Lễ "cúng rừng" được tổ chức ngay tại khu rừng cấm. Trước khi lễ hội diễn ra một ngày, trưởng thôn đã triệu tập nhân dân trong thôn đến để bàn chuyện tổ chức lễ hội. Từ sáng sớm, thầy cúng đã sửa soạn trang phục và các thứ cần thiết để chuẩn bị cho nghi lễ cúng rừng. Đồ cúng gồm: 2 con lợn, thịt gà, giấy tiền cúng, rượu, hương và một số sản vật của bà con trong thôn đóng góp. Tất cả đồ cúng đều được mang đến bày trong một ngôi nhà nhỏ và đặt xuống một gốc cây to ngay trước khu rừng cấm để cúng thần rừng. Thầy cúng thay mặt bà con cầu mong sự che chở của thần rừng, mong cho một năm mưa thuận gió hoà, cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc.

Sau khi kết thúc các nghi lễ, thầy cúng hoá tiền cúng, rượu, hương cùng một số đồ cúng khác và tuyên bố kết thúc lễ hội. Cuối cùng trưởng bản đại diện cho toàn thể nhân dân trong thôn tiến hành ký cam kết bảo vệ rừng với lực lượng kiểm lâm. Tất cả mọi người đều phải tuân thủ theo cam kết đã đề ra như: Không chặt phá rừng, khai thác rừng trái phép, vận động bà con trong thôn cùng tham gia thực hiện nghiêm chỉnh "quy ước bảo vệ và phát triển rừng" do thôn bản xây dựng lên, tích cực tham gia trồng rừng… Trong năm, không một ai được xâm phạm đến khu rừng cấm, nếu ai vi phạm sẽ bị phạt theo quy ước đã đề ra. Thôn cũng đã lập ra tổ bảo vệ rừng và cứ mỗi năm lại bầu ra tổ trưởng mới. Tiếp đó cả bản sẽ cùng nhau ăn bữa cơm đoàn kết.

Tục lệ này đã trở thành truyền thống tốt đẹp lâu đời của đồng bào thôn Dền Sáng nói riêng và một số thôn vùng cao của huyện Bát Xát nói chung. Ngoài ý nghĩa về tâm linh, lễ hội cúng rừng còn mang tính giáo dục cao trong việc giữ gìn bảo vệ và phát triển rừng. Do vậy phong tục này đã được đồng bào Dao thôn Dền Sáng duy trì gắn với lễ ký cam kết bảo vệ rừng. Hàng năm, ngày lễ "cúng rừng" đã trở thành ngày hội vui của thôn, bản tạo nên nét đẹp truyền thống của đồng bào dân tộc Dao đỏ ở vùng cao Dền Sáng.

(Theo Báo Lào Cai)