Tại một số khu vực nông thôn ở vùng sâu, vùng xa của tỉnh chưa có đội thu gom hoặc thu gom chưa thường xuyên dẫn đến rác thải sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường cục bộ và làm ảnh hưởng đến mỹ quan khu vực.
Theo các chuyên gia phân tích, CTRSH là tổng hợp những loại rác thải được thải ra môi trường trong quá trình sinh hoạt của con người, bao gồm chất thải thông thường và nguy hại từ hộ gia đình, dịch vụ, những cơ sở công cộng.
Trong đó, chất thải từ hộ gia đình là chất thải từ thực phẩm chứa các chất hữu cơ dễ phân hủy và các loại rác thải không bị phân hủy nhưng có thể gây ra bụi như các phần còn lại của quá trình cháy (tro than, tro xỉ).
Chất thải từ dịch vụ, những cơ sở công cộng là các loại rác thải rắn nguy hại khác không bị hoặc ít bị phân hủy thối rữa như đồ nhựa, kim loại, gốm sứ, chai lọ thủy tinh, đất, sỏi... được thu gom từ công viên, sân chơi, bãi tắm, trường học, công sở hoặc đường phố. Hiện tại, công tác phân loại CTRSH tại nguồn trên địa bàn tỉnh còn rất hạn chế.
CTRSH cơ bản mới chỉ được phân loại những loại chất thải tái chế như: giấy, bìa carton, chất thải nhựa, vỏ lon bia, nước ngọt... được thu gom, bán cho các tổ chức, cá nhân thu mua phế liệu, đồng nát, còn lại hầu hết các hộ gia đình, cơ quan, đơn vị đều bỏ chung với các loại rác sinh hoạt thông thường. Toàn tỉnh hiện có 9 đơn vị dịch vụ về môi trường làm công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt ở khu vực đô thị, tuy nhiên chỉ có 1 đơn vị chuyên trách về thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH là Công ty cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành Yên Bái.
Vì thế, chưa đáp ứng được nhu cầu thu gom, vận chuyển, dẫn đến tình trạng rác thải còn có một khoảng thời gian nhất định phải tập kết tại lòng, lề đường gây mùi hôi thối ra khu vực xung quanh. Việc thu gom, vận chuyển theo phương châm "rác không tiếp đất” trước đây đã được triển khai trên địa bàn thành phố Yên Bái và một số đô thị khác trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên, do trang thiết bị thu gom, nhất là các xe đẩy tay, thùng chứa rác đặt tại các khu vực công cộng, các điểm tập kết rác thải thiếu hoặc bị hỏng nhưng chưa được đầu tư thay thế cũng như công tác quản lý, điều hành, bố trí các điểm tập kết và một phần ý thức của người dân chưa cao nên việc này đã có phần giảm sút so với trước.
CTRSH hiện nay trên địa bàn tỉnh được xử lý bằng 2 phương pháp chủ yếu là: biện pháp sản xuất phân vi sinh kết hợp tái chế nhựa, đốt và chôn lấp được thực hiện tại Nhà máy xử lý rác thải tại xã Văn Phú (thành phố Yên Bái) của Công ty cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành Yên Bái để xử lý CTRSH tại thành phố Yên Bái và thị trấn Yên Bình và biện pháp chôn lấp thông thường để xử lý CTRSH tại các huyện, thị còn lại.
Trong số các bãi chôn lấp CTRSH của tỉnh hiện nay vẫn còn những bãi nằm trong danh mục cơ sở gây ô nhiễm môi trường hiện đang được xử lý ô nhiễm triệt để. Trong đó có 2 bãi chôn lấp đã dừng tiếp nhận rác là bãi rác thải thị trấn Mậu A và bãi rác thải thị trấn Yên Bình. Nhìn chung, hệ thống các khu xử lý CTRSH hiện nay của tỉnh mới chỉ đáp ứng được phần nào nhu cầu thực tiễn về xử lý CTRSH ở khu đô thị; vẫn còn nhiều đô thị chưa được thu gom, xử lý bảo đảm hoặc tỷ lệ thu gom, xử lý còn rất thấp.
Đối với yêu cầu về bảo vệ môi trường, ngoại trừ Nhà máy xử lý rác thải tại xã Văn Phú (thành phố Yên Bái) của Công ty cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành Yên Bái thì các bãi rác thải còn lại đều chưa đáp ứng được yêu cầu bảo vệ môi trường.
Do đó, cùng với sự nỗ lực của các ngành chức năng, mỗi người dân, mỗi hộ gia đình hãy nâng cao ý thức phân loại CTRSH tại nguồn bởi hành động này không chỉ góp phần giảm lượng rác thải đổ về các bãi rác, tiết kiệm chi phí xử lý và diện tích chôn lấp mà còn tận dụng được nguồn nguyên liệu tái chế và tái sử dụng, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Hồng Oanh
.jpg)
