Tất cả 10 nghi phạm Nga đã chính thức bị buộc tội tại một toà án liên bang ở New York ngày hôm qua. Ngay sau đó, họ đã được lệnh ngay lập tức phải rời khỏi nước Mỹ và không bao giờ được quay trở lại.
 
Đổi lại, Nga đã đồng ý thả 4 người bị kết tội làm gián điệp cho các nước phương Tây và đang bị giam giữ trong các nhà tù của nước này. Những tù nhân may mắn này gồm: chuyên gia về kiểm soát vũ khí Igor Sutyagin (bị kết tội làm gián điệp cho phương Tây năm 2004); Sergei Skripal, một cựu đại tá làm việc trong ngành tình báo quân sự Nga (bị kết án 13 năm tù giam vì tội làm gián điệp cho Anh); Alexander Zaporozhsky, cựu nhân viên Cơ quan Tình báo Hải ngoại Nga (bị kết án 18 năm tù giam vì tội làm gián điệp năm 2008) và Gennadi Vasilenko.
 
Đây là một trong những vụ trao đổi gián điệp lớn nhất và cũng gây chú ý nhiều nhất giữa hai cường quốc Nga và Mỹ kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
 
Hồi cuối tháng 6, cả thế giới xôn xao trước tuyên bố của Mỹ về việc phá vỡ một mạng lưới tình báo lớn của Nga trên đất của họ. 10 người đã bị bắt ở Mỹ. Một người bị bắt ở Sip nhưng đã trốn thoát sau khi được bảo lãnh tại ngoại.
 
Moscow thừa nhận những người bị Mỹ bắt giữ là người Nga nhưng phủ nhận việc họ đang  hành động chống lại các lợi ích của Mỹ.
 
Vụ scandal gián điệp mới nhất giữa Nga và Mỹ đã trở thành tâm điểm chú ý của báo giới và dư luận thế giới bởi nó diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai cựu địch thủ thời Chiến tranh Lạnh đang được cải thiện rất nhiều, đặc biệt sau chuyến thăm của Tổng thống Nga đến Washington chỉ trước đó vài ngày. Ngoài ra, sự có mặt của một mỹ nữ quyến rũ trong những nghi phạm bị tình nghi làm gián điệp Nga cũng là nhân tố khiến vụ scandal gián điệp này trở thành đề tài nóng bỏng.
 
Với việc giới lãnh đạo ở cả hai nước Nga và Mỹ đều không muốn vụ scandal gián điệp phá hỏng những nỗ lực “cài đặt” lại quan hệ song phương, cả hai nước đều muốn nhanh chóng giải quyết vụ việc. Mỹ đã gấp rút tiến hành xét xử các nghi phạm gián điệp vì sợ rằng những phiên toà xét xử kéo dài sẽ không có lợi cho mối quan hệ của họ với Nga. Trong khi đó, Moscow cũng nhanh chóng đồng ý thả 4 gián điệp phương Tây để đổi lấy 10 nghi phạm Nga.
 
Phát biểu về vụ trao đổi gián điệp này, một luật sư của Anna Chapman - nữ nghi phạm gián điệp “nổi bật” nhất trong số 10 nghi phạm Nga, cho biết thân chủ của ông “rất vui mừng khi được phóng thích khỏi tù nhưng lại buồn vì công việc kinh doanh của cô bị phá huỷ khi phải trở về Moscow."

Việc trao đổi những gián điệp bị bắt giữ là chuyện thường xảy ra giữa các cường quốc phương Tây và phương Đông thời Chiến tranh Lạnh. Thỉnh thoảng, những vụ trao đổi này diễn ra trên cây cầu Glienicke ngăn cách giữa Đông Đức và Tây Đức. Vụ trao đổi gián điệp nổi tiếng nhất gần đây diễn ra vào năm 1984 khi phóng viên Mỹ Nicholas Daniloff được trao đổi lấy một quan chức Liên Xô làm việc tại Liên Hợp Quốc.

(Theo VnMedia)