>>>65 năm Chiến thắng phát xít nhìn lại

Những khách mời đặc biệt

Tổng thống Nga - Dmitri Medvedev, trước hết đã mời nguyên thủ các nước cộng hòa trong Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) thuộc Liên Xô trước đây đến dự lễ kỷ niệm. Trong số này, duy nhất có Tổng thống Georgia - Mikhail Saakashvili, là không nhận được giấy mời. Điều này cho thấy phía Nga vẫn giữ quan điểm ông Mikhail Saakashvili là tội phạm chiến tranh và Georgia, quốc gia đã rút khỏi SNG từ năm 2009, không có chỗ trong ngày vui chiến thắng này.

Tuy nhiên, không phải tất cả các khách mời của SNG sẽ có mặt trong lễ kỷ niệm tại Quảng trường Đỏ. Tổng thống Ukraine - Viktor Yanukovych và Tổng thống Belarus - Alexander Lukashenko, sẽ vắng mặt vì còn phải tham dự ngày lễ chiến thắng tại Kiev và Minsk. Cũng do nguyên nhân này mà Tổng thống Moldova - Mikhai Gimpu, không thể đến Moscow.

Nguyên thủ ba cường quốc Anh, Pháp, Mỹ thuộc phe đồng minh trong Thế chiến thứ hai chỉ có Tổng thống Pháp - Nicolas Sarkozy, sẽ có mặt. Còn Thủ tướng Anh - Gordon Brown, còn phải bận rộn với cuộc bầu cử tại xứ sở xương mù. Tổng thống Mỹ - ông Barack Ombama, đã có cuộc điện đàm riêng với ông Dmitri Medvedev giải thích về việc mình không thể đến Moscow dịp này. Nhưng chi tiết cuộc điện đàm không được công bố.

Trong số hàng loạt các nguyên thủ của thế giới, theo dự kiến, đáng chú ý là sự hiện diện của Thủ tướng CHLB Đức - bà Angela Merkel, Thủ tướng Ý - ông Silvio Berlusconi, hai quốc gia trong Thế chiến thứ hai ở phía bên kia trận tuyến.

Tổng cộng sẽ có khoảng 40 nguyên thủ đến Moscow tham dự ngày lễ. Trong số này, có nguyên thủ các nước như Hy Lạp, Trung Quốc, Israel, Bungaria, Czech… Chủ tịch nước ta - Nguyễn Minh Triết, hiện đã có mặt tại Moscow theo lời mời của Tổng thống Dmitri Medvedev.

Ngoài các nguyên thủ đương nhiệm, còn phải kể đến các vị khách đặc biệt, từng trực tiếp hay gián tiếp tham dự vào Thế chiến thứ hai. Đó là cựu vương Romania - Mikai I nay đã 88 tuổi. Trên vũ đài chính trị, hành động đáng chú ý nhất của vị cựu vương này là theo sáng kiến của ông, vào năm 1944 Romania đã ly khai khỏi khối các quốc gia ủng hộ Đức quốc xã. Mikai I thoái vị vào năm 1947 khi ông 26 tuổi và là vị vua trẻ nhất và duy nhất còn sống được nhận huy chương “Chiến Thắng” do Liên Xô trao tặng.

Cựu Tổng thống Mỹ G.Bush “cha” cũng sẽ đến Moscow tham dự lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ. Trong thời gian diễn ra Thế chiến thứ hai, Bush “cha” đã tình nguyện tham gia lực lượng không quân Mỹ và là một trong những phi công trẻ nhất trong lịch sử quân đội Mỹ. Cựu Tổng thống Pháp -  Giscard d'Estaing, cựu Tổng thống Croatia - Stjepan Mesic… cũng sẽ có mặt tham dự sự kiện này. 

Các đội quân nước ngoài

Khác với một số vị nguyên thủ, quân đội các cường quốc đã nhận lời ngay sau khi được mời tham dự lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ. Họ đến nước Nga trước đó nhiều ngày, tập dượt, ghép đội hình nhằm đảm bảo cho lễ duyệt binh thành công tốt đẹp.

Ngoài lực lượng chính là quân đội Nga, còn quân đội các nước SNG (Liên Xô trước đây) và các đội quân thuộc các nước phe đồng minh. Về phía SNG, có quân đội các quốc gia: Azerbaijan, Armenia, Kyrgyzstan, Tajikistan, Moldova, Ukraina, Kazakhstan, Belarus, Uzbekistan, Turkmenistan. Về phía phe đồng minh, có quân đội của Ba Lan, Mỹ, Anh và Pháp.

Anh sẽ đưa cả đội quân nhạc của Quân đội Hoàng gia đến Moscow phục vụ lễ duyệt binh và trung đoàn cận vệ xứ Wales. Trung đoàn này vốn nổi tiếng với chiếc mũ lông gấu dài mà từng chiến binh đội trên đầu. Đây cũng là trung đoàn có lịch sử đáng tự hào khi từng tham dự vào Thế chiến thứ hai. Ngoài ra, nó còn được điều động đến chiến trường Afghanistan hay Iraq sau này. Thời bình, trung đoàn cận vệ xứ Wales thường trực tại thủ đô London.

Về phía mình, Mỹ cử một trung đoàn bộ binh và đội quân nhạc đến Moscow. Còn Ba Lan cử đội vệ binh danh dự tham dự ngày hội này. Đáng chú ý nhất trong quân đội phe đồng minh là trung đoàn không quan danh tiếng Normandie-Niemen của Pháp. Đây là trung đoàn duy nhất của phương Tây được Liên Xô phong tặng huy chương “Ngọn Cờ Đỏ”  vì đã trực tiếp tham gia chiến đấu chống lại quân đội Hitler trên lãnh thổ Liên Xô với hơn 5.000 ngàn giờ bay và tham gia 900 trận không chiến.

Lễ duyệt binh sẽ bắt đầu vào 10 giờ sáng (giờ Moscow) và kéo dài 1 giờ 30 phút. Đây là thời gian kỷ lục, vì trong các lễ duyệt binh trước đây, thời gian chỉ giới hạn đúng 1 giờ đồng hồ. Đội quân trống sẽ dẫn đầu đoàn diễu binh, sau đó là nhóm quân cầm quân kỳ các quốc gia và các quân binh chủng sẽ nối tiếp. Tổng cộng sẽ có 10.000 sĩ quan, quân nhân tham dự lễ duyệt binh. Ngoài ra, còn có máy bay bay trên bầu trời và các loại tăng, pháo hiện đại nhất của Nga sẽ phô diễn trong sự kiện trọng đại này.

Khánh thành Tường kỷ niệm các thành phố chiến đấu vinh quang

Ngày 8.5, tại Moscow đã diễn ra lễ khánh thành Tường kỷ niệm các thành phố chiến đấu vinh quang ở Vườn Aleksandr trong khuôn viên Điện Kremlin. Đây cũng là hoạt động chính thức mở màn cho hàng loạt các hoạt động của nước Nga để kỷ niệm 65 ngày chiến thắng phát xít (9.5.1945 - 9.5.2010).

Tham dự lễ khánh thành có Tổng thống Nga Dmitri Medvedev, Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko và Tổng thống lâm thời Ba Lan, ông Bronislaw Komorowski, cùng nhiều cựu chiến binh từng tham gia cuộc Chiến tranh vệ quốc vĩ đại.

Ông Mikhail Odincov - hai lần được phong tặng Anh hùng Liên Xô và Anh hùng Nga Vyacheslav Sypko vinh dự cắt băng khánh thành công trình nêu trên. Sau đó các tổng thống của ba nước Nga, Ukraine, Belarus đã lần lượt phát biểu. Tường kỷ niệm các thành phố chiến đấu vinh quang nằm ngay cạnh Mộ liệt sĩ vô danh và dãy bia Các thành phố anh hùng.

Danh hiệu “Thành phố chiến đấu vinh quang” có từ năm 2006 và được trao cho các thành phố đã thể hiện tinh thần anh hùng, chiến đấu quả cảm trong các trận đánh ác liệt khi đối mặt với quân đội Đức trong Thế chiến thứ hai. Hiện Nga có 27 thành phố được trao danh hiệu cao quý này. 

(Theo TNO)