Thực hiện Nghị định số 52/2019 ngày 14/6/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Đặc xá và Nghị định số 49, ngày 17/4/2020 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng, ngay sau khi nhận được Quyết định số 266 ngày 3/3/2025 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025, Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp đã tham mưu với lãnh đạo Công an tỉnh ban hành Kế hoạch số 59 ngày 14/3/2025 về triển khai thực hiện công tác đặc xá năm 2025 để phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị và ban hành Quyết định số 789 về thành lập Tiểu ban chỉ đạo về đặc xá năm 2025.
Theo đó, Ban Giám đốc Công an tỉnh đã yêu cầu Trại Tạm giam rà soát, đối chiếu các điều kiện tiêu chuẩn lập danh sách số phạm nhân đủ điều kiện đề nghị đặc xá năm 2025. Trên cơ sở danh sách phạm nhân đủ điều kiện đề nghị đặc xá năm 2025, Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp đã cử cán bộ về các địa phương, nơi cư trú nếu được đặc xá trở về địa phương của các phạm nhân nhằm đánh giá tình hình an ninh trật tự và các điều kiện cần thiết để phạm nhân có đủ điều kiện tái hòa nhập cộng đồng.
Tại Trại Tạm giam, Hội đồng xét, đề nghị đặc xá tổ chức xét duyệt hồ sơ của từng phạm nhân, lập danh sách xin ý kiến của các đơn vị, phòng, ban có liên quan và tham mưu lãnh đạo Công an tỉnh tổ chức họp Tiểu ban chỉ đạo về đặc xá năm 2025 và thực hiện thẩm định hồ sơ trước khi chuyển về Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương ra quyết định. Mọi trình tự, thủ tục đều được thực hiện bài bản, chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, đảm bảo công khai, công bằng, tuyệt đối không để những phạm nhân có thành tích cải tạo tốt, hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ... không được xét đặc xá, cũng như không để xảy ra tình trạng lợi dụng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước nhằm hưởng lợi.
Do đặc thù, Trại Tạm giam Công an tỉnh chỉ giữ lại một số phạm nhân chấp hành án phạt tù. Tuy nhiên, không vì thế mà công tác tuyên truyền, giáo dục, đặc biệt là phong trào thi đua cải tạo tốt trong số các phạm nhân không được duy trì và thúc đẩy.
Thượng tá Quách Minh Điệp - Giám thị Trại Tạm giam Công an tỉnh cho biết: "Thông thường, phạm nhân nhập Trại thường có tư tưởng chán nản, tiêu cực, từ đó có những hành vi gây lộn, mất trật tự, đánh nhau, không chấp hành nội quy, quy chế... Trước tình hình đó, cán bộ quản giáo phải động viên, giáo dục, phân công các phạm nhân chia sẻ, giúp đỡ, từng bước giúp đỡ họ ổn định tư tưởng. Qua quá trình, tư tưởng các phạm nhân dần ổn định; đặc biệt là sau khi được học tập các nội quy, quy chế, nhất là các chính sách khoan hồng của Nhà nước đối với những phạm nhân có ý thức thi đua cải tạo tốt, lập công và động viên gia đình, người thân hoàn thành nghĩa vụ, trách nhiệm dân sự theo phán quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền... sẽ được ghi nhận và đề nghị đặc xá. Nhờ vậy, đại bộ phận phạm nhân đều nhận thức đúng, từ đó có hướng phấn đấu vươn lên”.
Phạm nhân Sùng A Tu chia sẻ: "Nhận án phạt tù, tôi đã từng nghĩ mọi cánh cửa đã đóng lại, cuộc đời coi như chấm hết từ đây. Tuy nhiên, sau khi được các cán bộ động viên giúp đỡ, chỉ bảo, tôi đã hiểu suy nghĩ của mình như vậy là tiêu cực, cần phải nỗ lực phấn đấu vươn lên, hòa mình vào phong trào thi đua; đầu tiên là chấp hành nội quy, quy chế, hăng say lao động và chia sẻ, giúp đỡ các bạn phạm nhân khác. Thật vui vì tôi đã được đưa vào danh sách đề nghị đặc xá dịp này”.
Cơ hội luôn dành cho mọi phạm nhân, miễn sao họ biết lập công chuộc tội, biết ăn năn hối lỗi, hòa vào phong trào thi đua cải tạo tốt... bởi khoan hồng, nhân đạo luôn là bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa. Đảng, Nhà nước có rất nhiều chính sách quan tâm, ưu đãi nhằm giúp đỡ đối tượng mới tha tù hòa nhập cộng đồng, trở thành những người lao động có ích cho gia đình và xã hội.
Người ta thường nói: "Cánh cửa này khép lại sẽ có cánh cửa khác mở ra”. Với những phạm nhân nhận quyết định đặc xá nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước thì cánh cửa nhà giam khép lại, họ bỏ lại sau lưng quá khứ tội lỗi để bước ra xã hội, hòa nhập với cộng đồng, xây dựng cuộc sống thiện lành và tốt đẹp. "Cảm ơn Đảng, Nhà nước đã có chính sách nhân đạo! Nhờ đó, chúng tôi có cơ hội sớm trở về. Chúng tôi xin hứa, sẽ là công dân tốt, gương mẫu chấp hành chủ trương, chính sách, pháp luật” - đó là suy nghĩ, là lời tâm sự chung của 13 phạm nhân trong danh sách đề nghị đặc xá dịp này của Trại Tạm giam, Công an tỉnh.
Lê Phiên