Ông Trần Huy Hùng - Trưởng phòng Quản lý đô thị cho biết: Với mục tiêu hạn chế tối đa những thiệt hại do TNGT gây ra, ngay từ đầu năm 2009, thành phố đã nhanh chóng kiện toàn lại ban ATGT các cấp và tổ chức đánh giá công tác đảm bảo TT ATGT năm 2008, đề ra những phương hướng, nhiệm vụ, biện pháp cụ thể cho năm 2009. Thông qua các cuộc họp, ngoài việc biểu dương những đơn vị thực hiện tốt nhiệm vụ, thành phố đã kiểm điểm nghiêm túc những khuyết điểm tồn tại của UBND các xã, phường, các ban, ngành, đoàn thể, các thành viên Ban ATGT thành phố trong công tác đảm bảo TT ATGT. Song song với công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục pháp luật về ATGT, các cơ quan chức năng của thành phố cũng đã đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý các vi phạm. Chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2009, đã phát hiện và xử lý 756 trường hợp vi phạm, tạm giữ 163 phương tiện các loại, tạm giữ 351 bộ giấy tờ xe, xử lý tại chỗ 242 trường hợp, tước giấy phép lái xe có thời hạn 19 trường hợp, phạt tiền nộp ngân sách trên 120 triệu đồng. Đội trật tự đô thị thành phố và các phường đã tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi bày bán hàng hoá, tập kết vật liệu xây dựng vi phạm TT ATGT đường bộ, lập biên bản nhắc nhở hàng trăm trường hợp. Thành phố cũng đã tổ chức kiểm tra 14 bến kinh doanh cát sỏi, 2 bến đò ngang và 10 phương tiện vận tải đường thuỷ. Trong đó, lập biên bản xử phạt hành chính, yêu cầu đình chỉ hoạt động 3 bến kinh doanh cát sỏi và 6 phương tiện vận tải đường thuỷ chưa đủ thủ tục.

Những kết quả đã đạt được trong công tác đảm bảo TT ATGT trên địa bàn thành phố Yên Bái là rất đáng ghi nhận, tuy nhiên vì nhiều nguyên nhân nên đến nay tình hình TNGT trên địa bàn thành phố vẫn đang tiềm ẩn nhiều diễn biến đáng quan ngại. Đi qua các tuyến phố, không quá khó để nhận ra các trường hợp vi phạm tại các khu vực bán hàng ăn sáng, chợ, nơi bán hoa quả… Các vi phạm chưa được xử lý kịp thời gây nhiều khó khăn trong việc đi lại của nhân dân và tiểm ẩn nguy cơ TNGT cao. Tại một số ngã ba, ngã tư như đoạn đường Quang Trung với đường Yên Ninh; đầu đường Hồ Xuân Hương, khu vực cống Ngòi Yên; chợ Nguyễn Thái Học, chợ Yên Ninh, chợ Đồng Tâm… lâu nay đã hình thành các chợ cóc thường xuyên họp vào buổi sáng, buổi chiều gây ảnh hưởng đến ATGT và mỹ quan đô thị. Đến tối, tình trạng vi phạm trật tự hành lang ATGT càng phổ biến hơn khi các quán trà đá, nước mía, hàng ăn tối mọc lên nhan nhản khắp nơi, đặc biệt là 2 khu vực Quảng trường Km5 và khu vực công viên Yên Hoà.

Dọc theo tuyến đường từ khu vực Trung tâm Thể dục thể thao tỉnh cắt qua đường Điện Biên tới trước cổng vào Sở Tài nguyên và Môi trường, chúng ta dễ dàng bắt gặp những trường hợp vi phạm hàng lang ATGT rất ngang nhiên trước sự lúng túng của các cơ quan chức năng. Một đoạn đường chưa đầy nửa cây số mà đã mọc lên đến hơn 20 quán trà đá và nước mía. Người bán, người mua, bàn ghế, xe cộ… đều thoải mái “an tọa” trên hàng lang ATGT. Ông Trần Minh Chính, ở phường Đồng Tâm - một người dân thường xuyên đi qua khu vực này cho biết: “Khoảng 2 năm trở lại đây, các quán bán nước buổi tối đã xuất hiện tại khu vực Quảng trường Km5. Ban đầu, chỉ có một vài quán bán ở trước khu vực Nhà sách tự chọn Đồng Tâm, nhưng 4, 5 tháng trở lại đây thấy không bị xử lý nên nhiều người đã hùa nhau tấp nập đến buôn bán. Được biết, UBND phường đã tổ chức nhiều đợt ra quân xử lý các trường hợp vi phạm nhưng không hiểu vì sao đến nay vẫn chưa có chuyển biến? Việc chấp hành pháp luật về ATGT vẫn phần nhiều mang tính hình thức, khi không có sự hiện diện của lực lượng công an hoặc đội trật tự đô thị thì đâu lại hoàn đấy. Đường bị lấn chiếm bởi hàng loạt các xe máy đỗ vào quán nên khu vực này rất hay xảy ra TNGT”.

Căn bệnh lấn chiếm hành lang đang tồn tại dai dẳng, do ý thức của một bộ phận người dân còn kém, nhưng nó còn có nguyên nhân do lực lượng chức năng chưa đưa ra những hình thức xử phạt có tính răn đe mạnh. Vì vậy, chỉ ngay sau khi lực lượng chức năng rút đi, vi phạm lại tiếp tục tái diễn. Các vi phạm chưa nhận được những hình phạt thích đáng dần dần đã  hình thành tâm lý “nhờn luật” trong một bộ phận không nhỏ người dân. Điển hình là tình trạng lạng lách, đánh võng, phóng nhanh vượt ẩu, đi sai phần đường quy định, vượt đèn đỏ; tình trạng cố tình không chấp hành quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm, điều khiển mô tô, xe máy quá nồng độ rượu bia cho phép học sinh, sinh viên và thanh niên... Hậu quả tất yếu, TNGT xảy ra, gây nhiều thiệt hại về người và tài sản cho người dân. Tính đến hết quý I năm 2009, thành phố đã xảy ra 4 vụ tai nạn giao thông, 44 vụ va chạm giao thông, làm chết 6 người, trong đó có một vụ đặc biệt nghiêm trọng làm chết 3 người.   

Hiện trường một vụ tai nạn nghiêm trọng tại đoạn Km4, đường Điện Biên, thành phố Yên Bái.

Thực tế cho thấy, để giải quyết triệt để tình trạng vi phạm hành lang ATGT và nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành pháp luật của người dân thì không thể chỉ dừng lại ở việc tăng cường giải toả, xử lý các vi phạm mà cần phải có những giải pháp căn bản hơn. Đó là, thành phố cần có quy hoạch và xây dựng thêm các cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ và giao trách nhiệm rõ ràng trong công tác quản lý, đảm bảo trật tự hành lang ATGT cho chính quyền các địa phương. Ngoài ra, thành phố cũng cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền cả về chiều rộng và chiều sâu với tăng cường xử lý các vi phạm. Kinh nghiệm đảm bảo TT ATGT tại nhiều địa phương cho thấy, số vụ vi phạm sẽ giảm khi chính quyền tổ chức xây dựng mặt bằng, cơ sở sản xuất tập trung để các hộ dân yên tâm sản xuất kinh doanh mà vẫn đảm bảo ATGT.

Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Huy Hùng - Trưởng phòng Quản lý đô thị thành phố cho biết thêm: “Để kiềm chế TNGT và đảm bảo ổn định trật tự xã hội, UBND thành phố đang chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu xây dựng đề án thành lập công ty quản lý khai thác các chợ trên địa bàn. Với mô hình hoạt động theo hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn (1 hoặc nhiều thành viên), các chợ sẽ được đầu tư mở rộng diện tích, đa dạng hoá các mặt hàng kinh doanh và phải tự chịu trách nhiệm đảm bảo TT ATGT trong khu vực. Đây là một đề án lớn đang trong quá trình triển khai nên để tạm thời giải quyết tình trạng chợ cóc; thành phố đang thực hiện mở rộng chợ Bách Lẫm thêm 2000 m² , phấn đấu đến hết quý II năm 2009 sẽ hoàn thành. Còn đối với tình trạng một bộ phận người dân chưa chấp hành nghiêm các quy định về TT ATGT, trong thời gian tới ngoài việc tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, chủ động đổi mới hình thức và nội dung phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, thành phố sẽ chỉ đạo các lực lượng chức năng, chính quyền các phường, xã tăng cường ra quân tuần tra kiểm soát, không phân biệt đối tượng nếu vi phạm đều phải xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật”.   

Đức Thành