưng em cũng thấy nó xa lắm, không gần với những gì em có ở đây.

Giàng A Của cho biết: "Đối với chúng em, được đến trường, học chữ là niềm vui lớn nhất rồi. Cô giáo bảo đi học thì sau này không còn khổ như bố mẹ nữa, nên em ước hai chị em em sẽ không phải bỏ học".

Vào rừng kiếm củi, đem xuống huyện bán lấy tiền mang về cho bố mẹ, đi kiếm rau rừng và địu cả vác to trên vai, cầm cuốc lên nương làm rẫy cùng cha mẹ… là những việc mà các em nhỏ vùng cao em nào cũng đã từng trải qua. Thế nhưng, đối với nhiều em nhỏ ở nơi đây, một chiếc kẹo ngọt cũng trở thành thứ xa xỉ và Ngày Quốc tế thiếu nhi cũng là cái gì đó xa lạ lắm. Song không vì thế mà các em thôi mơ uớc cho một tương lai tươi sáng hơn.

T.B