Để phát huy nội lực trí tuệ của đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật trong các doanh nghiệp, dấy lên phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới, tiến bộ kỹ thuật, coi đây là một giải pháp hữu hiệu, đạt hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất công nghiệp. Sở  Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã phối hợp với Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật tổ chức các hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật tỉnh Yên Bái lần thứ nhất, lần thứ hai, lần thứ ba đạt kết quả tốt đẹp.

Nhiều giải pháp kỹ thuật đạt giải đã được áp dụng vào sản xuất đem lại hiệu quả kinh tế cao cho doanh nghiệp. Nhiều cá nhân trở thành “cây sáng kiến”, “nhà sáng tạo công nghệ”, đó là nguồn nhân lực quý hiếm cho CNH-HĐH của Yên Bái. Song song với tổ chức hội thi sáng tạo cho “người lớn” Sở KH-CN còn tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích thanh thiếu niên nhi đồng của tỉnh tham gia hội thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ hai, lần thứ ba, lần thứ tư.

Để có nguồn nhân lực có trình độ tiếp cận, sử dụng thành thạo công nghệ, thiết bị hiện đại và đáp ứng nhu cầu nhân lực của CNH-HĐH, ở bài viết này chúng tôi muốn đề cập tới vấn đề: phát hiện, đào tạo, hướng nghiệp, bồi dưỡng học sinh, sinh viên có năng khiếu khoa học kỹ thuật để đào tạo thành những chuyên gia giỏi về  công nghệ, sáng tạo ra công nghệ mới, thiết bị mới phục vụ sự nghiệp  CNH-HĐH của tỉnh.

Các em học sinh ở lứa tuổi thiếu niên tỉnh Yên Bái tham gia ba hội thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ hai, lần thứ ba và lần thứ tư đã giành được thành tích rất xuất sắc. Cả ba cuộc thi, có mười hai em tham gia với mười bảy giải pháp kỹ thuật thì cả mười hai em và mười bảy giải pháp kỹ thuật đều đạt giải, cụ thể như sau:

-Em Hà Hoài Nam đạt ba giải cá nhân: giải nhất toàn quốc với “máy chế biến sắn KO3”. Chiếc máy này cùng với “nhà sáng chế” được tham gia Hội chợ “Công nghệ phục vụ nông nghiệp nông thôn” ở Ấn Độ tháng 12 năm 2006 (giải của hội thi lần thứ hai); giải đặc biệt với “máy chẻ quế” của hội thi lần thứ ba. Hội thi lần thứ tư Hà Hoài Nam đạt hai giải thưởng: giải nhì “máy hái chè” và đồng giải ba với em Nguyễn Anh Tuấn “máy chiếu hiển vi có hình ảnh” thuộc lĩnh vực đồ dùng dành cho học tập.

-Em Trần Trọng Cảnh đạt hai giải : giải nhì cho “rô bốt xúc lúa”(hội thi lần hai) và giải khuyến khích cho “người máy” ở hội thi lần thứ ba.

-Em Trần Xuân Phú, đạt giải ba cho “ máy vệ sinh nhà cửa” (hội thi lần thứ ba).

-Em Đặng Văn Trường, đạt giải nhì cho “máy chế biến cỏ voi” ở hội thi lần thứ ba và ở hội thi lần thứ tư em đạt giải ba cho “máy tẽ ngô và nghiền ngô liên hoàn.
-Em Phạm Ngọc Thanh đạt giải ba (hội thi lần thứ hai) cho “cánh tay máy”.

-Em Hà Văn Khương, đạt giải ba cho “máy mổ cá” ở hội thi lần thứ ba, tại hội thi lần thứ tư em đạt giải ba cho “máy đóng bầu đất và máy làm cỏ ruộng”.

-Em Đỗ Thị Hương Trang, đạt giải khuyến khích cho “xe đa năng vượt địa hình” ở hội thi lần thứ ba. Hội thi lần thứ tư, em đạt hai giải: đồng giải nhất với em Lương Văn Hưng và Đỗ Văn Quyền cho “mô hình trồng cây giống bằng hệ thống phun sương dinh dưỡng” và đồng giải khuyến khích với em Thân Xuân Thiện cho “mô hình thu khí lò gạch”.

-Em Nguyễn Danh Thuỷ dự hội thi lần thứ tư đạt giải ba với “ máy đào, tải và sàng cát” thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

-Em Vi Văn Hưng, tại hội thi lần thứ tư đạt giải khuyến khích với “ sáng tạo thuyền máy” thuộc lĩnh vực đồ chơi trẻ em và đồ dùng phục vụ giải trí.

Qua các hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật ở tỉnh cũng như tham gia hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật ở lứa tuổi thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc, có thể rút ra nhận định khái quát sau: Khả năng sáng tạo của đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật và của thanh thiếu niên học sinh của tỉnh ta đang ở dạng tiềm năng. Để biến tiềm năng này thành nguồn lực phục vụ cho CNH-HĐH cần phải có cơ chế chính sách đào tạo nguồn nhân lực có trình độ khoa học, kỹ thuật cao, biết sử dụng công nghệ mới, thiết bị hiện đại, lao động sáng tạo  trong sản xuất.

Để khắc phục tình trạng hiện nay chúng ta đang thiếu đội ngũ cán bộ công nhân có trình độ cao đáp ứng được yêu cầu của CNH-HĐH , chúng tôi kiến nghị:

-Trước mắt là đào tạo lại, đào tạo nâng cao cho đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, thợ kỹ thuật hiện còn trẻ, tâm huyết với nghề, gắn bó lâu dài với tỉnh Yên Bái.

-Có chính sách hỗ trợ kinh phí cho các luận văn thạc sĩ, tiến sĩ mà các luận văn này xuất phát từ sản xuất, khi áp dụng, nhân rộng đem lại hiệu quả kinh tế cho sản xuất kinh doanh.

-Phát hiện, hỗ trợ  kinh phí nghiên cứu khoa học cho các cá nhân có đề tài, dự án khoa học phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

-Phát hiện, hỗ trợ, hướng nghiệp cho học sinh, sinh viên có năng khiếu khoa học kỹ thuật, đặc biệt là tài năng trẻ giành được giải trong các hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật vào học các chuyên ngành khoa học, kỹ thuật, công nghệ của các trường đại học, thậm chí cử đi đào tạo ở nước ngoài để trong một thời gian ngắn có được một đội ngũ chuyên gia giỏi về phục vụ CNH-HĐH của tỉnh.

Tỉnh Yên Bái đang cần rất nhiều nhân tài trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Tin tưởng rằng nếu có cơ chế chính sách phù hợp chúng ta sẽ có nhiều nhà khoa học, nhiều chuyên gia giỏi về công nghệ phục vụ công cuộc CNH-HĐH của tỉnh.

Nguyễn Quang Bản - Phó giám đốc Sở KH & CN