So với Hiến pháp năm 1992, Hiến pháp năm 2013 có những bổ sung, phát triển và kế thừa thể hiện rõ các quyền con người về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa và xã hội, bảo đảm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người có công, người khuyết tật, người nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn quy định tại Điều 59.

Việt Nam là nước có mức thu nhập trung bình thấp, tỉ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn tương đối lớn với khoảng 2,5 triệu hộ nghèo và 1,4 triệu hộ cận nghèo. Vì vậy, thực hiện mục tiêu giảm nghèo là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta nhằm cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người nghèo, góp phần thu hẹp khoảng cách chênh lệch về mức sống giữa nông thôn và thành thị, giữa các vùng, các dân tộc và các nhóm dân cư đồng thời thể hiện quyết tâm trong việc thực hiện Mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc mà Việt Nam đã cam kết.

 Tỉnh Yên Bái có 6.906 người có công, gần 250.000 người nghèo, 6.240 người khuyết tật, trên 10.000 người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đang được Nhà nước đầu tư ngân sách trên 255 tỷ đồng/năm để hỗ trợ trực tiếp hàng tháng nhằm mục đích nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đối tượng, góp phần bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn.

Điều 59 Hiến pháp năm 2013 quy định: 1. Nhà nước, xã hội tôn vinh, khen thưởng, thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với nước. 2. Nhà nước tạo bình đẳng về cơ hội để công dân thụ hưởng phúc lợi xã hội, phát triển hệ thống an sinh xã hội, có chính sách trợ giúp người cao tuổi, người khuyết tật, người nghèo và người có hoàn cảnh khó khăn khác. 3. Nhà nước có chính sách phát triển nhà ở, tạo điều kiện để mọi người có chỗ ở.

Từ thực tiễn nêu trên cho thấy, Hiến pháp năm 2013 đã và đang đi vào cuộc sống, từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo đến hệ thống chính sách bảo trợ xã hội dành cho 9 nhóm đối tượng, trong đó có đối tượng người có công với cách mạng và nhóm đối tượng yếu thế, bảo đảm bình đẳng và công bằng cho mọi người trong xã hội đồng thời thể hiện sự ưu việt của chế độ ta, vừa phát huy truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” vừa thể hiện tính nhân văn sâu sắc, hướng tới nền an sinh bền vững.

Hiến pháp năm 2013 là văn bản pháp luật gốc để trên cơ sở đó, Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương xây dựng, ban hành chính sách mới nhằm trợ giúp đối tượng bảo trợ xã hội được tốt hơn. Các chính sách trợ giúp đã giúp cho người yếu thế giảm bớt khó khăn, vươn lên trong cuộc sống. Tuy nhiên, mức trợ cấp hiện nay còn thấp, hệ số 1 là 180.000 đồng/người/tháng nên phần lớn đời sống của các đối tượng còn gặp nhiều khó khăn.

Mặt khác, mức độ được thụ hưởng các dịch vụ xã hội khác của các đối tượng bảo trợ xã hội còn bất cập, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống vật chất và tinh thần của họ. Vì vậy, Hiến pháp năm 2013 thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với nhóm người yếu thế trên tất cả các lĩnh vực, giảm nghèo, trợ giúp xã hội, công tác xã hội.

Để thực thi Hiến pháp 2013, ngành lao động - thương binh và xã hội sẽ phối hợp với các ngành có liên quan tham mưu cho các cấp có thẩm quyền rà soát hệ thống chính sách, rà soát đối tượng bảo trợ xã hội; đề nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc ban hành mới các văn bản phù hợp với Hiến pháp; tăng cường nguồn nhân lực công tác xã hội, quản lý và tổ chức tốt hoạt động tại Trung tâm Công tác xã hội - Bảo trợ xã hội, tổ chức triển khai đầy đủ hệ thống chính sách nhằm trợ giúp đối tượng hòa nhập với cộng đồng được tốt hơn.
Ngay trong năm 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 136/2013/NĐ-CP ngày 21/10/2013 về nâng mức hỗ trợ cho nhóm đối tượng bảo trợ xã hội từ 180.000 đồng lên 270.000 đồng/người/tháng, dự kiến sẽ được triển khai từ đầu năm 2015. Khi có hướng dẫn của Trung ương, tỉnh Yên Bái sẽ triển khai kịp thời để mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân.

Trần Minh (thực hiện)