Đến xã vùng cao Nậm Khắt, chúng tôi cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt trong diện mạo thôn quê. Đó là những con đường thôn, bản được bê tông hóa sạch đẹp, những ngôi nhà khang trang "ba sạch” ẩn hiện bên những cánh rừng sơn tra trĩu quả.
Trước khi phong trào nông thôn mới "gõ cửa", hạ tầng kinh tế - xã hội của xã yếu kém, tỷ lệ hộ nghèo cao, người dân nhiều khi lo ăn còn chưa xong ai dám nghĩ đến xây dựng NTM. Tuy nhiên, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt từ huyện đến xã, cùng sự đồng thuận chung sức của nhân dân, bộ mặt vùng quê núi đã có nhiều khởi sắc.
Bí thư Đảng ủy xã Nậm Khắt Chang Thế Sỉu chia sẻ: "Xác định nâng cao tiêu chí thu nhập cho người dân là vấn đề cốt lõi, xã đã tập trung vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình gắn với kinh tế hợp tác, xây dựng nhiều mô hình kinh tế làm ăn có hiệu quả. Tiêu biểu phải kể đến mô hình liên kết Hợp tác xã Hoa hồng Nậm Khắt. Từ diện tích ruộng kém hiệu quả, người dân đã liên kết với HTX để chuyển sang trồng hoa hồng Pháp cho thu nhập và việc làm ổn định lâu dài.
Đến nay, xã chuyển đổi 50 ha ruộng kém hiệu quả sang trồng hoa hồng; nhiều giống cây trồng mới được đưa vào trồng bước đầu cho hiệu quả kinh tế cao như rau cải mầm, hồng không hạt. Đến nay thu nhập bình quân đầu người đạt gần trên 36 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 31,2%. Hết năm 2021, xã đạt 18/19 tiêu chí, qua rà soát theo bộ tiêu chí mới, xã đạt 11/19 tiêu chí”.
Ngay từ khi bắt tay vào xây dựng NTM, huyện Mù Cang Chải xác định công tác tuyên truyền nhằm xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại, gây dựng ý chí, khát vọng vươn lên của cán bộ, đảng viên và nhân dân là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
Cùng với đó, huyện vận dụng linh hoạt, lồng ghép hiệu quả Chương trình xây dựng NTM với các chương trình mục tiêu quốc gia; thực hiện đồng bộ các chương trình, dự án trên địa bàn để tập trung nguồn lực kiến thiết nông thôn.
Tính riêng giai đoạn 2011 - 2021, huyện đã huy động được trên 2.078 tỷ đồng xây dựng NTM, trong đó, ngân sách trung ương là trên 667 tỷ đồng; ngân sách địa phương trên 610 tỷ đồng, còn lại các nguồn vốn khác.
Từ nguồn lực đầu tư, các xã trên địa bàn huyện đã mở mới 390,3 km; sửa chữa nâng cấp 217,3 km đường giao thông nông thôn; thực hiện kiên cố 119 công trình thủy lợi. Đặc biệt, huyện nhất quán quan điểm xây dựng NTM không chỉ kiến thiết cơ sở hạ tầng "điện, đường, trường, trạm” mà hơn hết phải là phát triển sản xuất để nâng cao thu nhập cho người dân.
Ông Trần Minh Phượng - Trưởng phòng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Để nâng cao thu nhập cho người dân, huyện chỉ đạo mở rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng liên kết bền vững trong sản xuất. Thực hiện hiệu quả các chính sách phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp và thủy sản tỉnh; Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với NTM tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2021 - 2025.
Đồng thời, phát huy được lợi thế so sánh về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng để lựa chọn được những loại cây trồng, con giống thích hợp, có giá trị kinh tế cao, mang tính đặc sản vùng miền, bản địa, từng bước góp phần vào sản xuất nông nghiệp theo hướng cơ cấu đặc sản, tiêu chuẩn OCOP và các chứng nhận VietGAP; đẩy mạnh thực hiện chính sách giảm nghèo bền vững, giải quyết việc làm và chuyển dịch cơ cấu lao động.
Nhờ đó thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2021 của huyện đạt 26,4 triệu đồng/người, tăng 16,9 triệu đồng/người so với năm 2011; tỷ lệ hộ nghèo của huyện đã giảm từ 80,4% năm 2011 xuống còn 32,08%.
Đặc biệt, trong quá trình xây dựng NTM, huyện đã lựa chọn cách làm phù hợp với thực tế địa phương theo phương châm dễ làm trước để có nhiều thôn, bản đạt chuẩn NTM, tạo sức lan tỏa ra các thôn, bản khác rồi tiến đến xã NTM.
Với cách làm này, năm 2021, trên địa bàn huyện có bản Trống Là, xã Hồ Bốn và bản Ngã Ba Kim, xã Púng Luông đạt chuẩn NTM; không còn xã nào dưới 5 tiêu chí. Mục tiêu của huyện Mù Cang Chải đến năm 2025 có 3 xã đạt chuẩn NTM; các xã còn lại đạt từ 15 tiêu chí trở lên và mỗi xã có ít nhất 2 bản đạt tiêu chí bản NTM; phấn đấu mỗi năm có từ 8 - 10 bản đạt chuẩn NTM.
Nguyễn Văn
