Kết quả này cũng phải kể đến nhận thức và hành vi đối với công tác dân số của người dân đã thay đổi. Chị Đỗ Thị Linh, thôn 1 cho biết: “Tôi thường xuyên được cộng tác viên dân số đến tuyên truyền, vận động thực hiện biện pháp tránh thai và giãn khoảng cách sinh hợp lý để có điều kiện phát triển kinh tế cũng như nuôi con khỏe, dạy con ngoan. Thấy được việc giãn khoảng cách sinh là rất tốt cho sức khỏe cũng như cho kinh tế của gia đình nên tôi đã làm theo”.

Hiệu quả trong công tác truyền thông dân số của xã Giới Phiên, thành phố Yên Bái là việc tư vấn đến các đối tượng được thực hiện lồng ghép vào các buổi họp của thôn, họp các ban, ngành, đoàn thể. Ban Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS – KHHGĐ) xã đã chỉ đạo cán bộ chuyên trách và cộng tác viên dân số, y tế thôn bản tuyên truyền đến các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, các cặp vợ chồng sinh con một bề tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của họ rồi đưa ra những biện pháp thích hợp, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng gia đình để vận động. Bằng những hành động cụ thể và thiết thực, đến nay, xã Giới Phiên có 285 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai, đạt tỷ lệ 75%. Tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên trên địa bàn là 1%. Xã duy trì 3 năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên. Ông Phạm Mạnh Hùng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã, Trưởng ban Chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ xã Giới Phiên khẳng định: “Trong những năm qua, xã thực hiện rất tốt công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình. Nếu thực hiện tốt chính sách dân số, tôi thấy là có vai trò rất lớn trong phát triển kinh tế của hộ gia đình cũng như của địa phương. Xã cũng sẽ phấn đấu trong thời gian tới tiếp tục duy trì không có người sinh con thứ 3 trở lên”.

Đối với phường Yên Thịnh, công tác DS-KHHGĐ cũng luôn được coi trọng. Chính vì vậy, phường đã duy trì 3 năm liền không có trường hợp nào sinh con thứ 3 trở lên. Gia đình chị Nguyễn Thị Duyên, phố Yên Thành 1 là một điển hình. Dù sinh 2 con gái nhưng anh chị đã quyết tâm chỉ dừng lại ở 2 con.

Chị Duyên chia sẻ: “Mặc dù sinh con một bề nhưng hai vợ chồng đã quyết định chỉ dừng lại ở hai con để phát triển kinh tế gia đình và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các con được ăn học đến nơi đến chốn”. Thực hiện hiệu quả công tác truyền thông dân số chính là điểm mấu chốt để duy trì ổn định quy mô dân số một cách hợp lý trên địa bàn phường Yên Thịnh. Công tác tuyên truyền chủ yếu vận động các đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ giãn khoảng cách sinh hợp lý, xây dựng quy mô gia đình ít con, tiến bộ bình đẳng và hạnh phúc. Hết năm 2014, tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt 75,2%; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên duy trì ở mức 0,88%.

Chị Nguyễn Thị Ngát - cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ phường Yên Thịnh thành phố nói: “1/3 dân số của phường Yên Thịnh theo đạo Công giáo, công tác tuyên truyền trong lĩnh vực dân số gặp  không ít khó khăn. Có sự nhiệt tình của cán bộ làm công tác dân số và nhận thức của người dân trên địa bàn cũng khá cao nên việc thực hiện chính sách này được triển khai hiệu quả”.

Năm 2014, thành phố tiếp tục thực hiện Đề án đẩy mạnh công tác DS-KHHGĐ tới tất cả các thành viên ban chỉ đạo từ thành phố đến các xã, phường; phối hợp tốt giữa các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Bên cạnh đó, đa dạng hóa các hình thức và đối tượng truyền thông, tập trung vào nhóm đối tượng vị thành niên, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ và toàn thể nhân dân, góp phần tích cực thay đổi nhận thức, dẫn đến chuyển đổi hành vi; tổ chức phát động và đăng ký thi đua xã phường không có người sinh con thứ 3 trở lên; tổ chức triển khai chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản - kế hoạch hóa gia đình tại 17/17 xã, phường; duy trì hoạt động của Câu lạc bộ Tư vấn, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân tại 3 phường; duy trì hoạt động có hiệu quả “Mô hình giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh” tại 17/17 xã, phường; thực hiện tốt Chương trình Sàng lọc trước sinh và sơ sinh tại 9/17 xã, phường.

Thực hiện hiệu quả công tác truyền thông nên năm 2014, thành phố Yên Bái duy trì tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên ở mức 0,9%; có 8 xã, phường không có người sinh con thứ 3 trở lên; tỷ lệ giảm sinh ở mức  0,05%o; tỷ số giới tính khi sinh là 112 trẻ trai/100 trẻ gái; tỷ lệ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt 76,5%.

Ông Nguyễn Trọng Long -  Phó giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ thành phố cho biết: “Với chủ đề “Duy trì mức sinh thấp hợp lý - Vì sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước”, thành phố đã triển khai kế hoạch hành động, trong đó chú trọng hoạt động truyền thông, giáo dục nhằm thay đổi nhận thức và hành động trong thực hiện công tác dân số của người dân”.

Việt Hà - Thanh Nghị