Luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2014... Đây chính là “bản lề” góp phần xây dựng nền móng phòng thủ vững chắc cho các địa phương, đơn vị... Tuy vậy, giữa “lý thuyết” và “thực tế” vẫn có những “khoảng trống” cần lấp đầy.

Sau hơn 10 năm thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về GDQP&AN, công tác GDQP&AN trên phạm vi cả nước nói chung, địa bàn tỉnh Yên Bái nói riêng đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo sự chuyển biến tích cực: Nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên các cấp, các ngành, học sinh, sinh viên và các đối tượng khác về GDQP&AN được nâng lên. Nhiệm vụ GDQP&AN được triển khai thực hiện từ Trung ương đến cơ sở. Hội đồng GDQP&AN các cấp thường xuyên được củng cố, kiện toàn, phát huy vai trò, chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp, người đứng đầu cơ quan, tổ chức; lãnh, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ GDQP&AN, góp phần giữ vững sự ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước... Những điều trên khẳng định tầm ảnh hưởng to lớn của Luật GDQP&AN đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương, đất nước.

Tuy nhiên, trên thực tế, ở những vùng sâu, vùng xa của tỉnh nghèo như Yên Bái cũng phải thừa nhận rằng, công tác GDQP&AN đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế như: việc quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác GDQP&AN vẫn còn chưa sâu, chưa đầy đủ; nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ chủ chốt về công tác GDQP&AN chưa toàn diện nên việc tổ chức thực hiện còn hạn chế, chất lượng không cao; công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng chưa được quan tâm đúng mức; giáo viên, giảng viên GDQP&AN thiếu về số lượng, chưa mạnh về chất lượng, phương pháp tổ chức thực hiện còn hạn chế; thiết bị dạy học, cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu, do đó, chất lượng môn học GDQP&AN cho học sinh, sinh viên còn khá thấp; GDQP&AN toàn dân chưa thường xuyên, chưa rộng khắp; hệ thống văn bản pháp luật về GDQP&AN tuy đã được ban hành tương đối đầy đủ, đồng bộ nhưng tính pháp lý chưa cao, còn nhiều vướng mắc và bất cập; chủ yếu mới được quy định ở những nghị định của Chính phủ, thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành; một số nội dung chưa tương thích với các quy định của Luật Giáo dục, Luật Quốc phòng, Luật An ninh quốc gia, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức nên trong quá trình tổ chức thực hiện gặp khó khăn...

Mặt khác, pháp luật hiện hành chưa quy định việc bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho một số đối tượng là người quản lý ở các doanh nghiệp ngoài Nhà nước, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, hợp tác xã; chưa quy định rõ việc phổ biến kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng đặc thù; chưa xác định rõ vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ này...

Để khắc phục hạn chế, bất cập, đồng thời tạo ra những bước phát triển trong GDQP&AN đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, làm chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; giữ vững hòa bình, ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội; chủ động ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá của các thế lực thù địch đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân, thiết nghĩ, cần xây dựng nền GDQP&AN từ trong lòng nhân dân. Trước tiên, cần đẩy mạnh tuyên truyền, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với nhiệm vụ tăng cường quốc phòng - an ninh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa nói chung, GDQP&AN nói riêng; thực hiện đúng quan điểm xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI về quốc phòng, an ninh, giáo dục và đào tạo; Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) “Về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, bảo đảm sự phù hợp, thống nhất với Hiến pháp, các luật có liên quan, đặc biệt là các quy định của Luật Giáo dục, Luật Quốc phòng, Luật An ninh quốc gia, Luật Giáo dục đại học, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất cho công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực GDQP&AN.

Ngoài ra, cần đưa lý thuyết vào thực tế nhằm bảo đảm tính thực thi, phát huy tính kế thừa và phát triển các quy định của pháp luật về GDQP&AN hiện hành đã được thực tiễn kiểm nghiệm thấy phù hợp, đồng thời bổ sung những quy định mới để giải quyết những vấn đề đặt ra trong GDQP&AN. Quan điểm chỉ đạo và nguyên tắc xây dựng Luật GDQP&AN cũng thể hiện bảo đảm tính thực tiễn, tính công khai, dân chủ, minh bạch và dễ tiếp cận; tiếp thu những ý kiến hợp lý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, chuyên gia, nhà khoa học... Có như vậy mới có thể đưa Luật GDQP&AN vào cuộc sống một cách phù hợp và hiệu quả.

Thiên Cầm