Vụ xuân năm nay, xã Vĩnh Lạc gieo cấy 133 ha lúa, cơ cấu 40% giống lúa thuần; 60% lúa lai bằng các loại giống chủ lực như: Nhị ưu 838, Nghi hương 305, Nhị Ưu 69, Thái Xuyên 111, Bắc Thơm số 7, Hương Chiêm… Đến nay, nông dân trên địa bàn xã đang tập trung chăm sóc, phòng trừ sâu, bệnh gây hại. Tuy nhiên, do thời tiết mưa ít, lượng nước trên các hồ, suối giảm nên qua thống kê, toàn xã có khoảng 15 ha lúa có nguy cơ bị hạn hán, gây ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng.
Để chủ động các biện pháp phòng, chống hạn hán cho cây trồng nói chung, đặc biệt là lúa xuân, UBND xã Vĩnh Lạc đã hỗ trợ kinh phí, vận động người dân đắp các đập dâng để tích trữ nước. Các tuyến kênh mương cũng đã được các lực lượng đoàn viên thanh niên, dân quân tự vệ địa phương tiến hành cải tạo, nạo vét, đảm bảo dẫn nước đến các khu vực gieo trồng của người dân thường xuyên thiếu nước.
Theo ông Hoàng Văn Mới - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lạc, xã cũng thường xuyên theo dõi và có kế hoạch điều tiết nước tưới đối với các công trình thủy lợi trên địa bàn để đảm bảo đầu nguồn và cuối nguồn đều có nước sản xuất. Ngoài ra, UBND xã cũng phân công nhiệm vụ cho từng đơn vị chuyên môn, tập trung chỉ đạo người dân chủ động sử dụng hiệu quả nguồn nước ngọt chăm sóc cây trồng.
Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, từ tháng 1- 4/2023, mực nước trên các sông suối trong tỉnh duy trì ở mức thấp. Mực nước thấp nhất trên các sông suối khả năng xuất hiện vào các tháng đầu năm và cuối năm 2023. Mùa khô năm 2022 - 2023, tình hình thiếu nước, khô hạn có khả năng xảy ra tại một số khu vực trong tỉnh.
Theo thống kê, trên địa bàn huyện Lục Yên có 349 công trình thủy lợi với diện tích tưới là trên 6.900 ha; trong đó: diện tích vụ xuân 2.932,50 ha, vụ mùa 2.959,15 ha, vụ đông 1.053,09 ha. Tuy nhiên, các nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp chủ yếu lấy nước từ các hồ chứa, đập dâng trên các khe suối.
Nguồn nước này phụ thuộc chủ yếu vào thiên nhiên nên có nguy cơ xảy ra hạn cao. Kết quả khảo sát tại các xã, thị trấn diện tích lúa có khả năng bị hạn có nguồn nước bơm năm 2023 trên địa bàn huyện là 550 ha. Trong đó: vụ xuân 314 ha; vụ mùa 236 ha. Trước diễn biến phức tạp của tình hình hạn hán có thể xảy ra trong thời gian tới, huyện Lục Yên đã triển khai kế hoạch phòng, chống hạn, thiếu nước sản xuất cây trồng vụ xuân và cả năm 2023.
Theo đó, các đơn vị, địa phương nhanh chóng rà soát, đánh giá nguồn nước thực tế trên các công trình thủy lợi để chủ động điều tiết, khai thác hợp lý; quản lý chặt chẽ nguồn nước hiện có, không để rò rỉ gây tổn thất, sử dụng nước tiết kiệm, có hiệu quả.
Huy động các lực lượng tại địa phương tổ chức khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương để đảm bảo dẫn nước tới đồng ruộng, kiểm tra các tuyến kênh mương nội đồng để chống thất thoát nguồn nước; chủ động bố trí kinh phí để tu bổ, sửa chữa công trình thủy lợi, xử lý kịp thời các sự cố hư hỏng; tăng cường công tác tuyên truyền trong nhân dân nhằm nâng cao ý thức sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước, khuyến khích nông dân áp dụng các mô hình tưới tiết kiệm nhằm sử dụng hiệu quả nguồn nước…
Áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho các loại cây trồng. Khuyến cáo nông dân sử dụng nước đúng mục đích, đặc biệt không để xảy ra tình trạng tranh chấp nguồn nước trong nhân dân. Những diện tích hạn có nguồn nước bơm cần sử dụng phương án bơm nước để đảm bảo tưới cho vụ đông, vụ đông xuân 2022- 2023, vụ mùa năm 2023.
Khắc Điệp