Sự phát triển của khoa học - công nghệ đang cung cấp cho người dùng những tiện ích tốt nhất để thỏa mãn nhu cầu đọc sách và tiếp cận thông tin mọi lúc, mọi nơi qua nhiều kênh phương tiện truyền thông đại chúng. Để bắt kịp xu hướng hiện nay, nhiều người trẻ đã duy trì thói quen đọc sách theo hình thức online, trực tuyến.
Làm công việc văn phòng, dù bận rộn nhưng chị Trần Thị Phương Thảo ở thị trấn Sơn Thịnh, huyện Văn Chấn luôn dành khoảng thời gian rảnh ngày cuối tuần để đọc sách. Thói quen đọc sách gắn bó với chị từ thuở còn ngồi trên ghế nhà trường.
Chị Thảo chia sẻ: Ngày xưa, các ấn phẩm sách, báo còn khá hiếm nên chủ yếu tôi mượn, thuê ở thư viện hay các hiệu sách cũ về đọc, nghiên cứu. Sau này, công tác in ấn phát triển, nhiều thể loại, đầu sách được xuất bản, tái bản đã tạo điều kiện thuận lợi cho những độc giả như tôi tiếp cận, tìm kiếm để thỏa niềm đam mê đọc. Nhưng hiện nay, tôi cũng như nhiều người yêu sách không cần phải tới trực tiếp các hiệu sách, thư viện để mua, tìm sách nữa mà thay vào đó, tôi sử dụng các ứng dụng, phần mềm trực tuyến trên máy tính, điện thoại thông minh để đọc sách rất tiện lợi...
Thực tế, những trang web, ứng dụng đọc sách trực tuyến uy tín như: Book365.vn, eBookvn.net… dễ dàng sử dụng, bởi thiết kế giống một thư viện điện tử thu nhỏ có đầy đủ nguồn thông tin, nội dung chi tiết từng cuốn sách giúp người đọc thao tác lựa chọn, tìm kiếm nhanh chóng.
Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành - ngôi trường được biết đến có bề dày thành tích trong công tác giáo dục - đào tạo, đóng góp phần lớn vào đội tuyển học sinh giỏi tham gia và giành nhiều giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, quốc gia, nhà trường luôn quan tâm duy trì, phát triển văn hóa đọc, thói quen đọc sách cho giáo viên và học sinh; xây dựng mô hình thư viện, phong trào đọc sách phong phú, đa dạng để học sinh có nhiều nguồn sách hay, bổ ích phục vụ nhu cầu học tập, tìm hiểu kiến thức.
Ở thư viện trường, ngoài những cuốn sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, sách tham khảo còn có rất nhiều cuốn sách, truyện về các lĩnh vực khoa học, kỹ năng sống, tâm lý, giải trí... để thầy, cô giáo và học sinh tìm đọc, nghiên cứu.
Em Hoàng Ngọc Anh - học sinh lớp 12 chuyên Văn, Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành hào hứng chia sẻ: Ngoài giờ học trên lớp, thời gian rảnh em lại tìm đến sách để thư giãn, chiêm nghiệm về nhiều bài học cuộc sống cũng như trau dồi cho mình thêm vốn ngôn ngữ để vận dụng viết những bài văn nghị luận xã hội...
Nếu phương pháp đọc sách, báo giấy giúp người đọc có thời gian nghiền ngẫm, thư thái và tĩnh tâm trong không gian riêng thì đọc sách online mang đến sự tiện lợi, gọn nhẹ. Tùy điều kiện thời gian, công việc mà mỗi người sẽ lựa chọn cách thức đọc sách cho phù hợp với cá nhân.
Việc duy trì thói quen đọc sách rất hữu ích, không chỉ giúp ta có thêm kiến thức mà nó giống như liều thuốc tinh thần để cân bằng cuộc sống. Mặc dù vậy, hiện nay, việc sử dụng phương pháp đọc sách online mới dừng lại chủ yếu ở nhóm đối tượng là học sinh, sinh viên, cán bộ, công chức. Hình thức này cũng phù hợp hơn với những người sống ở khu vực thành thị; với người dân sống ở vùng cao, vùng nông thôn Yên Bái, người cao tuổi còn nhiều hạn chế.
Hình thức đọc sách trực tuyến cũng dễ làm nảy sinh môi trường xấu cho con trẻ nếu không có sự quản lý, giám sát của phụ huynh, bởi những cuốn sách, trang báo online, hay rộng hơn là các trang mạng xã hội chứa nội dung thông tin xấu độc, khó kiểm soát, không phù hợp lứa tuổi thanh, thiếu niên, dễ gây định hướng sai lệch.
Để hình thành, xây dựng văn hóa đọc, mỗi người đọc cần hình thành thói quen đọc sách, biết mình cần loại sách gì để tìm cho đúng, trên cơ sở đó tự lựa chọn những sách, truyện phù hợp với lứa tuổi, nghiên cứu để áp dụng trong cuộc sống và điều cần nhất là những thông điệp ấy phải hướng người ta đến những điều chân - thiện - mĩ trong cuộc sống. Với môi trường công sở, đặc biệt là học đường, việc xây dựng văn hóa đọc trong các nhà trường là cần thiết và nên làm.
Bùi Minh