Lục Yên là huyện miền núi có 24 xã, thị trấn với 16 dân tộc chung sống, trong đó dân tộc Tày chiếm 53%, Kinh 21%, Nùng 10%. Bên cạnh những thuận lợi, huyện cũng gặp nhiều khó khăn như: Kết cấu hạ tầng, kinh tế, xã hội thiếu đồng bộ, phong tục, tập quán ở vùng đồng bào dân tộc còn lạc hậu đã tác động không nhỏ đến đời sống kinh tế của nhiều hộ dân.

Thực hiện mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, các cấp, các ngành từ huyện đến cơ sở đã có nhiều nỗ lực trong việc đẩy mạnh chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất như: Xây dựng những cánh đồng mẫu lớn nhằm hình thành vùng chuyên canh lúa, ngô tập trung; quy hoạch vùng cây ăn quả như cam, quýt, bưởi, hồng; hỗ trợ xây dựng phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa.

Để nâng cao điều kiện sống cho người nghèo, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), từ tháng 7/2010, Dự án Giảm nghèo giai đoạn 2 được triển khai trên địa bàn 7 xã, gồm: Mường Lai, Tân Phượng, Tân Lập, Phan Thanh, Khánh Hòa, Động Quan và Phúc Lợi. Đây là những xã có tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 50% và tỷ lệ hộ DTTS sinh sống từ 77% đến 99%.

Để Dự án triển khai đạt hiệu quả, Ban quản lý Dự án Giảm nghèo huyện đã thiết lập và triển khai thực hiện 3 mục tiêu gồm: Nâng cao mức sống người hưởng lợi thông qua hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất như: cầu, đường, ngầm, đập, mương, chợ, công trình cấp nước sạch…; tăng cường phân cấp quản lý đầu tư cho xã, tập huấn nâng cao năng lực, kỹ thuật và phòng chống rủi ro thiên tai cho cán bộ xã, thôn bản và người dân; thực hiện liên kết thị trường trong sản xuất giữa nhóm hộ và các doanh nghiệp về bao tiêu sản phẩm nhằm tìm được thị trường lâu dài và ổn định cho người sản xuất.

Bà Hoàng Thị Ảnh - Phó trưởng Ban quản lý Dự án cho biết: “Chúng tôi đề ra mục tiêu cụ thể cho các xã trong vùng Dự án mỗi năm giảm trên 4% hộ nghèo, kết quả có trên 70% số người được hưởng lợi hài lòng về Dự án. Đặc biệt, yêu cầu của Dự án là trong quá trình triển khai, trên 60% các tiểu dự án xây dựng cơ sở hạ tầng được đánh giá về tác động môi trường. Dự án còn thúc đẩy tăng tổng sản lượng ngành nông nghiệp và nhất là lĩnh vực chăn nuôi đàn gia súc tăng trên 12 ngàn con, đàn gia cầm tăng hơn 110 ngàn con - đây là những điểm mạnh mà Dự án đã mang lại cho người dân”.

Với gần 100 tỷ đồng từ Dự án Giảm nghèo giai đoạn 2 đầu tư về các xã nghèo huyện Lục Yên, đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo tại các xã vùng Dự án từ trên 50% xuống còn 32%. Dự án đã xây dựng được 37,5km đường giao thông nông thôn (trong đó 27,5km đường bê tông và mở mới 10km đường đất); xây dựng 21 cầu, 3 ngầm qua suối, 10 cống qua đường nhỏ; xây dựng 12km mương, bảo đảm đủ nước tưới tiêu cho 300ha ruộng nước và hỗ trợ kiên cố lại 20 phai, đập chứa nước thủy lợi; xây dựng 1 chợ nông thôn với diện tích 800m²; xây dựng 16 nhà sinh hoạt cộng đồng với diện tích 2.018m2. Dự án còn hỗ trợ sinh kế cho gần 5.000 hộ được hưởng lợi với mức hỗ trợ bình quân từ 4 - 5 triệu đồng/ hộ và tăng cường công tác đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ chính quyền địa phương.

Người dân vùng Dự án đã nắm được và hiểu rõ về quyền lợi nghĩa vụ đối với cộng đồng thông qua các cuộc họp tham vấn, công tác hoạt động của nhóm cùng sở thích. Đặc biệt, đã tác động mạnh đến nhóm đối tượng phụ nữ dễ bị tổn thương, nhóm sinh kế phụ nữ, tạo điều kiện để chị em mạnh dạn hơn, hòa đồng và chia sẻ nhiều hơn trong lao động sản xuất và sinh hoạt xã hội.

Một niềm vui mới cho các xã được hưởng lợi từ Dự án là Chính phủ tiếp tục đầu tư và kéo dài giai đoạn 2 của Dự án đến giữa năm 2018. Đây sẽ là động lực mạnh mẽ tiếp tục thúc đẩy các xã nghèo phát triển để nâng cao thu nhập cho người dân, thu hẹp khoảng cách chênh lệch về mức sống giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng, các dân tộc và nhóm dân cư để người dân vươn lên thoát nghèo bền vững.

Thạch Phong