Giờ đây, khi nhắc đến Lục Yên, nhiều người đều biết đây là vùng đất của đá quý, đá hoa trắng với trữ lượng lớn phục vụ xuất khẩu và làm đồ mỹ nghệ, tạo cơ hội cho phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Mặc dù đã đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, chú trọng công tác kiểm tra, nhưng do đặc thù của ngành khai thác, chế biến đá hoa trắng, thời gian qua, trên địa bàn huyện Lục Yên vẫn xảy ra những vụ tai nạn lao động gây hậu quả đáng tiếc.
Đơn cử, khoảng 6 giờ 30 phút ngày 16/4/2023, trong quá trình cắt đá tại khu vực khai thác, mỏ đá núi Chuông bất ngờ bị sập. Đá từ khu vực này bắn ra đập vào công nhân Dương Văn Sào (sinh năm 1978, trú tại xã Tân Lập, huyện Lục Yên). Ngay sau khi sự việc xảy ra, nạn nhân đã được đưa đi cấp cứu, tuy nhiên do vết thương quá nặng nên anh Sào đã tử vong sau đó. Mỏ đá nơi xảy ra vụ việc đang được Công ty TNHH khai thác đá Hoàng Dương (có địa chỉ tại thôn 2, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên) khai thác.
Trước đó, từ đầu tháng 3 đến 19/4/2023, trên địa bàn huyện Lục Yên đã xảy ra 2 vụ tại nạn tại mỏ đá khiến công nhân tử vong. Cụ thể, ngày 3/4/2023, tại mỏ đá của Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam (địa chỉ tại thị trấn Yên Thế, huyện Lục Yên), công nhân Hoàng Văn Chơi (sinh năm 1984, trú tại thôn Trang Thành, xã Minh Xuân, huyện Lục Yên), khi đang làm việc tại khai trường mỏ thì bị đá trượt văng vào đầu dẫn đến tử vong. Tiếp đó, vào ngày 9/3/2023, anh Nguyễn Văn Nghĩa (sinh năm 1978, trú tại thôn 1, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên), là công nhân Công ty cổ phần Khoáng sản thương mại Đại Phát - đơn vị khai thác tại mỏ đá Tường Phú - đang thực hiện việc khoan cắt đá block cũng đã bị viên đá vỡ ra rơi trúng và tử vong.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Lục Yên, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh đã cấp 38 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực cho 37 tổ chức, doanh nghiệp với tổng diện tích được cấp phép 650,93ha. Trong số 38 mỏ được cấp phép khai thác có 28 mỏ đang khai thác (18 mỏ đá hoa trắng, 1 mỏ than, 4 mỏ cát sỏi, 5 mỏ đá làm vật liệu xây dựng ); 2 mỏ đá hoa trắng đang xây dựng cơ bản chưa có sản phẩm; 4 mỏ chưa hoạt động khai thác (đá hoa trắng 2, cát sỏi 2); 4 mỏ đá hoa trắng tạm dừng hoạt động khai thác.
Trên địa bàn huyện có 26 nhà máy chế biến đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư, trong đó có 10 nhà máy chế biến đá hoa trắng đang hoạt động sản xuất với sản phẩm chế biến chủ yếu là đá xẻ các kích thước, đá bột, đá hạt và sản phẩm đá thủ công, mỹ nghệ; 1 nhà máy chế biến đá xẻ đang tạm dừng hoạt động; 15 dự án nhà máy chế biến đá hoa trắng chưa triển khai xây dựng. Các mỏ đá, nhà máy, cơ sở chế biến thu hút hàng ngàn lao động, chủ yếu là người địa phương.
Công nhân làm việc tại một cơ sở chế biến đá hoa trắng trên địa bàn huyện Lục Yên chưa đủ trang bị bảo hộ lao động.
Để đảm bảo môi trường làm việc an toàn cho người lao động, Bà Nông Thu Hà - Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Yên cho biết, UBND huyện đã chỉ đạo phòng Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với các phòng, ban, ngành liên quan, UBND các xã, thị trấn, các đơn vị doanh nghiệp đóng trên địa bàn triển khai thực hiện tốt công tác tuyên truyền về an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) như: cảnh báo về tai nạn lao động; an toàn trong sử dụng thiết bị điện; an toàn khi sử dụng các loại máy móc, thiết bị, nhất là thông tin, tuyên truyền chế độ chính sách và pháp luật về môi trường, ATVSLĐ, chế độ chính sách và các biện pháp đảm bảo an toàn cho người lao động...
Năm 2023, toàn huyện đã treo 70 băng rôn tuyên truyền về đảm bảo an toàn trong lao động tại trung tâm huyện, xã, thị trấn, cơ quan, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh… Huyện cũng phối hợp với Phòng Việc làm - An toàn lao động của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái mở 3 lớp tập huấn cho 180 học viên gồm cán bộ làm công tác ATVSLĐ - phòng chống cháy nổ và người lao động.
Cùng với công tác tuyên truyền, Lục Yên còn thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành và phối hợp tốt với đoàn kiểm tra các cấp kiểm tra thực hiện giải quyết các vấn đề về môi trường, ATVSLĐ, chế độ chính sách cho người lao động. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh cũng tự kiểm tra, rà soát, kiểm định máy, thiết bị, vật tư theo quy trình, quy phạm ATVSLĐ trong đơn vị mình.
Dù đã có nhiều nỗ lực song bên cạnh những kết quả tích cực trong công tác ATVSLĐ, trên địa bàn huyện vẫn còn một số doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm đến công tác ATVSLĐ - phòng chống cháy nổ; huấn luyện ATVSLĐ còn mang tính đối phó; chưa cấp phát chưa đầy đủ các dụng cụ bảo hộ cho người lao động, trang bị các thiết bị phòng hộ tại nơi làm việc; chưa tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lao động…
Thời gian tới, huyện Lục Yên sẽ tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền đổi với công tác ATVSLĐ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về ATVSLĐ; tuyên truyển chế độ chính sách, pháp luật về ATVSLĐ, chế độ chính sách và các biện pháp đảm bảo an toàn cho người lao động đồng thời thực hiện công tác kiểm tra định kỳ, đột xuất khi cần thiết.
Cùng đó, tham gia tập huấn phục vụ công tác ATVSLĐ, kiểm tra việc thực hiện các quy định, nội quy, biện pháp ATVSLĐ trong các doanh nghiệp, nhất là các cơ sở, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác, chế biến đá hoa trắng; yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh cần chú trọng công tác kiểm tra, rà soát, kiểm định máy, thiết bị, vật tư theo quy trình, quy phạm ATVSLĐ.
"Việc bảo đảm môi trường làm việc an toàn của người lao động không chỉ đảm bảo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp mà còn bảo đảm cho sự phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương. Vì vậy, Lục Yên sẽ quan tâm kết hợp giữa kiểm tra và tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm và nghĩa vụ không chỉ cho người sử dụng lao động mà cả người lao động, nhằm bảo vệ tỉnh mạng, tài sản của mỗi cá nhân” - bà Nguyễn Hồng Thắm - Trưởng Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Lục Yên cho biết.
Thành Trung
