Vũ khúc Thiền môn - Nghệ thuật Phật giáo thời Lý: Di sản và công nghệ

Văn hóa

Vũ khúc Thiền môn - Nghệ thuật Phật giáo thời Lý: Di sản và công nghệ

Cập nhật: Thứ sáu, 16/5/2025 | 1:55:12 PM

Sáng 16/5 tại Hà Nội, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Văn minh châu Á, Công ty trách nhiệm hữu hạn C.M.Y.K Việt Nam tổ chức trưng bày chuyên đề 'Vũ khúc Thiền môn - Nghệ thuật Phật giáo thời Lý: Di sản và Công nghệ'.

Đại biểu tham quan, nghe giới thiệu về nội dung trưng bày.

Sự kiện được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Ngày Quốc tế Bảo tàng, Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Các tác phẩm, hiện vật được trưng bày thu hút sự quan tâm của công chúng.

Nghệ thuật Phật giáo thời Lý (thế kỷ XI - XIII) là đỉnh cao của mỹ thuật Đại Việt, sự kết hợp độc đáo giữa tinh thần Thiền tông và văn hóa bản địa, nghệ thuật cung đình và dân gian tạo nên phong cách độc đáo. Trưng bày tập trung giới thiệu bốn lĩnh vực nghệ thuật tiêu biểu, gồm: nghệ thuật kiến trúc chùa tháp; nghệ thuật điêu khắc; nghệ thuật trên đồ gốm; nghệ thuật âm nhạc, vũ đạo.

Đối với nghệ thuật kiến trúc chùa tháp, vào thời Lý (1009 - 1225), Phật giáo phát triển cực thịnh, được triều đình coi trọng phát triển. Tiêu biểu trong số đó là những ngôi "quốc tự” được xây dựng như chùa Một Cột, tháp Báo Thiên, chùa Dạm, chùa Phật Tích, chùa Long Đọi... Kiến trúc chùa tháp thời Lý không chỉ là công trình tôn giáo, còn là công trình nghệ thuật thể hiện triết lý Phật giáo và những kỹ thuật đỉnh cao, mang đậm bản sắc Việt đồng thời biểu hiện sự tiếp thu những yếu tố văn hóa ngoại sinh.

Các tác phẩm, hiện vật được trưng bày.

Nghệ thuật điêu khắc Phật giáo thời Lý đạt đến đỉnh cao với sự kết hợp hài hòa giữa Phật giáo Thiền tông, nghệ thuật cung đình và văn hóa dân gian tạo nên phong cách thanh thoát mà uy nghi, linh thiêng mà gần gũi. Các tác phẩm điêu khắc thời Lý với kỹ thuật chế tác tượng tròn, phù điêu, chạm nổi, chạm lộng được tạo hình mềm mại, uyển chuyển, cân đối, hài hòa, cách điệu cao nhưng vẫn giữ nét tự nhiên.

Đồ gốm trong nghệ thuật Phật giáo thời Lý với các dòng gốm men trắng ngà, men nâu, hoa nâu, men ngọc. Kỹ thuật trang trí chủ yếu là khắc chìm, tráng men độc sắc, khuôn in, dán nổi... với các hoa văn đặc trưng liên quan đến Phật giáo: hoa sen, cúc dây, chim phượng, rồng, vũ công…

Các tác phẩm, hiện vật được trưng bày.

Nghệ thuật âm nhạc, vũ đạo Phật giáo thời Lý là sự kết hợp độc đáo giữa nghi lễ tôn giáo, truyền thống dân gian và nghệ thuật cung đình, tạo nên một di sản âm nhạc, vũ đạo đặc sắc mang đậm bản sắc dân tộc. Thời Lý, Phật giáo là quốc đạo, âm nhạc, vũ đạo trở thành phương tiện truyền bá giáo lý, thực hành các nghi lễ; các nhạc khí và âm điệu ảnh hưởng từ các nền văn hóa lớn như Ấn Độ, Trung Hoa nhưng được Việt hóa sâu sắc. Các nghi lễ Phật giáo được tổ chức long trọng với âm nhạc trang nghiêm dưới sự bảo trợ của triều đình.

Khách tham quan trưng bày.

Với 14 hiện vật tiêu biểu, được chọn lọc từ khối di sản Phật giáo thời Lý đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, chứa đựng những giá trị đặc sắc nhất của nghệ thuật Phật giáo thời Lý, với những diễn giải và trình chiếu bằng các kỹ thuật 3D mapping, hologram, digital revival, gauze projection… thông qua việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số, trưng bày góp phần phục dựng, tái tạo, hồi sinh các di sản văn hóa quý giá, mong muốn mang tới cho khách tham quan những trải nghiệm mới, sâu sắc, hấp dẫn hơn. Qua đó, giúp công chúng hiểu sâu sắc, trân quý hơn những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần nâng cao ý thức bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa dân tộc.

Trưng bày mở cửa đến tháng 7/2025.

(Theo TTXVN)

Các tin khác

Nhiều cuốn sách mới về Chủ tịch Hồ Chí Minh

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình và các đại biểu thực hiện nghi thức ra mắt Tủ sách điện tử Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức lễ ra mắt tủ sách điện tử Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 14/5 tại Hà Nội. Lễ ra mắt có sự tham dự của Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình. Nhiều cuốn sách mới về Chủ tịch Hồ Chí Minh được giới thiệu đến độc giả.

Ra mắt cuốn sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng tiếng Hy Lạp

Đại sứ Phạm Thị Thu Hương tại lễ ra mắt sách.

Cuốn sách “Tiểu sử Hồ Chí Minh” sẽ là cuốn cẩm nang quý, đáp ứng nhu cầu của ngày càng nhiều độc giả Hy Lạp muốn được hiểu hơn về cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Liên hoan Nghệ thuật quần chúng - Trình diễn trang phục các dân tộc tỉnh Yên Bái kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Đồng chí Vũ Thị Hiền Hạnh - Phó chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Sở VHTTDL trao cờ lưu niệm cho các Đoàn tham gia Hội diễn Nghệ thuật quần chúng - Trình diễn trang phục các dân tộc tỉnh Yên Bái lần thứ XVI năm 2023.

Để tạo không khí vui tươi, phấn khởi, cổ cũ các phong trào thi đua yêu nước, thiết thực chào mừng kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025); chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ toàn quốc lần thứ XIV, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái đã ban hành Kế hoạch Liên hoan Nghệ thuật quần chúng - Trình diễn trang phục các dân tộc tỉnh Yên Bái kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Triển lãm "Hồ Chí Minh trong nghệ thuật tạo hình"

Triển lãm chuyên đề “Hồ Chí Minh trong nghệ thuật tạo hình”, do bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức sẽ diễn ra từ ngày 16/5 đến hết ngày 30/5 tại 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội.

Văn hóa