Phiên tòa xét xử vụ hiếp dâm trẻ em tại Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái tháng 3 năm 2007, không ít người không khỏi bàng hoàng, đau xót với nạn nhân là cháu H chưa đầy 5 tuổi, còn bị cáo T đã gần 40 tuổi. Vì cả tin, chị D đã để cháu H - con gái mình về chơi và ngủ lại gia đình T để rồi hậu quả đau lòng đã xảy ra... Bị cáo đã bị pháp luật nghiêm trị với bản án tù chung thân.

Sau vụ việc này, tháng 7 năm 2007, Ban Dân số xã Tân Đồng được Ủy ban Dân số - Gia đình và Trẻ em tỉnh Yên Bái chọn là một trong những xã trọng điểm của huyện Trấn Yên nhằm xây dựng mô hình phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em tại cộng đồng. Trên cơ sở đó, Ban Dân số xã đã triển khai hội nghị liên ngành cho các trưởng thôn bản, bí thư chi bộ, trưởng ban ngành về công tác này; phối hợp với Đoàn xã tổ chức 8 buổi nói chuyện, trao đổi trực tiếp với bí thư các chi đoàn; phát trên loa truyền thanh của xã ba lần. Tuy nhiên, đối tượng cần quan tâm và tập trung tuyên truyền là học sinh, thiếu niên và nhi đồng thì Ban Dân số xã chưa làm được do thiếu kinh phí, do địa bàn dân cư không tập trung.

Chị Nguyễn Thị Đáp - cán bộ chuyên trách dân số xã cho biết, với 11 cộng tác viên, cán bộ chuyên trách được rải đều cho 8 thôn bản, trong đó nhiều thôn xa trung tâm, giao thông đi lại khó khăn. Hơn nữa, đối với đồng bào dân tộc thiểu số lại không mấy quan tâm đến việc giáo dục con cái, nhận thức về vấn đề xâm hại tình dục trẻ em tại cộng đồng vẫn còn mơ màng. Nhiều gia đình dù đã được tuyên truyền nhưng cũng chỉ tặc lưỡi cho qua bởi theo họ, trong nhiều năm qua, ở xã chưa xảy ra trường hợp trẻ em nào bị xâm hại, còn vụ án của cháu H cũng chỉ là một trường hợp hi hữu do những nguyên nhân khách quan.

Trong tổng số 1.136 trẻ em từ 1 - 16 tuổi thì số trẻ em gái chiếm gần 600 em, song công tác chăm sóc và bảo vệ trẻ em vẫn chưa được chú trọng; các tụ điểm vui chơi, sinh hoạt còn thiếu, yếu; trẻ em vẫn phải lao động sớm trước tuổi và những nguy cơ tiềm ẩn về xâm hại tình dục vẫn luôn rình rập các em. Đến tháng 9 năm 2007, tại xã Tân Đồng lại xảy ra một vụ hiếp dâm trẻ em. Nạn nhân là cháu N cũng chưa đầy 5 tuổi, bị cáo là Nguyễn Văn M - 16 tuổi. Bố mẹ bỏ nhau, M ở với mẹ, vì mải làm ăn nên chị K không có nhiều thời gian quan tâm đến con. M lêu lổng, chơi bời và nghỉ học sớm. Lợi dụng sự nhẹ dạ của chị C, M đã đến lớp mẫu giáo đón cháu N - con chị C về nhà rồi bắt chước theo phim ảnh để thực hiện hành vi đồi bại với cháu. Liên tiếp hai vụ án xảy ra trong một năm đã gây bàng hoàng và gióng tiếng chuông cảnh báo với nhiều người bấy lâu nay vẫn xem nhẹ việc quản lý, giáo dục con cái. Pháp luật đã nghiêm trị những kẻ có tội song hậu quả thì vẫn mãi nhức nhối và ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của các em gái, những nạn nhân trẻ thơ.

Đề án 19 của Chính phủ được ban hành nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân về ba đối tượng là trẻ em lang thang, trẻ em bị lao động nặng nhọc và trẻ em bị xâm hại tình dục. Đề án đã có hiệu lực, Ban Dân số xã được tập huấn cùng các kỹ năng để tuyên truyền, nhưng việc triển khai thiếu đồng bộ, không tập trung, không có trọng điểm, nên hiệu quả không được như mong muốn. Để công tác phòng ngừa xâm hại tình dục trẻ em tại cộng đồng đạt hiệu quả, cần có sự triển khai đồng bộ, sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và các đoàn thể sao cho chính các em gái sẽ được trang bị đầy đủ kiến thức cũng như biết cách tự bảo vệ mình.

Thanh Tân