Huyện Trạm Tấu có diện tích đất rừng và đất lâm nghiệp khá lớn với tổng diện tích tự nhiên 74.333ha, trong đó diện tích đất có rừng là 39.350ha, bao gồm rừng tự nhiên trên 29.000ha và rừng trồng các loại trên 10.000ha. Bởi vậy, công tác PCCCR luôn được cấp ủy, chính quyền, ngành chức năng, các chủ rừng xác định là nhiệm vụ hàng đầu tập trung nhiều biện pháp phòng ngừa, sẵn sàng ứng cứu khi có cháy rừng xảy ra. Nhiều năm qua ở Trạm Tấu không có cháy rừng lớn, các vụ cháy nhanh chóng được phát hiện và dập tắt kịp thời, đặc biệt từ đầu năm 2013 tới nay không để xảy ra cháy rừng dù nhỏ.

Năm 2013 là năm được dự báo sẽ có nhiều khó khăn đối với công tác PCCCR như: thời tiết diễn biến phức tạp; tình trạng tranh chấp rừng, đất sản xuất lâm nghiệp ở một số nơi chưa được giải quyết dứt điểm dẫn đến xung đột, có thể gây ra các vụ cháy rừng; các khu vực rừng tự nhiên vẫn đang trong tình trạng bị sức ép xâm hại mạnh do phần lớn người dân sống gần rừng, ven rừng, thiếu đất sản xuất, tập quán sản xuất lạc hậu, các hộ dân vùng cao đốt nương làm rẫy, đốt đồng cỏ, bãi chăn thả gia súc không tuân thủ tốt các quy định về PCCCR; đặc biệt lương thực cho người dân vùng cao luôn là vấn đề cấp bách, nhiều nơi còn đói giáp hạt, đời sống nhân dân hết sức khó khăn nên nhiều người tìm cách vào rừng để khai thác lâm sản làm tăng nguy cơ cháy rừng.

Vì vậy, khác với nhiều năm trước, năm nay với sự tham mưu của ngành chức năng, Trạm Tấu đã sớm xây dựng các phương án và triển khai công tác PCCCR ngay từ cuối quý I. Các quyết định, chỉ thị, công văn về việc triển khai thực hiện nhiệm vụ PCCCR nhanh chóng được huyện ban hành.

Trên cơ sở đó, ban chỉ huy về các vấn đề cấp bách trong bảo vệ rừng (BVR), PCCCR từ huyện đến cơ sở đã được thành lập và kiện toàn; 13 ban chỉ huy PCCCR từ huyện tới cơ sở (1 ban chỉ huy PCCCR cấp huyện; 12 ban chỉ huy PCCCR các xã, thị trấn) đều tổ chức tổng kết, rút kinh nghiệm công tác PCCCR năm 2012 và triển khai nhiệm vụ 2013. Qua đó các xã và các đơn vị chủ rừng đều đã xây dựng phương án PCCCR cụ thể, đầy đủ, sát tình hình thực tế. Ngoài ra, tại UBND các xã, thị trấn còn có bảng phân công trực cháy, có ghi số điện thoại liên lạc của từng thành viên để kịp thời chỉ đạo theo phương châm “4 tại chỗ”.

Xác định công tác PCCCR phải dựa vào nhân dân và phòng là chính, thời gian qua, bên cạnh tổ chức khen thưởng, biểu dương kịp thời những tập thể, cá nhân điển hình trong hoạt động PCCCR để cổ vũ phong trào, Trạm Tấu còn làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao vai trò, trách nhiệm của nhân dân đối với nhiệm vụ PCCCR. Từ đầu năm 2013 đến nay, Hạt Kiểm lâm huyện đã tổ chức cho người dân các thôn bản học tập  các tài liệu, quy định về BVR và PCCCR tại 12 xã, thị trấn, đồng thời tổ chức ký cam kết BVR và PCCCR tại 69 thôn bản với 3.950 hộ tham gia. Ngoài ra, huyện còn xử lý nghiêm những trường hợp để xảy ra cháy rừng.

Trong niên vụ khô hanh vừa qua trên, địa bàn huyện đã xảy ra 1 vụ cháy rừng tại Tiểu khu cũ 1067 (Tiểu khu mới 599) ở thôn Pá Hu, xã Pá Hu do Ban quản lý rừng phòng hộ quản lý và chủ đầu tư trồng năm 2006. Tổng diện tích cháy là 13,2ha, trong đó diện tích rừng trồng phòng hộ là 4,9ha còn lại là 8,3ha là cỏ tranh, lau, lách.

Nguyên nhân cháy do đốt nương trong khu vực đất quy hoạch trồng rừng phòng hộ gây cháy lan vào rừng. Ngay sau khi được phát hiện  cháy rừng, chính quyền địa phương, Hạt Kiểm lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ đã kịp thời huy động nhân dân tích cực chữa cháy. Đối tượng gây cháy đã bị xử phạt 3 năm tù giam. Bên cạnh đó, Hạt Kiểm lâm huyện phối hợp cùng Ban quản lý rừng phòng hộ và UBND các xã tiến hành rà soát thống kê nương rẫy gần rừng của các hộ gia đình đang sản xuất có nguy cơ cháy lan vào rừng và tổ chức hướng dẫn bà con nhân dân đốt nương rẫy theo đúng quy trình kỹ thuật.

Đối với những mảnh nương có nguy cơ cháy lan vào rừng ở mức độ cao, Hạt Kiểm lâm huyện chỉ đạo cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn phối hợp với cán bộ ban quản lý rừng phòng hộ, ban chỉ huy PCCCR các xã tổ chức hướng dẫn đốt 50 mảnh nương, cưỡng ép đốt 31 mảnh nương và đình chỉ không cho đốt 10 mảnh. Việc tổ chức ký cam kết PCCCR đối với các bãi chăn thả gia súc trên địa bàn các xã, thị trấn cũng được tính đến, theo đó trưởng thôn, bản là người đứng ra đại diện cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư tiến hành ký cam kết PCCCR, tuyên truyền vận động các hộ gia đình không đốt bãi chăn thả gây cháy lan vào rừng, đồng thời tiến hành ký cam kết với 41 truởng thôn, bản có bãi chăn thả có nguy cơ cao tại 5 xã là Bản Mù, Bản Công, Xà Hồ, Túc Đán, Pá Lau.

Ông Nguyễn Trọng Nam - Hạt phó Hạt Kiểm lâm Trạm Tấu cho biết: “Những tháng đầu năm mưa nhiều, độ ẩm cao nên nguy cơ cháy rừng còn thấp. Thời điểm này gió lào hanh khô thổi mạnh nên là thời điểm cần tập trung cao, đồng bộ cho công tác PCCCR: nghiêm cấm việc đốt nương làm rẫy, đốt đồng cỏ bãi chăn thả gia súc từ trưa đến chiều, khi đốt nương phải báo cáo thôn bản, kiểm lâm địa bàn và có người canh gác đến khi lửa tắt hẳn mới về; tuân thủ nghiêm các quy trình kỹ thuật theo sự hướng dẫn…. Mọi hành vi vi phạm các quy định về PCCCR phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”.    

Quang Thiều