Khi bước vào XDNTM, huyện Trấn Yên có xuất phát điểm rất thấp, mức độ đạt tiêu chí NTM của các xã không đồng đều, bình quân chỉ đạt 4 - 5 tiêu chí/xã, những xã đặc biệt khó khăn chỉ đạt 1 - 2 tiêu chí. Hạ tầng kinh tế thiếu đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông nông thôn, trường học, cơ sở vật chất, văn hóa… Toàn huyện có 4 xã và 47 thôn, bản đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao trên 30%, thu nhập bình quân thấp dưới 10 triệu đồng/người/năm.
Trong sản xuất, phát triển kinh tế chủ yếu theo truyền thống, nhỏ lẻ, phân tán, tự cung tự cấp và dựa vào nền kinh tế "tự nhiên” là chính. Nhưng khó khăn hơn là nhận thức của một số cán bộ, đảng viên và một bộ phận nhân dân về XDNTM còn hạn chế. Người dân vẫn chưa nhận thức đầy đủ về vai trò chủ thể của mình trong XDNTM, còn có biểu hiện do dự, trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước. Chính quyền các cấp có lúc, có nơi chưa tích cực, chưa chủ động và tự nguyện tham gia vào công cuộc XDNTM.
Trước những khó khăn, thực trạng đó, Trấn Yên xác định XDNTM là nhiệm vụ trọng tâm, trong đó mục tiêu cốt lõi là nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Huy động sự vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân. Đồng thời lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể.
Phát huy tính chủ động, sáng tạo của người dân, huy động sự tham gia vào cuộc của các tổ chức, doanh nghiệp và các thành phần kinh tế vào XDNTM; đẩy mạnh phát triển sản xuất và đổi mới các hình thức tổ chức sản xuất; tập trung huy động tối đa các nguồn lực và thực hiện lồng ghép các nguồn vốn của các chương trình, dự án hỗ trợ với các nguồn vốn khác để xây dựng cơ sở hạ tầng; tích cực huy động vốn đóng góp, ủng hộ của các tổ chức, doanh nghiệp, các thành phần kinh tế và người dân, trên tinh thần tự nguyện và bàn bạc dân chủ cho việc xây dựng hạ tầng…
Đối với các xã đặc biệt khó khăn và các thôn có 100% đồng bào Mông sinh sống, Trấn Yên phân công, giao nhiệm vụ cho 5 đảng bộ cơ quan trực thuộc Huyện ủy (Đảng bộ Cơ quan Đảng, Đoàn thể; Đảng bộ Cơ quan Chính quyền; Đảng bộ Công an huyện; Đảng bộ Quân sự huyện; Đảng bộ Khối sự nghiệp), mỗi đảng bộ giúp đỡ 1 thôn đồng bào Mông ở 2 xã Hồng Ca và Kiên Thành hoàn thành XDNTM. Bên cạnh đó, phát động phong trào cán bộ, công chức, viên chức, chiến sỹ lực lượng vũ trang cùng ủng hộ, tham gia XDNTM.
Có thể nói, với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, quyết tâm chính trị cao, phương pháp và cách làm bài bản, khoa học, chắc chắn trong quá trình triển khai thực hiện; lựa chọn đúng đắn những nội dung, nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, dẫn dắt tạo ra sức lan tỏa ngày càng sâu rộng, làm thay đổi căn bản nhận thức, khơi dậy quyết tâm, khát vọng, với sự đồng thuận cao trong cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc trong huyện trong XDNTM.
Nhờ vậy, đến hết tháng 10/2019, Trấn Yên đã có 100% số xã hoàn thành các tiêu chí NTM và được công nhận đạt chuẩn NTM. Hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM, hiện đã hoàn thành hồ sơ đánh giá cấp huyện, đang đề nghị các cấp thẩm định theo quy trình và sẽ được Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM trong năm 2019.
Quá trình triển khai từ năm 2011- 2019 nhân dân đã đóng góp 740,8 tỷ đồng, chiếm 10,1% tổng nguồn vốn đầu tư XDNTM và đóng góp 217.000 ngày công lao động; hiến 517.870 m2 đất để làm đường, làm nhà văn hóa thôn; đóng góp xây dựng 250 km đường điện chiếu sáng ở các tuyến đường trung tâm xã và khu vực dân cư.
Đến nay, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn được đầu tư đồng bộ, phát triển khá nhanh, đáp ứng với nhu cầu sản xuất và đời sống của nhân dân ở khu vực nông thôn, diện mạo nông thôn đổi thay đáng kể. 100% đường trục xã và 81% đường trục thôn, liên thôn được bê tông hóa; 100% diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tưới tiêu chủ động, kênh mương kiên cố hóa đạt 73,4%; 100% số xã đều có hệ thống điện nông thôn đạt chuẩn; số hộ sử dụng điện an toàn đạt tỷ lệ 98,6%; 100% số trường đạt chuẩn; 100% số xã có nhà văn hóa, sân thể thao trung tâm đạt chuẩn; thu nhập bình quân đầu người toàn huyện đạt 35,4 triệu đồng/năm (tăng 10 triệu đồng so với năm 2015); tỷ lệ hộ nghèo còn 5% (trong đó tỷ lệ hộ nghèo không thuộc đối tượng bảo trợ xã hội là 2,78%); tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 93,5%; 100% số xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế.
Kinh tế nông nghiệp, nông thôn có bước đột phá rõ nét trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi tạo ra các vùng sản xuất hàng hóa và sản phẩm chủ lực có giá trị, hiệu quả kinh tế cao như: vùng tre măng Bát độ gần 3.500 ha, vùng quế 16.000 ha, chè chất lượng cao 200 ha, vùng trồng dâu 700 ha, vùng trồng cây ăn quả có múi 750 ha, 592 cơ sở chăn nuôi hàng hóa.
Sản xuất đã chuyển dần theo hướng liên kết từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm; các hình thức tổ chức sản xuất từng bước được củng cố và phát triển theo hướng tổ, nhóm, HTX kiểu mới liên kết trong sản xuất nông nghiệp và các chuỗi liên kết.
Với quan điểm XDNTM có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, phát huy kết quả đã đạt được, trong những năm tiếp theo Trấn Yên sẽ tiếp tục duy trì, nâng cao các tiêu chí xã NTM. Huyện phấn đấu XDNTM kiểu mẫu vào năm 2025; tiếp tục không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần nhân dân; xây dựng xã hội nông thôn ổn định, an toàn, văn minh, giàu đẹp, giàu bản sắc văn hóa truyền thống của huyện Trấn Yên anh hùng.
Thanh Phúc
