Nhiều người học xong đã ra hành nghề kiếm cơm thiên hạ, nhưng cũng có người đã được cấp bằng rồi mà không thể tự lái xe ra đường vì học cốt cho “bằng anh bằng em”…

Vài năm trước, các cơ sở dạy lái xe ở Yên Bái cũng như các tỉnh khác phải chờ học viên đăng ký đủ số lượng và để mở một khoá phải mất cả 6 tháng, nhưng cũng chỉ có 70-80 học viên. Gần đây, học viên đăng ký học tăng đột biến. Mặc dù cơ sở dạy lái đã có nhiều cố gắng mở “gối đầu” liên tục, khoá trước vừa ra thực hành, khoá sau đã vào học lý thuyết, nhưng vẫn không đáp ứng được nhu cầu. Đối tượng học lái chủ yếu là cán bộ công chức và học nhiều nhất hạng bằng B1 và B2 (bằng dành cho lái ôtô chở người đến 9 chỗ ngồi, ôtô tải dưới 3.500 kg không được kinh doanh vận tải đối với bằng B1 và được kinh doanh vận tải đối với bằng B2).

Được bạn bè rủ rê, tôi theo học lái tại một trung tâm dạy nghề. Khoá học ba tháng, học phí trọn gói 2,5 triệu đồng. Đối tượng tham gia lớp học lái đủ mọi thành phần, mọi lứa tuổi và đến từ nhiều tỉnh, anh N - giám đốc trung tâm của một sở nói: “Tôi muốn học lái để tự lái xe khi cần thiết. Học lái ôtô có nhiều cái lợi lắm, trước tiên là hiểu biết thêm về Luật giao thông đường bộ để tham gia giao thông đúng luật hơn. Những ngày cuối tuần lái xe cùng gia đình về quê, thăm ông bà hoặc đưa vợ con đi du lịch mà không cần “mượn” xe, cũng như tài xế của cơ quan, vừa gây phiền toái vừa mang tiếng lãng phí của công”.

Còn chị H - chủ một doanh nghiệp tư nhân thì cho rằng, trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp diễn ra gay gắt, trong khi mình làm doanh nghiệp mà không có phương tiện đi lại, phục vụ khách hàng rồi ngoại giao rất khó tồn tại. Học xong chị sẽ mua một chiếc xe con hạng bán tải để vừa chở hàng, vừa phục vụ đi lại cho doanh nghiệp và cả gia đình.

Anh bạn tôi và ngay cả bản thân tôi thì lại có một suy nghĩ khác, học thì cứ đi học thôi vì “phong trào” chứ mình cán bộ công chức nhàng nhàng làm gì có tiền mà mua nổi xe ? Mà mua xe rồi làm sao lo nổi xăng mà đi ? Không chỉ có vậy, rồi lại lo nhà để xe, tiền đăng kiểm, bảo hiểm... Nhưng cũng có không ít anh bạn đồng khoá học, gia đình có điều kiện và nhu cầu học lái xong là mua xe để tự phục vụ bản thân và gia đình.

Vấn đề trăn trở nhất hiện nay, là việc dạy và học lá. Đối tượng học lái chủ yếu là cán bộ công chức, không bố trí thời gian học nghiêm túc được nên buổi học, buổi nghỉ. Riêng phần học lý thuyết (Luật Giao thông đường bộ, sửa chữa thông thường, đạo đức nghề nghiệp người lái xe…) gần như “bỏ qua” nhất là đối tượng học bằng B1. Khi thực hành thì chủ yếu là trong sa hình, đi đường trường chẳng được nhiều, bởi 6-7 học viên mới có một xe nên mỗi ngày một học viên đi nhiều cũng chỉ được 5-10 km.

Lật xe tại Km 23 QL 70 thuộc xã Bảo Ái (Yên Bình) do lái xe ngủ gật. (Ảnh: Hoàng Đô)

Một vấn đề không thể không nói đến, là chất lượng xe học lái quá kém, chủ yếu là xe Uoát (Liên Xô cũ). Từ đó mới có chuyện học viên học lái xong, nhưng đi những xe thế hệ mới rất bỡ ngỡ hoặc không thể đi được, bởi sự khác nhau quá xa với xe tập lái. Để nâng cao tay lái, trong khi xe gia đình không có, không ít các học viên ra ngoài nhờ người có bằng thuê hộ xe về tự tập lái, một phần nữa, là lấy xe của cơ quan mình đang công tác để tập lái thêm. Do chưa có kinh nghiệm, tay lái còn non đã có khá nhiều trường hợp đã gây tai nạn trên đường, còn việc tiến, lùi, húc đổ tường, va quệt là chuyện thường tình. Anh Q - ở cơ quan nọ vừa được cấp bằng xong, thuê một xe tự lái, khi vào cua, phanh không đạp mà cứ nhấn ga thế là xe lao thẳng xuống vực sâu hơn 50m, rất may là người chỉ bị thương nhẹ còn chiếc xe hỏng gần hết.

Việc học và dạy lái xe là một nhu cầu có thực của đông đảo người dân. Tuy nhiên, các cơ sở dạy lái cũng cần chú trọng công tác đào tạo, cũng như trang bị phương tiện dạy lái phù hợp. Ngành Giao thông cần quản lý chặt chẽ việc dạy và học lái xe ôtô và một số cơ sở cho thuê xe tự lái trên địa bàn theo luật.

Đối với những người đã được cấp bằng cũng nên thường xuyên bổ trợ thêm tay lái, khi nào xử lý tốt tình huống mới nên ra đường, đừng coi thường tính mạng bản thân cũng như đối với người tham gia giao thông và khi một chiếc ôtô gây tai nạn thì hậu quả của nó để lại thật thảm khốc.

Ngọc Nghiên