Ông Phạm Huy Mai - Phó trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện cho biết: “Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM, đối với tiêu chí số 6, huyện chỉ đạo quyết liệt các xã dần hoàn thiện. Thế nhưng, việc thực hiện tiêu chí này ở nhiều xã vẫn đang gặp khó khăn do thiếu quỹ đất và nguồn lực để xây dựng nhà văn hóa (NVH), khu thể thao xã và thôn đạt chuẩn... Hiện toàn huyện  có 215/233 NVH thôn, bản cần xây dựng”.

 Theo đánh giá của ngành chuyên môn, hầu hết trung tâm văn hóa, thể thao của các xã chưa có các phòng chức năng theo tiêu chí nông thôn mới; diện tích sân thể thao chưa bảo đảm. NVH, khu thể thao của đa số các thôn chỉ bảo đảm yêu cầu tối thiểu, hầu hết chưa đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch gắn với tiêu chí nông thôn mới (chưa có khu vệ sinh, khuôn viên, tường rào, nhà xe…). Nguyên nhân là quỹ đất không có do từ trước đến nay, các địa phương hầu như chưa có quy hoạch tổng thể.

Trong khi đó, công tác quy hoạch để tạo quỹ đất ở các địa phương vẫn còn chậm. Bên cạnh đó NVH này chủ yếu rơi vào địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, mức sống người dân thấp, do vậy, việc huy động nguồn lực xã hội hóa để đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa gặp rất nhiều khó khăn.

Thực tế các trung tâm văn hóa - thể thao xã và NVH thôn, bản hầu hết phải được đặt ở các vị trí trung tâm của xã, thôn, tạo điều kiện thuận lợi chung cho tất cả các hộ dân, nếu không có sự đồng thuận, vào cuộc tích cực của nhân dân trong việc giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất thì rất khó thực hiện. Trong khi kinh tế địa phương còn gặp nhiều khó khăn, nguồn kinh phí thực hiện XDNTM hạn hẹp, nếu Nhà nước phải đầu tư kinh phí vào việc giải phóng mặt bằng thì rất lớn vì vậy, cần có sự đóng góp của chính người dân.

Tuy không phải là xã điểm của huyện trong Chương trình XDNTM nhưng  Việt Thành được coi là địa phương có những bước đi thành công khi thực hiện tiêu chí số 6. Có được điều đó cũng phải kể đến sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự tham gia tích cực của người dân. Để từng bước tháo gỡ khó khăn trong việc tạo quỹ đất, nguồn lực thực hiện tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, đích thân đồng chí Chủ tịch UBND xã cùng cán bộ ngày đêm xuống thôn trực tiếp chỉ đạo, vận động xã hội hóa việc đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hoạt động. Kết quả đầu nhiệm kỳ, toàn xã mới chỉ có 1 NVH thôn, đến nay, 100% thôn đã có NVH, riêng trong quý I/2015 xã đã hoàn thiện 4 NVH thôn. Hiện, NVH xã cũng đang trong giai đoạn gấp rút hoàn thành.

Bà Lê Thị Lụa - Chủ tịch UBND xã phấn khởi cho biết: “Theo kế hoạch, tháng 7 này, xã sẽ hoàn thiện Chương trình XDNTM và xét công nhận nên chúng tôi chỉ đạo quyết liệt đến cơ sở hoàn thiện các tiêu chí. Được sự ủng hộ của toàn thể nhân dân nên tiêu chí số 6 nhanh chóng được giải quyết. Toàn bộ các NVH thôn xây mới và sửa chữa đều do người dân hiến đất, ủng hộ tiền mặt cũng như ngày công”.

Không được thuận lợi như Việt Thành khi thực hiện tiêu chí số 6, Tân Đồng tuy là xã điểm XDNTM của tỉnh nhưng đến nay vẫn chưa đạt tiêu chí này vì còn 5 NVH thôn cần hoàn thiện, trong đó có 4 nhà sửa chữa, nâng cấp.

“Tuy Đảng bộ, chính quyền huyện chỉ đạo quyết liệt trong việc thực hiện tiêu chí số 6 nhưng hiện nay, huyện gặp khó khăn về việc quy hoạch quỹ đất và kinh phí khi xây dựng NVH tại một số xã vùng cao như Hồng Ca, Kiên Thành… Bên cạnh đó, một số NVH trước kia đã được quy hoạch nhưng vào địa điểm đông dân cư nên hiện nay không quy hoạch lại được do không có quỹ đất mới, còn nếu mở rộng thì không có kinh phí đền bù cho các hộ dân xung quanh. Con số này chiếm khoảng 20% trên tổng số NVH trên địa bàn huyện” - ông Phạm Huy Mai cho biết thêm. 

Để từng bước tháo gỡ khó khăn trong việc tạo quỹ đất và nguồn lực thực hiện tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa trên địa bàn huyện, việc cần làm ngay là phải tiếp tục tuyên truyền để người dân hiểu rõ hơn nữa về XDNTM. Cùng với việc lồng ghép nguồn vốn của các chương trình mục tiêu quốc gia, dự án hỗ trợ có mục tiêu hỗ trợ nhân dân xây dựng NVH thì các cấp cũng cần tăng cường công tác xã hội hóa đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hoạt động cho các NVH. Cùng với đó, các địa phương rất cần sự vào cuộc, chung sức XDNTM của mọi tầng lớp nhân dân. Chỉ khi lòng dân đã thuận thì dù khó khăn đến mấy, tiêu chí số 6 cũng sẽ hoàn thiện và con đường về đích nông thôn mới của các địa phương trên địa bàn huyện sẽ gần hơn rất nhiều.

Hồng Duyên