Tôi đã “biết” Đại tá Đào Đình Bảng từ lâu vì trong Nhà Truyền thống Công an tỉnh Yên Bái có treo ảnh của ông - vị Giám đốc Công an tỉnh thứ 6 trong 14 vị giám đốc. Người đầu tiên là ông Phạm Ngọc Khôi (tức Phan Đạo Xích), Giám đốc Công an tỉnh từ năm 1946 và người thứ 14 là Thiếu tướng Đặng Trần Chiêu, đương kim Giám đốc được bổ nhiệm từ năm 2009. Nhưng có lẽ không ai có thể “phá được kỷ lục” của ông Đào Đình Bảng, ông làm Giám đốc Công an tỉnh Yên Bái từ năm 1958 đến năm 1974 - 16 năm. Chỉ tính riêng thời gian ông làm Giám đốc Công an các tỉnh Lạng Sơn, Yên Bái, Cao Lạng rồi lại Lạng Sơn đã là 30 năm 6 tháng, một “kỷ lục” khó phá của Bộ Công an.

“Tướng không sao” là cách gọi Đại tá Đào Đình Bảng của Thiếu tướng, nhà văn Khổng Minh Dụ - Nguyên Cục trưởng Cục An ninh Chính trị nội bộ, Bộ Công an với một niềm tôn kính; còn “Huyền thoại miền sơn cước” là tên tập sách do Nhà Xuất bản Công an nhân dân ấn hành năm 2014, mà trong đó có nhiều bài viết về Đại tá Đào Đình Bảng. Là kẻ hậu sinh, không biết nhiều về ông, tôi xin phép được làm cái việc đơn giản nhất - ghi chép lại một số phát biểu, một số bài viết về ông.

Đại tướng Trần Đại Quang - Ủy viên Bộ Chính trị, Nguyên Bộ trưởng Bộ Công an nay là Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam phát biểu tại buổi Lễ phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho Đại tá Đào Đinh Bảng ngày 28/8/2012: “Trong quá trình hoạt động cách mạng từ năm 16 tuổi với 66 tuổi Đảng, 55 năm liên tục công tác và trên 30 năm làm giám đốc công an các tỉnh, đảm nhiệm nhiều trọng trách, nhiều công việc khó khăn, phức tạp ở địa bàn biên giới trọng điểm tại các thời điểm chiến tranh ác liệt nhất, đồng chí Đào Đình Bảng luôn giữ vững phẩm chất cách mạng của người cộng sản, tận tâm, tận lực vượt qua khó khăn gian khổ, không ngừng học tập, rèn luyện, sẵn sàng hy sinh phấn đấu vì sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Và chúng tôi tin tưởng rằng đồng chí mãi mãi là tấm gương cho cán bộ, chiến sỹ công an học tập và noi theo, tiếp tục có những đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự của đất nước trong thời kỳ mới.

Giáo sư Vũ Khiêu thì chúc mừng người bạn thời trẻ của mình bằng đôi câu đối: “Vạn tích an biên, dạ sắt gan vàng, trăm chiến tích; Nhất tâm vệ quốc, Đảng tin, dân cậy một anh hùng”. Nghĩa là, ngàn dặm ông phụ trách về an ninh ở biên cương với ý chí vững vàng quyết liệt, không dao động trước mọi khó khăn và trải qua trăm chiến tích. Để hôm nay tấm lòng vệ quốc của ông được ghi nhận, Đảng tin cậy ông, nhân dân cũng tin cậy.

Đồng chí Trần Đông - Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu: “Anh Bảng được mọi người yêu mến nhờ đức tính trung thực, thẳng thắn, dám nói lên sự thật, làm việc thật, tuy đâu đó có những người không bằng lòng vì tính cương trực của anh nhưng họ vẫn phải kính nể phần nào. Suốt đời anh công tác ở biên giới phía Bắc ở địa bàn ba tỉnh Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn. Ở Việt Nam những người cán bộ được phân công trấn ải phía Bắc thì phải là những người Đảng tin cậy, có thực tài.

Có nhiều bài viết về ông như bài: “Người cán bộ công an lão thành Đào Đình Bảng” của 2 nhà báo Lưu Vinh - Hồng Thái viết trên Báo Công an nhân dân số 1372, ngày 24/9/2009 với những tít phụ: “Kiên trung, lặng lẽ giữa đời thường”, “Chèo lái nơi đầu sóng” và “Chân lý ở lòng dân”.
Nhân kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Công an tỉnh Yên Bái, xin được viết đôi dòng về Đại tá Đào Đình Bảng - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân như nén hương thơm tri ân tới ông - “vị tướng không sao”, “huyền thoại miền sơn cước”.

Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đào Đình Bảng sinh năm 1924 trong một gia đình nông dân ở xã Minh Quân, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái. Tham gia cách mạng từ năm 1939, năm 1941 bị địch bắt giam ở Phú Thọ. Năm 1942 ra tù, lên Lào Cai dạy học, tìm bắt liên lạc với tổ chức. Tháng 11/1945 được kết nạp Đảng. Trước năm 1950 đã từng giữ chức vụ Bí thư Huyện ủy Văn Bàn, rồi Bí thư Huyện ủy Trấn Yên, Trưởng ban tổ chức Tỉnh ủy Yên Bái. Tháng 11/1951 (27 tuổi) tổ chức cử ông sang công tác trong lực lượng công an nhân dân và được điều lên Lạng Sơn với chức vụ Thường vụ Tỉnh ủy - Trưởng ty Công an. Tháng 11/1956 được điều lên Khu Việt Bắc với chức vụ Trưởng phòng Bảo vệ Chính trị Công an khu; tháng 10/1958 được điều động trở về Yên Bái với chức vụ Phó Chủ tịch tỉnh kiêm Trưởng ty Công an. Ông được bầu vào Quốc hội khóa II, tháng 5/1974 được điều động về Bộ Công an.

Nguyễn Chí Dân