Một lần anh bạn tôi đi công tác, công việc cần gặp ông phó chủ tịch UBND huyện nhưng đến nơi nhìn vào phòng các lãnh đạo đều thấy đóng cửa. Khi qua phòng thường trực hỏi thì anh bạn tôi chỉ nhận được ánh mắt khó chịu và thái độ không vui vẻ gì của một cán bộ trẻ đang trực ở đấy: “Có việc gì?” “Sếp đang đi họp, không có nhà!”. Thái độ tiếp khách thiếu nhã nhặn dành cho khách đến làm việc của anh cán bộ đã làm bạn tôi thấy rất buồn.

Có thể nói cách ứng xử của cán bộ trẻ tôi kể trên không phải là cá biệt, bởi phần lớn bạn trẻ ngày càng không chú ý đến văn hoá giao tiếp hàng ngày, thậm chí còn văng tục, chửi thề và cho đó là điều bình thường. Văn hóa ứng xử chỉ là việc làm rất nhỏ nhưng nó thể hiện tư cách, bản chất lối sống của mỗi người.

Ngày nay đi cùng với lối sống hiện đại chúng ta gặp không ít những điều “chướng tai, gai mắt” trong cách ứng xử giữa người với người của một số bạn trẻ. Một tiếng phanh xe gấp cùng câu nói gắt khiến người đi đường ai cũng phải để ý: “Bà già điên này, muốn lên nóc tủ hay sao mà đi với đứng như thế hả?”. Câu nói đó được phát ra từ miệng của một thanh niên quần áo mặc đúng mốt ngồi trên một chiếc xe máy đẹp với vẻ mặt bực bội. Nhìn bà cụ lập cập sợ hãi nép vào bên đường tôi nghĩ sao người thanh niên ấy lại có thể đang tâm nói như thế với một người đáng tuổi là ông bà mình?

Xã hội càng phát triển thì đòi hỏi ứng xử càng phải văn minh nhưng chính sự thiếu văn hóa trong cách ứng xử đã vô tình làm mất đi thuần phong mỹ tục trong văn hóa ứng xử của người Việt Nam và góp phần làm chậm trễ sự văn minh của đất nước.
 
Lại một lần tôi đưa cháu đến trường, trước cổng trường học có một tốp thanh niên hỏi mua bánh ở một hàng xe đẩy. Khi nhận bánh từ tay người bán hàng một cậu lên tiếng: “Bánh kiểu gì thế này? Vừa nhạt, vừa chán, bà làm bánh thế này mà cũng đòi đi bán à?”. Vừa nói, tay cậu vừa lia luôn chiếc bánh xuống vỉa hè. Sự vô tâm và hành vi thiếu giáo dục của cậu thể hiện sự xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức của một học sinh vẫn còn đang ngồi trên ghế nhà trường

Những minh chứng cho lối ứng xử thiếu văn hoá của những bạn trẻ còn nhiều, điều đó cho thấy rằng hầu như các bạn không còn chú ý đến lối ứng xử thế nào cho đẹp, thế nào cho văn minh. Thử một lần vào những chatroom, forum trực tuyến bạn sẽ nhìn thấy được sự thiếu văn hoá trầm trọng. Những lời lẽ cục súc, miệt thị lẫn nhau nhan nhản ở trên đó, tôi không hiểu các bạn trẻ nghĩ gì khi là một trong những thành viên thiếu văn hóa đến như thế?

Cha ông xưa đã dạy: “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Vậy tại sao chúng ta phải thốt ra những câu nói mà làm cho người khác không vui, thậm chí phải đau lòng?. Trong thời kỳ đất nước đang vươn mình hội nhập thì văn hóa ứng xử lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Hi vọng rằng trong tương lai không xa những điều trên đây sẽ không còn nữa mà thay vào đó là những “lời hay, ý đẹp”, là sự văn minh trong giao tiếp, ứng xử giữa người với người.

Thanh Chi