Bắt đầu từ 1-1-2009, Luật Thuế TNDN chính thức có hiệu lực và áp dụng thống nhất, trong đó, các cơ quan báo chí cũng là đối tượng của luật thuế này. Tuy nhiên, việc đánh đồng báo chí với doanh nghiệp mà không tính đến các yếu tố đặc thù đã khiến cho việc thực hiện gặp nhiều khó khăn, gây bất bình đẳng ngay giữa các cơ quan báo chí.

Chẳng hạn, mặc dù đánh đồng cơ quan báo chí như doanh nghiệp, song cơ chế tiền lương khi xác định thuế TNDN lại chỉ được chấp nhận hệ số lương một lần vào chi phí hợp lý của hoạt động dịch vụ. Phần chênh lệch thực tế trả cao hơn phải lấy từ thu nhập sau thuế. Hay như bất cập của việc tính chi phí đối với báo biếu làm nhiệm vụ chính trị.

Từng nhiều lần kiến nghị về nội dung này, Phó tổng biên tập một tờ báo Đảng cho biết, việc không tính chi phí biếu báo cho các đối tượng chính sách, người có công, cán bộ, chiến sĩ ở hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn… là vô lý. Bởi để có thể phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước - một nhiệm vụ chính trị quan trọng đối với những tờ báo Đảng - đến với những đối tượng trên, báo đã phải bỏ ra rất nhiều chi phí (như vận chuyển, phát hành…) nhưng lại không được hạch toán chi phí đó vào chi phí hợp lý là đánh đồng và bất hợp lý với các báo không phải làm nhiệm vụ này.

Theo Thông tư 150, một số khoản chi phí của cơ quan báo thực hiện như: chi phí tiền lương tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN của báo là số tiền lương báo thực trả cho người lao động, có chứng từ hợp lệ, hợp pháp.

Bên cạnh đó, chi báo biếu, báo tặng của cơ quan báo liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh khi tính vào chi phí hợp lý để xác định thu nhập chịu thuế TNDN bị khống chế theo quy định tại điểm n khoản 2 Điều 9 Luật Thuế TNDN (không vượt quá 10% tổng chi phí được trừ; đối với báo thành lập mới không vượt quá 15% trong 3 năm đầu, kể từ khi được thành lập), ngoại trừ chi báo biếu, báo tặng cho các đối tượng là người có công với cách mạng, thương binh, bệnh binh; cán bộ, chiến sĩ ở hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; các cơ quan quản lý nhà nước. Báo không được tính vào chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN đối với các khoản chi do ngân sách nhà nước cấp kinh phí.

Cũng theo Thông tư 150, về thuế TNDN, đối với cơ quan báo tự đảm bảo chi phí hoạt động có hoạt động thương mại, cung cấp dịch vụ như quảng cáo, đăng tải thông tin và các dịch vụ khác thuộc đối tượng chịu thuế TNDN thì báo hạch toán các khoản doanh thu, chi phí để xác định thu nhập chịu thuế TNDN theo quy định của Luật Thuế TNDN và các văn bản hướng dẫn.

Trường hợp hoạt động báo chí có chênh lệch chi lớn hơn thu, hoạt động quảng cáo có thu nhập thì báo được dùng thu nhập của hoạt động quảng cáo để bù đắp phần chênh lệch thu chi của hoạt động báo chí trước khi xác định thu nhập tính thuế TNDN. Thuế suất thuế TNDN 25% áp dụng đối với thu nhập từ hoạt động quảng cáo trên báo và từ các hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ khác.

Tại khoản 2, Điều 13, Luật Thuế TNDN quy định: “Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao và môi trường được áp dụng thuế suất 10%”. Theo phân ngành kinh tế quốc dân của Tổng cục Thống kê, báo chí được xếp vào lĩnh vực văn hóa, tuy nhiên, thuế TNDN đối với các cơ quan báo chí vẫn ở mức 25%. Chính vì vậy, nhiều quan điểm cho rằng, nên thay đổi mức thuế suất thuế TNDN áp dụng để tạo điều kiện cho kinh tế báo chí phát triển.

Một điểm được nhiều cơ quan báo chí quan tâm là vấn đề nhuận bút sẽ được hạch toán ra sao? Giải thích về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Phụng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) nêu ví dụ: căn cứ vào khoản ngân sách mà báo được cấp và báo xây dựng, tính toán mức chi phí về tiền lương, nhuận bút. Nếu như mức nhuận bút xây dựng trên cơ sở đó thấp (ví dụ như căn cứ trên ngân sách mức nhuận bút chỉ là 10 đồng trong khi đó, mức đòi hỏi và thực tế là 20 đồng) thì cơ quan báo chí có thể dùng khoản chênh lệch từ thu-chi của hoạt động quảng cáo, phát hành để trả thêm vào khoản nhuận bút đó cho phù hợp với yêu cầu của thực tế.

(Theo SGGP)