Tết Kỷ Sửu 2009, có lẽ là cái tết vui nhất cuộc đời khi đã gần 70 tuổi của ông Điêu Văn Cù và bà Vi Thị ún ở bản Đêu I xã Nghĩa An. Ngay trên nền nhà cũ, ông bà phấn khởi vào ở trong ngôi nhà sàn mới ba gian hai trái khang trang, trị giá gần 40 triệu đồng được dựng lên do Ủy ban mặt trận Tổ quốc hỗ trợ 7 triệu đồng và hàng trăm ngày công giúp đỡ đào đất, san nền dựng nhà của bà con dân bản.

Uống chén rượu cùng ông Cù trong căn nhà mới, ông kể về quá khứ: căn nhà của vợ chồng ông sinh sống xưa kia không thể gọi là nhà, nó chỉ là túp lều tre ọp ẹp có thể sụp đổ bất cứ lúc nào. Làm nhà, điều mà ông bà Cù không dám mơ vì thu nhập gia đình chỉ trông chờ vào mấy khóm tre trên đồi tỉa bán dần và khổ đến nỗi anh con trai út là Điêu Văn Hom có vợ, có con hai tuổi nhưng vẫn phải ở rể vì không có tiền tổ chức lễ cưới đón vợ về. Biết vậy, nhưng do tuổi cao, hoàn cảnh gia đình lại quá nghèo, ông bà Cù cũng chỉ biết phó mặc cho số phận. Ông Cù xúc động nói: “Không thể tin đây là sự thực, tiền triệu tôi còn không có lấy đâu ra cả chục triệu để làm nhà, tất cả do Mặt trận Tổ quốc và bà con họ hàng, dân bản giúp làm nên cả đấy! Già rồi, tôi chỉ biết nói cảm ơn Đảng, Nhà nước nhiều lắm!”.

Căn nhà sàn của cụ Hoàng Thị Sượi, 83 tuổi bản Sang Đốm xã Nghĩa Lợi cũng vừa được cất lại trước tết Kỷ Sửu 2009 chừng một tháng, đã thực sự mang lại sự ấm áp và niềm tin vui cho gia đình cụ. Vừa nhai trầu bỏm bẻm cụ vừa nói về quá khứ vất vả: cụ có cả thảy 12 con gồm 6 trai, 6 gái nay đã có chồng, có vợ. Cụ nhà đã mất 3 năm nay, cụ bà ở với con trai út. Cả nhà 5 khẩu chỉ trông chờ vào 2,4 ngàn m2 ruộng, nhà ở nắng thấy trời, mưa thì trong nhà ướt như ngoài sân. Hàng ngày cụ phải trông hai đứa cháu để con trai và con dâu đi làm thuê hay kiếm củi bán đong gạo, kiếm cái ăn còn chật vật nói gì đến chuyện làm nhà. Vậy mà, tháng 11 vừa rồi ngôi nhà của gia đình cụ đã được làm mới từ sự chung tay góp sức của cả cộng đồng. Mặt trận Tổ quốc giúp đỡ từ nguồn quỹ “Vì người nghèo”, anh em họ hàng người ít tiền, người thì giúp cây cột, 86 hộ dân trong bản giúp công lao động. Sau hơn một tháng gia đình cụ đã được ở trong căn nhà mới ấp áp nghĩa tình, điều mà cụ chưa từng nghĩ tới, tết này cụ cảm thấy vô cùng ấm lòng.

Nằm ở tổ 4 phường Pú Trạng, hoàn cảnh của chị Đỗ Thị Quỳnh thật thương tâm, chồng mất đã 15 năm, trong căn nhà tre sập xệ, một mình chị quét rác, làm thuê nuôi hai con. Tết Kỷ Sửu 2009 này, nhà chị đã được xây lên từ sự chung tay góp sức của bà con chòm xóm. Mặt trận Tổ quốc thị xã Nghĩa Lộ ủng hộ 10 triệu đồng, quỹ “Vì người nghèo” của Hội Phụ nữ phường cho vay 10 triệu, họ hàng tạo điều kiện cho vay mượn, bà con khu phố giúp đỡ sớm hôm, chị đã xây được căn nhà trị giá gần 70 triệu đồng, mang lại sự ấm áp và niềm vui cho gia đình chị trong dịp xuân mới này. Chị kể: “Gia đình tôi biết ơn Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ và mang ơn bà con chòm xóm đã giúp tôi làm được căn nhà này. Trước kia họ hàng cũng muốn giúp làm nhà nhưng gia đình không đủ sức, may có các bác đây giúp cho chứ không bây giờ chẳng biết thế nào”.

Chủ tịch MTTQ thị xã Nghĩa Lộ - ông Hoàng Quang Bình cho biết: phong trào vận động ủng hộ vì người nghèo và làm nhà “đại đoàn kết” ở Nghĩa Lộ đã trở thành việc làm thường xuyên của Mặt trận Tổ quốc và cộng đồng nhân dân ở thị xã Nghĩa Lộ từ nhiều năm nay. Bằng những tấm lòng từ thiện, tương thân, tương ái của nhân dân xây dựng quỹ “Vì người nghèo” đã giúp 120 hộ xóa nhà dột nát, xóa 559 nhà tạm, làm trên 300 công trình giếng, bể nước sạch. Riêng Mặt trận Tổ quốc và các ngành thành viên của thị xã đã vận động giúp đỡ làm 65 ngôi nhà “đại đoàn kết” trị giá hơn một tỷ đồng và hàng ngàn ngày công lao động làm nên những ngôi nhà giúp người nghèo, người già neo đơn đón mùa xuân mới ấm áp nghĩa tình.

Ông Hoàng Quang Bình nói: “Khi có chủ trương làm nhà đại đoàn kết, Mặt trận Tổ quốc từ thị xã đến cơ sở thông báo đến từng tổ dân phố, thôn bản để bình xét rồi cử cán bộ đi kiểm tra thực tế, lập danh sách đề nghị. Sau đó, có danh sách chính thức các hộ được trợ giúp, ở cơ sở sẽ thành lập một tiểu ban xây dựng để tập hợp các tổ chức đoàn thể tham gia làm nhà đại đoàn kết”. Ông Bình nhấn mạnh: “Chúng tôi làm không phải vì thành tích mà làm đúng nghĩa với tinh thần “đại đoàn kết”. Chẳng vậy, năm 2008 vừa qua Mặt trận Tổ quốc Nghĩa Lộ đã vận động làm 16 ngôi nhà đại đoàn kết trị giá hơn 600 triệu đồng, trong đó tỉnh trợ cấp giúp đỡ chỉ có 134 triệu. Trong điều kiện khó khăn như vậy, phải phát huy thật tốt mọi nguồn lực trong nhân dân, nhất là sự cố gắng của bản thân mỗi gia đình, dòng họ và sự đóng góp bằng vật liệu, ngày công lao động của cộng đồng dân cư. Do khơi dậy được sức mạnh của toàn dân và hệ thống chính trị ở cơ sở, cho nên đã có hơn 400 triệu là do cộng đồng nhân dân đóng góp, giúp đỡ làm nên, nhiều ngôi nhà làm mới giá trị từ 70 đến 80 triệu đồng, vượt cả chục lần số tiền trợ giúp ban đầu”.

Các xã: Nghĩa Lợi, Nghĩa Phúc, Nghĩa An là những xã nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 95%, nhưng nay cơ bản không còn hộ nghèo phải ở nhà tạm hay nhà dột nát nữa. Có kết quả này không hề đơn giản vì dựng được một ngôi nhà ở các thôn bản xa trung tâm, nhiều nhà xe cơ giới không tới được, bà con phải gánh từng gánh cát, bao xi măng, khiêng từng tấm phi prôximăng trên những đoạn đường dốc dài cả trăm mét để dựng nhà. Công vận chuyển hơn cả công làm nhà, những ngôi nhà như vậy khó tính được bằng tiền vì nó được làm nên bằng sự chia sẻ, đùm bọc, bằng tình thương và trách nhiệm của cả cộng đồng.

Hơi ấm của mùa xuân đã tràn đến bản làng, 65 ngôi nhà đại đoàn kết tràn đầy hơn ấm nghĩa tình, tết Kỷ Sửu bà con ăn tết vui hơn mọi năm nhiều lắm, bởi tuy còn khó khăn nhưng trong mỗi ngôi nhà, mỗi người đều thấy lòng ấm áp lên rất nhiều nhờ sự đùm bọc, sẻ chia của cộng đồng.

Mạc Khải