Việt Nam cũng như nhiều nước khác trên thế giới đang phải đối mặt với sự xâm nhập và lây lan nhanh của các dịch bệnh, các bệnh truyền nhiễm mới. Để giúp Việt Nam ngăn chặn các dịch bệnh này, thời gian qua, Nhật Bản đã tích cực hợp tác, hỗ trợ Việt Nam trong việc tăng cường năng lực xét nghiệm và kiểm soát dịch bệnh. Sự hợp tác này đã đem lại thành công ban đầu trong việc giúp Việt Nam chủ động ngăn chặn dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ca nghi nhiễm virus Ebola đầu tiên tại Việt Nam được phát hiện vào đầu tháng 11/2014 khi người này vừa trở về từ vùng dịch ở Tây Phi. Thay vì gửi ra nước ngoài xét nghiệm, ngay lập tức mẫu bệnh phẩm virus nguy hiểm này được chuyển đến Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Thạc sỹ Nguyễn Cơ Thạch và các chuyên gia của Viện đã tiến hành các xét nghiệm tại phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp độ 3. Với các kiến thức sau khóa tập huấn phòng chống dịch Ebola do các chuyên gia Nhật Bản đào tạo, chỉ trong 24 giờ, các chuyên gia của Viện đã kết luận mẫu bệnh phẩm không nhiễm virus đã gây chết hàng nghìn người trên thế giới.

Thạc sỹ Nguyễn Cơ Thạch, Khoa Virus - Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết: “Virus Ebola còn khá mới ở Việt Nam, chúng ta chưa có dịp tiếp xúc với mẫu bệnh phẩm hay cơ hội nghiên cứu sâu. Trong giai đoạn vừa qua, Chính phủ Nhật Bản hay Đại học Nagasaki đã giúp chúng tôi có bước nhìn đầu tiên về virus Ebola và công nghệ xét nghiệm một cách chính xác và hiệu quả nhất”.

Thành công trên đã cho thấy hiệu quả của việc hợp tác Việt Nam - Nhật Bản về y tế. Thông qua Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản JICA, Chính phủ Nhật Bản đã viện trợ không hoàn lại gần 8 triệu USD để xây dựng các phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp 3 đầu tiên tại Việt Nam. Với phòng xét nghiệm này, Việt Nam hoàn toàn có thể chuẩn đoán và nhanh chóng kiểm soát các dịch bệnh nguy hiểm mới như SARS, H5N1, bệnh than, hay Ebola.

Tiến sĩ Masashi Tatsumi, Cố vấn trưởng Dự án JICA tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết: “Cơ sở vật chất Phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp 3 là dự án Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam không hoàn lại. Năm 2003, Việt Nam xuất hiện dịch bệnh SARS, Việt Nam không có phòng này để xét nghiệm nhanh. Do tính cấp thiết nên Chính phủ hai nước đi đến quyết định xây dựng, hỗ trợ phòng xét nghiệm này. Mục đích xây dựng phòng này là để có chuẩn đoán RNA nhanh xem mẫu bệnh phẩm nghi nhiễm bệnh nào đó là âm tính hay dương tính để có quyết định xử lý dịch bệnh khẩn trương, kịp thời. Việt Nam là nơi có nhiều người nước ngoài đến, nguy cơ lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm cao nên cần có kết quả chính xác nhanh là rất cần thiết”.

Với đội ngũ chuyên gia được Nhật Bản tập huấn, đào tạo cùng các trang thiết bị hiện đại và quy trình vận hành khoa học, Việt Nam đã xây dựng được hệ thống các phòng xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế. Qua đó nâng cao năng lực kiểm soát các bệnh truyền nhiễm mới và nguy hiểm trong bối cảnh các dịch bệnh lây lan nhanh trên thế giới.

(Theo VTV)