Giải quyết, tháo gỡ vướng mắc cho diện tích đất nông nghiệp bị xen kẹt là việc cần làm ngay để bảo đảm đời sống cho người dân cũng như không để lãng phí tài nguyên đất.
Đứng bên thửa ruộng cỏ mọc như hoang hóa từ lâu, bà Lò Thị Thịnh, thôn Bản Sa, xã Nghĩa Lợi không giấu được vẻ buồn bã khi trên 1.000 m vuông ruộng đã không thể cày cấy được từ năm 2015 khi có dự án xây dựng khu tái định cư ở nơi đây.
Bà Thịnh thở dài: "Từ khi Nhà nước thu hồi đất để làm khu tái định cư thì chỗ ruộng này không cày cấy được gì hết. Mưa thì ngập úng, lúc tạnh ráo thì khô hạn, chuyển sang trồng màu thì chuột cắn hết”.
Cũng theo bà Thịnh, nhà bà có gần 3.000 m vuông ruộng trong đó đã bị thu hồi trên 100 m vuông để làm khu tái định cư. Tuy nhiên, từ đó đến nay, 989 m2 ruộng ở cạnh khu tái định cư không thể sản xuất. Cùng với đó, tại khu 4, thôn Bản Sa, gia đình bà cũng có 350 m vuông ruộng bị khô hạn, không cày cấy được.
Ông Lò Văn Tý - Bí thư Chi bộ thôn Bản Sa, xã Nghĩa Lợi dẫn chúng tôi đến bên những thửa ruộng bị xen kẹt nằm sát khu tái định cư đang xây dựng. Chỉ tay về phía thửa ruộng cỏ mọc um tùm, ông Tý cho biết: "Toàn thôn có gần 10 hộ có ruộng bị xen kẹt không thể sản xuất được do thiếu nước tưới tiêu với diện tích khoảng 3.000 m vuông. Trong số đó, có hộ đã chuyển sang trồng màu, trồng cỏ nhưng do không có hệ thống dẫn nước rồi lại bị chuột, sâu bọ phá hoại nên giờ đều bỏ hoang”.
Qua tìm hiểu, hiện nay xã Nghĩa Lợi có 1,04 ha đất ruộng bị xen kẹt giữa các dự án, khu dân cư không thể cày cấy được. Nguyên nhân là do hệ thống kênh mương bị chia cắt, vùi lấp nên các thửa ruộng này không có nước để sản xuất.
Ông Lò Văn Hải - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Nghĩa Lợi cho biết: "Người dân mong muốn có thể khôi phục lại để cấy lúa hoặc là chính quyền thu hồi chuyển đổi sang đất ở. Vì giờ có đất mà cũng như không vì không thể sản xuất được. Thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri, chúng tôi đã phản ánh ý kiến của người dân lên thị xã Nghĩa Lộ và tỉnh, còn trước mắt, chính quyền địa phương tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển sang trồng màu và các cây trồng khác”.
Rời xã Nghĩa Lợi, sang phường Pú Trạng - địa phương cũng có hơn 1 ha đất ruộng bị xen kẹt trong các khu dân cư, không thể cày cấy. Phó Chủ tịch UBND phường - ông Nguyễn Công Cường cho biết: "Diện tích đất xen kẹt này không lớn, nằm rải rác ở các tổ 15, 16, 18, 20, 21, 23. Từ nhiều năm nay, người dân đã không thể sản xuất do thiếu nước. Vì vậy, mong muốn của bà con là chuyển đổi thành đất ở để mở rộng khu dân cư”.
Theo thống kê của Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Nghĩa Lộ, hiện thị xã có 8,28 ha đất nông nghiệp bị xen kẹt, không thể sản xuất, trong đó phường Tân An 4,01 ha, phường Pú Trạng 1,01 ha, xã Nghĩa An 1,02 ha, xã Nghĩa Phúc 1,2 ha, xã Nghĩa Lợi 1,04 ha.
Trao đổi về vấn đề này, ông Hà Văn Nam - Chủ tịch UBND thị xã Nghĩa Lộ cho biết: những năm qua, thực hiện sự chỉ đạo của các bộ, ngành, UBND tỉnh Yên Bái, thị xã đã phối hợp với các ngành chức năng thu hồi một số diện tích đất nông nghiệp để làm đường và mở rộng không gian đô thị của thị xã Nghĩa Lộ sang hướng Đông Bắc, phấn đấu đến năm 2020, cơ bản đạt các tiêu chí đô thị loại 3.
Trong quá trình mở rộng không gian đô thị thị xã cùng với đặc thù miền núi, ruộng không bằng phẳng nên khi thu hồi đất để triển khai các dự án làm đường, khu dân cư đã xuất hiện các diện tích đất xen kẹt, dẫn đến có thể ngập úng cục bộ, thiếu nước cục bộ.
Để giải quyết vấn đề này phương án trước mắt, đối với những diện tích có thể xây dựng được hệ thống kênh mương tưới tiêu thì thị xã sẽ lồng ghép các nguồn vốn để triển khai xây dựng, bảo đảm cho nhân dân có nước tưới sản xuất.
Trong trường hợp không thể trồng lúa thì chuyển sang trồng màu, nuôi trồng thủy sản. Cuối cùng, nếu không thể xây dựng kênh mương và chuyển đổi cây trồng thì sẽ tiếp tục thu hồi để chuyển đổi mục đích sang đất dân cư, thương mại dịch vụ nếu phù hợp với quy hoạch phát triển đất dân cư.
Trong bối cảnh, diện tích đất nông nghiệp của thị xã ngày càng bị thu hẹp do quá trình đô thị hóa và triển khai các dự án thì việc xử lý, giải quyết những vướng mắc đất nông nghiệp xen kẹt là yêu cầu cần thiết để bảo đảm quyền lợi, đời sống của nhân dân, tránh lãng phí, phát huy giá trị tài nguyên đất và ngăn ngừa nguy cơ phát sinh vi phạm trong quản lý, sử dụng đất xen kẹt.
Do vậy, thị xã Nghĩa Lộ cần chỉ đạo các xã, phường phối hợp với đơn vị chức năng tổ chức rà soát, kiểm kê những diện tích đất nông nghiệp xen kẹt; đồng thời, có phương án, kế hoạch xây dựng hệ thống kênh mương hoặc chuyển đổi cây trồng và chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với từng diện tích, khu vực cụ thể.
Hùng Cường - Văn Thông
