Tuyến đường Hồ Xuân Hương, đoạn chạy qua tổ dân phố số 1 và số 2, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái vốn là một tuyến đường phức tạp về trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông.
Nguyên nhân của tình trạng này là chợ Yên Ninh
(chợ Bến Đò) quá chật hẹp, không đủ chỗ cho tiểu thương và người dân mua bán hàng hóa, đặc biệt là thực phẩm, rau quả. Vì thế, con đường mang tên nữ thi sĩ nổi tiếng ấy trở thành nơi… họp chợ, việc đi lại trở nên rất khó khăn, trật tự và mỹ quan đô thị bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Rồi
chợ Bến Đò mới được xây dựng ở phía bên kia cầu Bách Lẫm, đáp ứng nhu cầu kinh doanh, mua, bán hàng hóa của nhân dân.
Chợ Bến Đò cũ đóng cửa, trật tự an toàn giao thông, trật tự mỹ quan đô thị… có cơ hội được lập lại, giao thông thông thoáng. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian, rau quả, hàng hóa lại đang được bày bán trở lại trên tuyến đường này. Có người bán ắt có người mua và vấn đề trật tự an toàn giao thông, trật tự mỹ quan đô thị trên đường Hồ Xuân Hương lại có dấu hiệu "nóng” dần.
Có mặt tại tuyến đường Hồ Xuân Hương vào buổi sáng, bất kỳ ngày nào trong tuần, nhất là ngày Rằm hoặc mùng 1 Âm lịch, người mua, kẻ bán khá tấp nập. Tuy không đông đúc, chen lấn, bày bán hàng hóa ngay dưới lòng đường như trước nhưng việc hàng hóa bày bán trên vỉa hè, nắp cống là phổ biến; người mua dừng đứng, để đỗ xe dưới lòng đường là chuyện… bình thường! Lượng hàng hóa cũng khá đa dạng từ thịt, cá, rau, quả, gà vịt, chó mèo, cây con giống… chẳng thiếu thứ gì. Rất nhiều người dân thành phố Yên Bái vẫn đến đường Hồ Xuân Hương mua thực phẩm bởi… thói quen đã hình thành từ hàng chục năm qua khi đi chợ Bến Đò cũ.
Ông Nguyễn Văn M, người dân sống trên tuyến đường Hồ Xuân Hương cho biết: "Tôi vẫn cứ bán hàng bình thường, chỉ bày hàng hóa trên hiên nhà, như vậy là không vi phạm quy định. Việc tận dụng nhà mặt đường để kinh doanh buôn bán là điều đương nhiên”.
Ông M cho biết thêm: "Từ ngày chợ chuyển đi, doanh số kém hẳn nhưng vẫn phải duy trì việc buôn bán để đảm bảo cuộc sống. Tôi cũng không muốn sang chợ mới vì tuổi đã cao”.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, ngày 7/8/2023, UBND phường Yên Ninh đã ban hành Kế hoạch số 114 "Tổ chức ra quân đợt cao điểm đảm bảo trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông trên các tuyến đường: Hoàng Hoa Thám, Hồ Xuân Hương, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái”.
Kế hoạch số 114 đề ra mục tiêu: lập lại trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông, chống lấn chiếm vỉa hè, lòng lề đường làm nơi kinh doanh buôn bán, đảm bảo vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị trên địa bàn phường Yên Ninh; nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân trong việc tham gia giữ gìn trật tự và mỹ quan đô thị…; nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, phòng chống cháy nổ và an toàn giao thông…
Cảnh họp chợ thường ngày vẫn tái diễn trên đường Hồ Xuân Hương.
Kế hoạch số 114 của UBND phường Yên Ninh cũng đã phân công cụ thể nhiệm vụ cho các lực lượng. Thời gian thực hiện Kế hoạch bắt đầu từ ngày 15/8/2023 đến khi có thông báo của cấp có thẩm quyền.
Chủ tịch UBND phường Yên Ninh - Lương Xuân Quyết khẳng định: "Chúng tôi lấy việc tuyên truyền làm trọng tâm và mong muốn bà con nhân dân trên địa bàn phường cùng chung tay góp sức để khu dân cư, tổ dân phố, phường Yên Ninh an toàn, văn minh và sạch đẹp. Cấp ủy, chính quyền cũng quyết tâm chỉ đạo các lực lượng cương quyết xử lý các trường hợp cố tình vi phạm; tuyệt đối không nể nang, không bao che, mọi người đều phải bình đẳng trước pháp luật và quy định chung”.
Được biết, thời gian qua, UBND phường Yên Ninh đã cử một cán bộ trật tự đô thị cùng với ít nhất 1 chiến sĩ Công an phường có mặt thường xuyên tại tuyến đường Hồ Xuân Hương để đôn đốc, nhắc nhở người dân. Quá trình thực hiện Kế hoạch số 114, lực lượng trật tự đô thị, lực lượng Công an phường đều phối hợp chặt chẽ với Đội Quản lý trật tự đô thị của thành phố để tuyên truyền, nhắc nhở và cương quyết xử lý những trường hợp vi phạm.
Quá trình thực hiện phóng sự này, chúng tôi nhận thấy, tuyến đường Hồ Xuân Hương đã qua quá trình cải tạo, nâng cấp, mở rộng nhiều lần, bởi vậy nhiều vị trí không có hành lang, không có cống rãnh thoát nước…; kết cấu hạ tầng không đồng bộ nên việc xác định tình trạng vi phạm khá khó khăn (vệ đường, sát mép đường đấy nhưng không phải là hành lang đường, không phải là công trình giao thông); trong khi người dân có quyền kinh doanh, buôn bán trên phần đất, trong ngôi nhà của mình.
Hạ tầng giao thông thì như vậy, cộng với thói quen… đi chợ Bến Đò cũ vẫn duy trì, đi chợ Bến Đò mới chưa được hình thành của một bộ phận người dân nên tình trạng "bắt cóc bỏ đĩa” trong quá trình đảm bảo trật tự an toàn giao thông, trật tự mỹ quan đô thị là rất khó tránh khỏi.
Cho nên, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, thuyết phục, qua đó nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân cũng như tăng cường quản lý, tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý cương quyết những trường hợp vi phạm… là việc cần phải làm và làm kiên quyết.
Về lâu dài, thành phố Yên Bái cần đầu tư, cải tạo, nâng cấp tuyến đường Hồ Xuân Hương một cách đồng bộ, có đầy đủ mặt đường, cống rãnh thoát nước, vỉa hè, hành lang… để thuận lợi hơn trong công tác quản lý nhà nước về trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông, để tuyến đường mang tên nữ thi sĩ nổi tiếng ấy thực sự văn minh, an toàn và sạch đẹp.
Lê Phiên