Dẫu đã có nhiều giải pháp đảm bảo trật tự an toàn giao thông, kiềm chế tai nạn, nhưng trên các tuyến đường bộ, đường sắt tai nạn giao thông vẫn diễn biến phức tạp và gia tăng. 8 tháng đầu năm 2010 trên địa bàn toàn tỉnh Yên Bái xảy ra 326 vụ tai nạn giao thông làm 53 người chết, 412 người bị thương, hư hỏng 111 xe ô tô, 407 mô tô, xe máy. Như vậy, số vụ tai nạn, số người chết và bị thương đều tăng hơn cùng kỳ năm trước.

Thực tế đã có nhiều giải pháp trong việc tăng xử phạt và phạt nặng các trường hợp vi phạm, đổi mới trong công tác tuyên truyền, vận động và cũng có nhiều bài viết phân tích rõ nguyên nhân, tình hình bức xúc của tai nạn giao thông. Báo cáo nào, thống kê năm nào cũng đều nói nguyên nhân dẫn tới tai nạn giao thông là do người điều khiển mô-tô, xe máy phóng nhanh vượt ẩu gây ra chiếm tới trên 70% số vụ, nhưng xem ra vẫn chưa có thuốc đặc trị! Hỏi chuyện những người trực tiếp kiểm tra, xử lý vi phạm thấy rằng: nguyên nhân chủ yếu do người điều khiển phương tiện không hiểu biết luật giao thông, ý thức chấp hành kém.

Thống kê cho thấy có tới 20% số người điều khiển phương tiện không có giấy phép lái xe. Bên cạnh đó, còn có quá nhiều người có giấy phép lái xe, thậm chí có đến 2 bằng lái ô tô và xe máy, nhưng không hề thuộc một điều luật giao thông hay biển báo nào. Trước đây tai nạn giao thông thường xảy ra ở thành phố, thị xã thì nay ở các cùng nông thôn cũng xảy ra khá phổ biến và nghiêm trọng. Nhiều người lý giải do đường sá tốt hơn nên dễ xảy ra tai nạn, nhưng đó không phải là tất cả, cái chính là do một vài năm trở lại đây lượng xe máy tăng nhanh. Mặt đường thì tốt, nhưng đường hẹp, cùng với đó là có khá nhiều trường hợp người lái xe không thành thạo và “mù” luật, biển báo đường bộ.

Biển cấm đỗ cấm dừng xe nhưng những chiếc ô tô này vẫn cứ đỗ, cứ dừng mà không sợ bị xử ly, nhắc nhở

Trước đây ở làng quê đáng sợ nhất là xe công nông, thì nay tai ương thường xuyên rình rập lại thuộc về xe máy. Những chiếc xe máy giá rẻ khi mới còn tàm tạm, chứ khi đã sử dụng một hai năm thì thật là kinh khủng, xe đi lắc lộn, hệ thống phanh không bảo đảm. Bất cứ người tham gia giao thông nào cũng đều không muốn để xảy ra tai nạn, nhưng việc ý thức chấp hành luật giao thông không phải ai cũng thực hiện. Biết vậy, nhưng khi tham gia giao thông, chính chúng ta lại không chấp hành tốt để hạn chế nó, phổ biến là tệ nạn uống rượu bia đã say mèm nhưng vẫn lên xe phóng, để thể hiện ta đây chưa say. Một vấn đề nữa không thể không nói đến là việc một số gia đình chiều chuộng con cái quá mức, con không có bằng lái, không hiểu biết luật, kỹ năng lái xe yếu vẫn cho đi xe.

Vừa qua, tôi tận mắt chứng kiến vụ va quệt giao thông giữa một thanh niên tuổi chưa đầy 20 với một bác trung niên trên đường Yên Ninh (TP Yên Bái). Cậu thanh niên đi một chiếc xe tay ga phóng từ trên vỉa hè xuống lòng đường do không làm chủ được tay lái đã va quệt vào một bác đang đi trên đường, cậu thanh niên nằm quay ra đường, rất may là người chỉ bị xây xát nhẹ. Rõ ràng lỗi là do cậu thanh niên gây ra, thế nhưng gia đình cậu thanh niên nọ lại giữ xe yêu cầu bác phải bồi thường và sửa chữa xe. Bác chấp nhận yêu cầu của gia đình cậu thanh niên và đưa xe đi sửa mất 700 ngàn đồng.

Chứng kiến sự việc, có người bảo bác đi đường là “dại”, mình đi đúng việc gì phải đền cho người đi sai! Bác lắc đầu: “Đừng nghĩ thế, cậu ấy còn trẻ, còn nông nổi, xe thì hỏng mà bố mẹ cậu ta lại xót của, mình giúp sửa đền xe có gì to tát đâu...!”. Bác có vẻ hiểu rõ mọi chuyện, nhưng trong tâm bác chắc hẳn không vui lắm với người mẹ của cậu bé, bởi lẽ ra cậu bé chưa hiểu Luật Giao thông đường bộ, kỹ năng lái xe yếu, gia đình không nên cho lái xe ra đường và khi con cái đã có lỗi, người làm cha, làm mẹ phải nghiêm khắc với con, đằng này lại đi bắt đền người khác và cứ khăng khăng bảo vệ con mình, như vậy chẳng khác nào nối giáo cho giặc? Sửa xe xong, trước khi ra về bác chỉ nói “khéo” với mẹ cậu bé: “Chị về cố gắng bảo cháu đi học luật giao thông, thi lấy cái bằng lái và rèn kỹ năng đi cho cháu nhiều hơn nữa”.

Bên cạnh việc phổ biến hướng dẫn thực hiện luật giao thông, cần đặc biệt quan tâm kỹ năng, kỹ xảo của người lái xe mô tô, xe máy. Khi tổ chức các lớp huấn luyện lái xe máy, cấp bằng nên chú ý vấn đề này. Có những cái chết thương tâm vì không hiểu luật, kỹ năng xử lý tình huống kém đã lao xe vào ô tô, cột mốc... Hạn chế tai nạn giao thông, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của mình và của toàn xã hội, hơn ai hết mỗi người dân khi tham gia giao thông hãy ý thức và nghiêm chỉnh chấp hành luật giao thông! Mỗi gia đình, các bậc phụ huynh, nhà trường và toàn xã hội hãy giáo dục tuyên truyền, nhắc nhở người thân trong gia đình chấp hành tốt luật giao thông!

Ngọc Trúc