Các vụ án hình sự được đưa ra xét xử kịp thời, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, góp phần tích cực trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Hàng năm, TAND tỉnh giải quyết hàng trăm vụ, việc, trong đó án hình sự chiếm khoảng 20%. Với số lượng án tăng, tính chất các vụ, việc ngày càng phức tạp, các phiên tòa lại diễn ra liên tục…, để làm tốt công tác chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao chất lượng tranh tụng, xét xử, hàng năm, đơn vị đều xây dựng kế hoạch, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thẩm phán trong giải quyết các vụ án hình sự; duy trì giao ban nghiệp vụ để nắm bắt tiến độ xét xử và cho ý kiến chỉ đạo giải quyết đối với những vụ án khó, phức tạp.
Trong quá trình giải quyết, xét xử án hình sự, TAND tỉnh đều chỉ đạo các thẩm phán nghiên cứu, nắm chắc hồ sơ vụ án, chuẩn bị đề cương điều khiển phiên tòa, lập kế hoạch xét hỏi phù hợp. Các phiên tòa hình sự đều được tiến hành theo hướng đổi mới thủ tục xét hỏi và mở rộng tranh tụng theo yêu cầu cải cách tư pháp.
Trong đó, có sự phân định rõ ba chức năng trong tố tụng gồm: xét xử, buộc tội và bào chữa dựa trên cơ sở các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Tại các phiên tòa hình sự, chủ tọa phiên tòa luôn tạo điều kiện để người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự và những người tham gia tố tụng khác có quyền tranh luận dân chủ, bình đẳng với kiểm sát viên.
Cách điều hành bảo đảm tính dân chủ, công khai, minh bạch, uy nghiêm. Sau mỗi phiên tòa là phiên họp rút kinh nghiệm của lãnh đạo đơn vị, thẩm phán, kiểm sát viên nhằm đánh giá ưu điểm, thiếu sót trong quá trình xét xử.
Qua đó, tạo điều kiện giúp các thẩm phán, thư ký, công chức Tòa án cũng như các kiểm sát viên nâng cao tinh thần trách nhiệm, tự đào tạo, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ trong công tác giải quyết, xét xử án hình sự nói riêng, các vụ án khác nói chung. Vì vậy, chất lượng xét xử các vụ án không ngừng được nâng lên.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Phan Văn Tiến - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Chánh án TAND tỉnh cho biết: "Xuất phát từ yêu cầu nâng cao chất lượng xét xử và xác định tầm quan trọng của việc xét xử cũng như hoạt động tranh tụng tại phiên tòa theo tinh thần cải cách Tư pháp, TAND tỉnh đã chỉ đạo Tòa Hình sự và TAND các huyện, thị, thành phố quan tâm đến việc tổ chức các phiên tòa theo tinh thần Nghị quyết số 49 của Bộ Chính trị. Trong đó, tăng cường công tác đổi mới tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp; nâng cao chất lượng tranh tụng, phòng, chống oan, sai; tích cực đổi mới thủ tục hành chính tư pháp tại Tòa án; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tư pháp; tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án”.
Được biết, TAND tỉnh yêu cầu các thẩm phán, Thư ký Tòa Hình sự trong quá trình thực thi nhiệm vụ phải luôn tìm tòi, học hỏi và áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm, giải pháp công tác để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Các bản án hình sự có hiệu lực pháp luật đều được đăng công khai trên Cổng Thông tin điện tử của TAND tỉnh.
Việc công bố các bản án đã tăng cường tính công khai, minh bạch trong hoạt động xét xử của Tòa án và nhận được sự hưởng ứng từ dư luận, giúp người dân, cơ quan, tổ chức tiếp cận, giám sát, đánh giá phán quyết của Tòa án. Đồng thời, nâng cao tinh thần trách nhiệm của mỗi thẩm phán trước phán quyết nhân danh Nhà nước.
Bên cạnh đó, TAND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị TAND hai cấp trong tỉnh thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 01 của Chánh án TAND Tối cao về các yêu cầu đổi mới việc tổ chức phiên tòa xét xử theo đúng tinh thần cải cách tư pháp.
Thực hiện tốt mối quan hệ phối hợp liên ngành giữa: Công an, Viện Kiểm sát nhân dân, TAND trong quá trình điều tra, truy tố xét xử các vụ án trọng điểm, có tính chất phức tạp, dư luận nhân dân quan tâm để cùng liên ngành thông tin, trao đổi, bàn bạc, tạo nên sự thống nhất, bảo đảm mọi hành vi phạm tội phải được khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng người, đúng tội, không làm oan người vô tội, không để lọt tội phạm. Trong 5 năm qua (từ năm 2015 đến hết tháng 7 năm 2020), TAND 2 cấp trong tỉnh đã thụ lý 3.235 vụ, 5.509 bị cáo, đã giải quyết, xét xử 3.148 vụ, 5.391 bị cáo, đạt gần 97%.
Có thể nói, các giải pháp nâng cao chất lượng tranh tụng, xét xử các vụ án hình sự đã được TAND tỉnh thực hiện rất hiệu quả, từ đó, các vụ án đều được giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, không có án quá hạn luật định, không có tình trạng trả hồ sơ điều tra bổ sung, không đúng quy định của pháp luật và tình trạng chậm gửi bản án, quyết định cho các cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan…
Hướng tới kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống TAND, tập thể cán bộ, đảng viên TAND hai cấp tỉnh Yên Bái đang ra sức thi đua lập nhiều thành tích để công tác xét xử nói chung, công tác xét xử các vụ án hình sự nói riêng ngày càng được nâng cao chất lượng, đảm bảo tính thượng tôn pháp luật.
Thiên Cầm
