Bạn Linh Nga ở thành phố Yên Bái hỏi: Tôi tham gia đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) đến tháng 12/2024 và có thời gian đóng BHXH liên tục 15 năm 6 tháng. Vậy, tôi có được bảo lưu thời gian đóng để chờ đến khi Luật BHXH 2024 có hiệu lực (dự kiến từ 1/7/2025) để được hưởng lương hưu không?
BHXH tỉnh Yên Bái trả lời: Theo quy định của Luật BHXH 2024 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025) thì người lao động (NLĐ) có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên được hưởng lương hưu nếu đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2, Điều 169, Bộ luật Lao động 2019.
Theo quy định tại khoản 2, Điều 169, Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định số 135/2020/NĐ-CP của Chính phủ, tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình như sau: Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu là đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ, 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam.
Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035; cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028. Khoản 2, Điều 69, Luật BHXH 2024 quy định về thời điểm hưởng lương hưu đối người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH là thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định và được ghi trong văn bản đề nghị của NLĐ.
Đối chiếu quy định nêu trên, từ thời điểm Luật BHXH 2024 có hiệu lực, nếu bạn đủ điều kiện về tuổi đời và đã có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên, thì bạn đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Khi hưởng chế độ hưu trí, bạn được hưởng lương hưu hằng tháng đến trọn đời, được cấp thẻ BHYT miễn phí và được hưởng các chế độ liên quan của người hưởng lương hưu.
Bạn Nguyễn Văn Việt ở thành phố Yên Bái hỏi: Tôi sinh năm 1973, đóng BHXH được 23 năm 7 tháng và hiện tại tôi bị mất sức lao động 81%. Vậy, theo quy định, tôi được hưởng lương hưu như thế nào?
BHXH tỉnh Yên Bái trả lời: Khoản 2, Điều 169, Bộ luật Lao động năm 2019 quy định: Tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.
Theo điểm b, khoản 1, Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 sửa đổi, bổ sung Điều 55 Luật BHXH năm 2014 về điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động như sau: NLĐ quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i, khoản 1, Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại các điểm a, b và c, khoản 1, Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: có tuổi thấp hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2, Điều 169 của Bộ luật Lao động khi bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%; có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2, Điều 169 của Bộ luật Lao động khi bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Khoản 2, Điều 54, Luật BHXH năm 2014 quy định về mức lương hưu hằng tháng như sau: Từ ngày 1/1/2018, mức lương hưu hằng tháng của NLĐ đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng BHXH như sau: Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm; lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.
Sau đó cứ thêm mỗi năm, NLĐ quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%. Mức lương hưu hằng tháng của NLĐ đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2, Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%. Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 6 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.
BHXH Yên Bái cung cấp thông tin chung về quy định của chính sách nghỉ hưu trước tuổi theo quy định của Luật BHXH hiện hành. Trường hợp của bạn sinh năm 1973, đã đóng BHXH được 23 năm 7 tháng và mất sức lao động 81%. Đến năm 2024, bạn đủ 51 tuổi so với quy định tuổi nghỉ hưu 61 tuổi, thì bạn đủ điều kiện nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi theo quy định trên. Trường hợp bạn cần hướng dẫn giải thích chi tiết hơn, bạn có thể liên hệ với cơ quan BHXH gần nhất để được xem xét giải quyết theo quy định.
BHXH Yên Bái
