Sinh ra tại thôn Nam Hồng, xã Hồng Ca, chứng kiến cảnh thực dân Pháp đàn áp, bắt bớ dân lành ở đồn Ca Vịnh, cậu thiếu niên Hà Cao Khải căm thù giặc sâu sắc.
Thấy các anh, các chú bản trên, làng dưới theo cách mạng, dùng súng kíp bắn rơi máy bay địch..., cậu bé Khải xung phong làm liên lạc cho du kích; do nhanh nhẹn, thông minh lại thông thạo rừng núi, khe suối nên Hà Cao Khải được giao nhiều nhiệm vụ quan trọng như trinh sát, truyền tin, mật báo cho bộ đội đánh nhiều trận ở thị xã Yên Bái, Thác Thiến, Ba Khe, Cửa Nhì... Ngày 5/4/1948, cậu bé người Tày Hồng Ca ngày nào đã đủ 18 tuổi nên chính thức vào bộ đội chủ lực, biên chế vào Đại đội 544 Vệ binh, Trung đoàn 115 Yên Bái.
Do có nhiều thành tích trong rèn luyện và chiến đấu nên đầu năm 1949, chiến sỹ Hà Cao Khải chính thức được kết nạp vào Đảng. Đứng trong hàng ngũ của những người cộng sản, được rèn luyện trong môi trường Quân đội nhân dân, đồng chí Hà Cao Khải càng ra sức phấn đấu công tác tốt, mưu trí, dũng cảm, đề xuất với cấp trên nhiều sáng kiến trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu.
Đồng chí Hà Cao Khải được cử đi học và được giao nhiều trọng trách từ cấp bậc tiểu đội, trung đội, đại đội, đến tiểu đoàn, trung đoàn, làm chuyên gia quân sự tại nước bạn Lào rồi làm Trưởng Ban Chỉ huy Quân sự huyện... và hai lần làm trung đoàn trưởng của hai trung đoàn đặc công anh hùng 822 và 821, Quân khu II.
Sau 35 năm quân ngũ, năm 1984, đồng chí Hà Cao Khải về nghỉ chế độ nhưng với phẩm chất người lính Cụ Hồ, đồng chí tích cực tham gia phong trào tại địa phương; đặc biệt là làm Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã hai nhiệm kỳ. Trên cương vị mới, đồng chí Khải tích cực xây dựng phong trào Hội, giáo dục truyền thống yêu nước, giải quyết chính sách hậu phương quân đội, xây dựng Đảng, chính quyền và chung tác xây dựng quê hương...
Đến thăm người cựu chiến binh, người đảng viên cao tuổi giữa lúc cả nước đang tưng bừng kỷ niệm 89 năm Ngày thành lập Đảng mùng 3/2.
Ở tuổi 90, cụ Khải sức đã yếu nhưng rất hăng hái chia sẻ câu chuyện quê hương, đất nước đổi mới đi lên. Hồng Ca, một xã vùng sâu, vùng xa nghèo khó nhất huyện mà giờ đang từng bước trở thành xã nông thôn mới. Cây trên rừng, lúa ngô dưới đồng tốt tươi, đặc biệt là hàng ngàn héc-ta rừng nguyên liệu, rừng quế đặc sản, hàng trăm héc-ta tre măng Bát độ tạo ra sản phẩm hàng hóa lớn; đường trung tâm xã trải nhựa phẳng lỳ, đường vào thôn bản đã và đang được bê tông hóa; trường học, Trạm Y tế được xây dựng khang trang...
Cuộc sống đang từng bước đổi thay, đó là nhờ ơn Đảng, ơn Chính phủ đã quan tâm đầu tư, Đảng bộ, chính quyền xã đã chủ động, tích cực lãnh đạo quần chúng nhân dân tăng gia, sản xuất, vượt khó vươn lên. Truyền thống yêu nước, dũng cảm trong chiến đấu đang tạo ra sức mạnh trong công tác xây dựng Đảng, phát triển kinh tế - xã hội.
Uy tín của Đảng ngày càng được củng cố, lòng tin của nhân dân với Đảng ngày càng sâu đậm thêm; mỗi đảng viên và cả cựu chiến binh nữa cần ra sức rèn luyện, phấn đấu để chung tay xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh – đó là tâm sự của người đảng viên, người cựu chiến binh Hà Cao Khải.
Lê Phiên