những năm qua, Trung tâm tích cực nâng cao chất lượng các hoạt động chuyên môn kỹ thuật, phát triển nhiều kỹ thuật mới hiện đại trong việc giám sát dịch bệnh và bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Phòng Xét nghiệm HIV được Bộ Y tế công nhận là phòng xét nghiệm chuẩn, được phép xác nhận kết quả xét nghiệm HIV dương tính làm tốt nhiệm vụ này.

Phòng Xét nghiệm hoá cũng kiểm soát được dư lượng hoá chất bảo vệ thực vật trong hoa quả, chè, đất và nước, góp phần phát hiện căn nguyên gây các vụ ngộ độc và bảo vệ môi trường. Phòng Xét nghiệm vi sinh đủ khả năng xác định được các căn nguyên gây các vụ dịch lưu hành ở địa phương, góp phần chủ động giám sát. Có nhiều ổ dịch do sớm phát hiện nên đã kịp thời dập tắt, như ổ dịch lị tại xã Khao Mang, huyện Mù Cang Chải; dịch ỉa chảy do E.coli ở xã Làng Nhì, huyện Trạm Tấu; ngộ độc thực phẩm do tụ cầu..

Tháng 12/2007, tại xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải xuất hiện ổ dịch tiêu chảy. Trung tâm đã cử cán bộ đến tận nơi phối hợp cùng cán bộ y tế địa phương xử lý bao vây kịp thời, không để lây lan ra diện rộng. Đặc biệt năm 2005, trước tình hình dịch cúm gia cầm diễn biến rất phức tạp, được sự giúp đỡ của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và sự đầu tư của tỉnh, Trung tâm đã triển khai thành công kỹ thuật sinh học phân tử PCR.

Sự ra đời Phòng Xét nghiệm sinh học phân tử đánh dấu bước trưởng thành của ngành y tế tỉnh Yên Bái và khẳng định chủ trương triển khai giám sát dịch bệnh bằng kỹ thuật cao ở các trung tâm y tế dự phòng tuyến tỉnh là hoàn toàn có thể làm được. Phòng xét nghiệm này đã xác định căn nguyên dịch tại một số xã của huyện Văn Chấn năm 2006 không phải là cúm A/H5N1, giúp cho tỉnh có quyết sách kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sản xuất và thiệt hại về kinh tế hàng tỷ đồng. Cũng từ đó, giám sát được các dịch bệnh nguy hiểm cho cộng đồng như cúm A/H5N1, SART, sốt xuất huyết, tiêu chảy cấp..

Trong năm 2007, khi phát hiện có một ca sốt xuất huyết xâm nhập từ Hà Nội lên thành phố Yên Bái, bệnh nhân đã được quản lý và điều trị kịp thời không để lây ra cộng đồng. Trung tâm còn phối hợp cùng thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ giám sát chỉ số muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, viêm não hàng tháng, trong năm để khẳng định chỉ số muỗi bình thường, không có nguy cơ gây dịch. Rồi khi cả nước đang lo lắng với dịch tiêu chảy cấp nguy hiểm thì có bệnh nhân xâm nhập từ Hà Nội lên thị trấn Cổ Phúc. Nhận được tin báo từ Viện Lâm sàng nhiệt đới, Trung tâm đã triển khai khẩn cấp các biện pháp quản lý ca bệnh, xử lý ổ dịch kịp thời và có hiệu quả không có khả năng lây lan, bùng phát dịch. Sau 15 ngày, ổ dịch được xác định chấm dứt. Gần đây, nổi lên vấn đề bệnh dại lưu hành tiếp tục tăng và lan rộng, có đến 21 ca tử vong do không được tiêm phòng khi có phơi nhiễm với dại. Trung tâm đã tích cực triển khai nhiều biện pháp khống chế dịch, tránh lan ra diện rộng gây thiệt hại về người và của.

Cùng với phòng chống dịch bệnh, những năm qua, Trung tâm thường xuyên làm tốt công tác tiêm chủng mở rộng; điều tra tình trạng dinh dưỡng của bà mẹ và trẻ dưới 5 tuổi để có kế hoạch bồi dưỡng kiến thức, chống suy dinh dưỡng ở trẻ em; triển khai dự án dinh dưỡng Việt Nam - Hà Lan đến 10 xã; kiểm tra vệ sinh môi trường, triển khai dự án phát triển thị trường vệ sinh huyện Văn Yên… Từ năm 2006, trung tâm y tế dự phòng tuyến huyện hình thành chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Trung tâm. Vì cơ sở vật chất thiếu, đội ngũ cán bộ chưa quen việc nên hầu như vẫn phải chỉ đạo trực tiếp và thậm chí phải làm thay, đây cũng là một khó khăn khi kinh phí hoạt động còn thấp, nhất là kinh phí để duy trì và tiếp tục triển khai các kỹ thuật cao.

Thế Quynh