Bằng nhiều nỗ lực, đến nay toàn tỉnh đã trồng được trên 264 ngàn ha, chiếm 52,9% diện tích đất lâm nghiệp. Rừng kinh tế đã và đang góp phần quan trọng trong xóa đói, giảm nghèo và làm giầu ở nhiều vùng quê.

Nhằm phát huy thế mạnh lâm nghiệp, những năm qua, tỉnh đã rà soát, quy hoạch 3 loại rừng, rà soát quỹ đất rừng sản xuất giao quyền làm chủ cho người dân; quy hoạch vùng nguyên liệu gắn với chế biến; đổi mới cơ chế mô hình quản lý trong lĩnh vực lâm nghiệp...

Thông qua các chương trình, dự án trồng rừng như: Dự án trồng rừng 661, Dự án hỗ trợ trồng rừng sản xuất theo Quyết định 147/2007/QĐ-TTG, Đề án phát triển kinh tế - xã hội nhằm giảm nghèo nhanh và bền vững theo Nghị quyết 30a, cùng với việc thực hiện tốt công tác khuyến lâm mà diện tích rừng ngày một tăng. Phong trào trồng rừng phát triển từ vùng thấp đến vùng cao. Hàng năm, toàn tỉnh trồng mới được trên 12.000ha rừng kinh tế. Kinh tế đồi rừng đã góp phần xóa đói giảm nghèo cho các vùng quê. Đã xuất hiện nhiều trang trại rừng cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Đặc biệt, những năm gần đây, giá bán gỗ nguyên liệu từ gỗ rừng trồng mang lại thu nhập khá cao. Giá keo lai trung bình đạt trên 800 nghìn đồng/m³, đã thu hút nhiều người dân trồng rừng kinh tế. Theo các hộ sống được bằng nghề rừng thì chỉ sau 6-7 năm 1ha keo có thể cho thu từ 70-80m³ gỗ, nếu chăm sóc tốt có thể đạt 120m3, trừ chi phí mỗi ha người dân có thể lãi từ 45-50 triệu đồng.

Theo Niên giám thống kê thì giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp tăng từ 237 tỷ đồng năm 2000 lên 917 tỷ đồng năm 2010. Sản xuất lâm nghiệp đã tạo việc làm cho hơn 90.000 hộ dân và trên 370 nghìn lao động có thu nhập từ kinh tế lâm nghiệp, góp phần vào công tác xóa đói giảm nghèo, cải thiện đời sống người trồng rừng.

Cùng với việc phát triển trồng rừng, công nghiệp chế biến gỗ cũng phát triển mạnh. Tính đến năm 2012, trên địa bàn toàn tỉnh có gần 400 cơ sở chế biến gỗ rừng trồng, trong đó có 2 doanh nghiệp nhà nước, 26 công ty trách nhiệm hữu hạn, 15 công ty cổ phần, 21 doanh nghiệp tư nhân, 32 hợp tác xã, còn lại 295 hộ cá thể.  Sản phẩm chế biến chủ yếu gồm gỗ xẻ các loại; ván dăm ép, đũa gỗ, tre; giấy đế, giấy vàng mã, vỏ quế khô, tinh dầu quế.

Hàng năm, các cơ sở sản xuất lâm nghiệp trên địa bàn cung cấp cho thị trường khoảng 35.000m³ gỗ xẻ, 43.700m³ ván ghép thanh, 16.500m³ ván ép, 123.000m³ ván bóc, 461 triệu đôi đũa…, gần 40.000 tấn giấy đế, giấy vàng mã. Tổng doanh thu hàng năm từ chế biến gỗ đạt trên 500 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động. Tuy nhiên, so với tiềm năng, mạng lưới lâm sản chế biến gỗ còn hạn chế, mới chỉ tận dụng được một phần nguồn nguyên liệu sẵn có dẫn đến giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng còn thấp.

Có thể nói, kinh tế rừng đã phát triển mạnh, song tỷ trọng giá trị so với toàn ngành nông - lâm - ngư nghiệp còn hạn chế, mới chỉ chiếm 22,6%. Rừng trồng tăng lớn về diện tích nhưng chất lượng rừng không đồng đều, rừng trồng từ các công ty lâm nghiệp do được đầu tư thâm canh nên trữ lượng đạt từ 80-100m3/ha, còn rừng trồng của các hộ gia đình đầu tư thấp, nguồn giống kém chất lượng, trồng quảng canh nên chất lượng rừng không đồng đều và chỉ đạt khoảng 50-70m3/ha. Cùng với đó là đời sống người trồng rừng còn khó khăn nên nhiều hộ bán rừng non từ 5-7 năm tuổi dẫn đến trữ lượng thấp.

Để phát triển kinh tế rừng, trong thời gian tới, tỉnh hoàn thành việc giao rừng, cho thuê rừng gắn với giao quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân ổn định lâu dài để kinh doanh nghề rừng; khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển rừng, nhất là kinh tế tư nhân, xây dựng các vùng nguyên liệu tập trung có quy mô thích hợp; khuyến khích các hình thức đổi điền, liên doanh liên kết và thành lập các trang trại nông lâm nghiệp; chuyển nghề rừng từ chủ yếu sử dụng tiền ngân sách sang nghề rừng có lợi nhuận; nâng cao năng lực cung cấp lâm sản đa dạng của rừng, đặc biệt là nguồn lâm sản ngoài gỗ; tận dụng tối đa diện tích quy hoạch cho lâm nghiệp để hình thành các khu rừng trồng nguyên liệu tập trung.

Bên cạnh đó cần nhanh chóng thiết lập hệ thống rừng giống, vườn giống keo mỡ, tuyển chọn các dòng có năng suất cao đưa vào sản xuất; nâng cao năng suất rừng trồng thông qua việc áp dụng các tiến bộ khoa học trong khâu chọn giống và kỹ thuật thâm canh rừng.

Ngoài ra, để nâng cao giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng, cần tiếp tục phát triển công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản ngoài gỗ gắn với quy hoạch vùng nguyên liệu; khuyến khích đầu tư chiều sâu cho các cơ sở chế biến hiện có, như cơ sở chế biến gỗ dân dụng cao cấp và trang trí nội thất…

Khi hình thành vùng nguyên liệu tập trung, tiến hành kêu gọi đầu tư xây dựng mới hoặc nâng cấp thành nhà máy chế biến lâm sản công suất lớn; ứng dụng công nghệ mới vào chế biến lâm sản để nâng cao hiệu quả kinh tế và tiết kiệm nguyên liệu như chế biến ván dăm, ván sợi, ván ép; khuyến khích và tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ mây, tre xuất khẩu phát triển, giải quyết việc làm cho lao động nông nhàn ở khu vực nông thôn. Giải quyết tốt những vấn đề trên sẽ góp phần nâng cao đời sống người trồng rừng.

P.V