Đưa chúng tôi đi thăm đồng, Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch HĐND xã Việt Hồng (Trấn Yên - Yên Bái) Nguyễn Hồng Quang cho biết: “Thôn Vần và thôn Dọc cách nhau khoảng 4 km, cùng nằm trong một thung lũng, xung quanh bao bọc bởi các dãy núi Nả, Hận, Din, Bụt. Từ thung lũng này có thể đi về bốn phía giáp ranh với các địa phương khác, vì vậy, Việt Hồng có vị trí chiến lược quân sự quan trọng.

Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, từ cuối năm 1943 đến giữa năm 1944, phong trào Việt Minh trong khu vực được nhen nhóm phát triển. Khu căn cứ Vần - Hiền Lương ra đời. Các đồng chí lãnh đạo Trung ương của Xứ ủy và Đội Du kích Âu Cơ được nhân dân bảo vệ, nuôi giấu an toàn.

Ngày 4/7/1945, 9 trung đội du kích đã tế cờ tại sân Đình Trung (làng Vần) và chia làm 3 mũi, tham gia kháng chiến cùng cả nước, cả tỉnh giành chính quyền cách mạng. Nhân dân Việt Hồng vốn có tinh thần yêu nước nồng nàn, trong kháng chiến cũng như trong thời kỳ đổi mới luôn một lòng đoàn kết, chung sức bảo vệ, xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu, mạnh”.

Hiện nay, tất cả 634 hộ dân ở Việt Hồng đều biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Với 116,2 ha lúa nước, Đảng bộ xã chỉ đạo nhân dân đưa các giống lúa lai, lúa thuần có năng suất, chất lượng cao vào gieo cấy đạt trên 90% diện tích đồng thời áp dụng các tiến bộ khoa học vào thâm canh như làm mạ khay, chăm bón phân hữu cơ, vô cơ, phun thuốc bảo vệ thực vật theo đúng quy trình kỹ thuật nên năng suất lúa bình quân tăng khá nhanh.

Năm 2000, năng suất lúa bình quân đạt 8 tấn/ha thì đến năm 2008 tăng lên trên 9,8 tấn/ha; lương thực bình quân đầu người năm 2008 đạt 430 kg/người; đời sống  nhân dân được cải thiện cả về vật chất lẫn tinh thần. Hiện nay, 7 bản của xã với trên 99% số hộ được sử dụng điện; nhiều gia đình đã giàu lên nhờ phát triển kinh tế như hộ ông Hoàng Văn Ngôn, Phạm Xuân Cánh, Khổng Trọng Hồng…

Cùng với sự đổi thay của Việt Hồng, các xã Vân Hội, Việt Cường (Trấn Yên) cũng đang thay da đổi thịt từng ngày. Từ nhiều năm nay, nhân dân Vân Hội, Việt Cường không chỉ tích cực thâm canh 2 vụ lúa nước mà còn làm thêm vụ 3; chăn nuôi lợn, bò theo phương pháp bán công nghiệp, nuôi cá lồng… mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện. Năm 2008, thu nhập bình quân đầu người của xã Vân Hội đạt 7 triệu đồng, của xã Việt Cường trên 6 triệu đồng/người/năm; nhiều hộ đã mua sắm được ti vi, xe máy và các phương tiện đắt tiền phục vụ cuộc sống.

Có cuộc sống ấm no, hạnh phúc hôm nay, nhân dân các xã vùng chiến khu luôn biết ơn Đảng, Bác Hồ. Cụ Phạm Văn Bính - cán bộ lão thành cách mạng xã Việt Hồng phấn khởi: “Tôi rất vui vì thấy quê hương, đất nước đổi thay nhiều, nhà nào cũng có cơm ăn, con cháu được học hành, đường giao thông đi lại thuận tiện… Tuy vẫn còn một số hộ nghèo nhưng so với trước đây thì đã tốt hơn nhiều rồi!”.

Trường Phong