Vào mỗi dịp lễ hội, bà con đồng bào các dân tộc huyện Mù Cang Chải lại cùng nhau xuống núi trảy hội, gặp gỡ giao lưu, tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc dân tộc như: múa khèn, tung còn, ném pao, đánh quay, bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy… thể hiện tinh thần thượng võ của cha ông được truyền từ đời này qua đời khác.

Trong các hoạt động văn hoá, văn nghệ thì múa khèn là một nét văn hoá nghệ thuật đặc trưng không thể thiếu của đồng bào dân tộc Mông. Múa khèn do những người đàn ông Mông thổi trong mỗi dịp lễ hội với những vũ điệu khoẻ khoắn, tài hoa, dũng mãnh và tiếng khèn da diết, dập dìu thể hiện tình yêu đôi lứa, thể hiện sức sống mãnh liệt giữa đại ngàn nắng và gió của núi rừng Tây Bắc. Cùng với đó, trong rất nhiều các trò chơi dân gian truyền thống mang đậm bản sắc phải kể đến ném pao - trò chơi rất được các chàng trai, cô gái Mông yêu thích trong ngày hội.

Điều thú vị là khi quả pao được tung đi tung lại giữa các chàng trai, cô gái Mông thì họ đã gửi gắm trong đó tình cảm của mình với người đối diện. Chính vì thế ném pao là dịp để các chàng trai tìm vợ, cô gái người Mông tìm chồng. Ưng nhau rồi họ vừa tung pao nhịp nhàng vừa trao nhau ánh mắt, nụ cười tình tứ. Chẳng thế mà sau hội, nhiều đôi đã nên vợ, nên chồng.

Cũng không kém phần sôi động, hấp dẫn và thu hút đông đảo mọi người tham gia là giải thi đấu các môn thao dân tộc như: đẩy gậy, kéo co, bắn nỏ… Qua đó, thể hiện tinh thần dũng mãnh, sức khỏe bền bỉ, dẻo dai của các chàng trai, cô gái tham gia trổ tài trong mỗi dịp lễ hội.

Trong Tuần lễ Văn hoá, Du lịch ruộng bậc thang Mù Cang Chải hàng năm, có lẽ hội thi giã bánh dày luôn thu hút đông đảo du khách tới xem và cổ vũ. Phần thi này cũng đặc biệt ấn tượng đối với du khách quốc tế khi lần đầu tiên được biết đến nét văn hóa độc đáo của người Mông. Với người Mông, bánh dày không chỉ là một món ăn quen thuộc trong cuộc sống thường ngày mà nó giữ vị trí đặc biệt trong đời sống tâm linh.

Người Mông quan niệm: Hai cái bánh dày tròn tượng trưng cho mặt trăng, mặt trời, là nguồn gốc sinh ra con người và muôn loài trên Trái đất. Vì thế, trong những ngày tết hay các dịp lễ hội của dân tộc Mông, bánh dày là thứ không thể thiếu. Bánh dày là một nét văn hóa trong tinh hoa ẩm thực của đồng bào các dân tộc vùng Tây Bắc.

Việc huyện Mù Cang Chải tổ chức hội thi giã bánh dày hàng năm không những bảo tồn, gìn giữ nét văn hoá đặc sắc của đồng bào dân tộc Mông mà còn nhằm tôn vinh và giới thiệu đối với du khách như một sản phẩm du lịch độc đáo mỗi khi đến với Mù Cang Chải. Ngoài bánh dày thì mật ong rừng, rượu thóc hay quả sơn tra, thảo quả là những sản vật đặc trưng của núi rừng mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này cũng là những món quá thú vị mà mỗi du khách đến đây đều chọn lựa dành tặng cho bạn bè, người thân.

Với những ai đã từng một lần đến với Mù Cang Chải để được hòa mình trong cảm giác lâng lâng của men rượu thơm nồng, dưới mênh mang của đất trời, cùng dập dìu trong những điệu khèn, tiếng sáo Mông réo rắt gọi bạn tình… sẽ cảm thấy đắm say và thêm yêu mảnh đất vùng cao này. Cảnh sắc thanh bình, sự mộc mạc, dung dị trong cuộc sống đời thường của người dân bản địa cùng với những trò chơi dân gian đặc sắc mang đậm bản sắc dân tộc và thưởng thức hương vị với những món ăn đậm đà khó quên vẫn luôn ẩn chứa biết bao điều mới lạ mời gọi du khách gần, xa.  

Đức Toàn