Vấn đề thu hút sự quan tâm của người dân nhất có lẽ là qui định phạt nặng hành vi không chuyển quyền sở hữu. Bên cạnh những thuận lợi, nhiều người dân vẫn đang “chật vật” tìm cách sang tên, đổi chủ cho phương tiện của mình.

Số lượng phương tiện sang tên, đổi chủ tăng mạnh

Mua lại chiếc xe máy của người quen đã nhiều năm nay, song anh Nguyễn Thanh Tùng, phường Nguyễn Thái Học, thành phố Yên Bái vẫn chưa làm thủ tục sang tên đổi chủ. Gần đây, sau khi Nghị định 71 ban hành, nghe thông tin hành vi không làm thủ tục chuyển quyền sở hữu xe mô tô có thể bị phạt lên tới 1,2 triệu đồng anh mới tá hỏa đi tìm hiểu qui định để trở thành “chính chủ”. Cũng như anh Tùng, nhiều ngày qua, rất nhiều người dân đã tìm đến cơ quan công an để được hướng dẫn thủ tục sang tên, đổi chủ phương tiện.

Tại Phòng Đăng ký xe mô tô, Công an huyện Trấn Yên, bác Vũ Văn Tửu, thôn 11, xã Báo Đáp đang tất bật hoàn thiện giấy tờ chuyển quyền sở hữu. Bác Tửu cho biết: “Tôi mới mua lại chiếc xe này nhưng giờ muốn sang tên cho đứa con trai đang đi làm dưới Hà Nội cho nó yên tâm”.

Theo Thượng úy Nguyễn Ngọc Minh, cán bộ đăng ký xe, Đội Quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an huyện Trấn Yên, từ khi Nghị định 71 có hiệu lực thì anh gần như trở thành nhân viên trực “tổng đài” vì người dân liên tục gọi điện đến hỏi về qui định và thủ tục sang tên, chuyển quyền sở hữu xe mô tô.

Thượng úy Minh cho biết: “Trước đây, tôi chủ yếu tiếp nhận hồ sơ đăng ký xe mới chứ các trường hợp sang tên, đổi chủ xe qua mua bán rất ít, trung bình một tháng chỉ có hơn chục trường hợp. Nghị định 71 có hiệu lực đến nay, Công an huyện đã giải quyết sang tên, đổi chủ cho 70 trường hợp”.

Theo một cán bộ đăng ký xe Đội đăng ký, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh, từ khi qui định về phạt nặng hành vi không sang tên, đổi chủ đối với xe máy, ô tô có hiệu lực thì trung bình mỗi tuần đội giải quyết sang tên, đổi chủ cho từ 50-70 trường hợp và hướng dẫn cho hàng trăm trường hợp khác để họ nắm được qui trình và khẩn trương hoàn tất các giấy tờ cần thiết để làm thủ tục sang tên, đổi chủ. Đây có thể coi là bước nhảy vọt bởi trước khi có Nghị định 71, số người đến làm thủ tục sang tên, đổi chủ rất ít, thậm chí có nhiều ngày liên tiếp không có trường hợp nào. 

Cần tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân

Bên cạnh những thuận lợi thì việc sang tên, đổi chủ cho phương tiện của người dân hiện gặp không ít khó khăn.

Bác Nguyễn Danh Sâm, tổ 11, phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái mang theo một đống giấy tờ đến phòng đăng ký xe mô tô Công an tỉnh để đăng ký làm chủ sở hữu cho chiếc xe cúp 81 cũ kỹ được mua cách đây 12 năm. Bác cho biết: “Chiếc xe này, thằng cháu nó mua từ năm 1996 của một người quen. Nay nó chuyển công tác về Hà Nội để lại cho tôi. Thế nhưng để chuyển được quyền sở hữu bây giờ người ta yêu cầu phải tìm được chủ cũ. Đúng là mò kim đáy bể”.

Thực tế cho thấy, hiện nay không riêng gì bác Sâm mà hàng trăm, hàng nghìn người khác cũng đang “chật vật” tìm chủ cũ để làm thủ tục chuyển quyền sở hữu. Thậm chí, nhiều chiếc xe đã qua hàng chục đời chủ nên dù có muốn trở thành “chính chủ” nhiều người cũng đành bó tay.

Anh Hà Cao Cường, xã Hưng Khánh, huyện Trấn Yên cho biết: “Chiếc xe này tôi mua lại của một người ở thành phố, thế nhưng trên đăng ký lại không phải tên của họ. Nhờ họ hỏi lại nhưng cũng không biết ai là người có tên trong đăng ký xe”.

Khổ sở tìm chủ cũ nhưng nhiều người còn phải chạy đi chạy lại gần chục lần mới hoàn thiện được việc sang tên, đổi chủ cho chiếc xe của mình. Theo bà Phạm Thị Ngọc Thúy, khu 5, thị trấn Cổ Phúc (Trấn Yên), cách đây không lâu bà có mua lại chiếc xe máy biển số 21V2-9217 của bà Nguyễn Thu Thủy, tổ 31, phường Đồng Tâm.

Tuy nhiên, theo qui định thì việc mua, bán, cho, tặng tại 2 địa bàn là thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ phải được chứng thực tại phòng công chứng số 1, 2. Do vậy, để hoàn thiện việc chuyển quyền sở hữu cho chiếc xe này, bà Thúy đã mất rất nhiều thời gian đi lại cho việc chứng thực tại phòng công chứng.

Việc quy định thời hạn làm thủ tục chuyển quyền sở hữu xe là rất cần thiết nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đồng thời giúp các cơ quan chức năng quản lý chặt chẽ phương tiện. Tuy nhiên, theo qui định hiện hành, thủ tục sang tên đổi chủ phương tiện còn khá rườm rà, chủ phương tiện phải có hợp đồng chuyển nhượng, đến cơ quan thuế nộp thuế trước bạ rồi lấy biên lai đến cơ quan công an làm thủ tục chuyển quyền sở hữu.

Thêm vào đó mức thuế mà người dân phải nộp còn khá cao, chẳng hạn với xe ô tô là 10% giá trị xe nên người dân chưa mặn mà với việc chuyển quyền sở hữu phương tiện, chưa kể nhiều trường hợp đã được mua bán, trao tay nhiều lần, chủ phương tiện hiện tại không biết chọn chủ cũ ở đâu để làm thủ tục. Do đó, về lâu dài, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân hiểu và chấp hành qui định của pháp luật thì cần đơn giản hóa qui trình thủ tục sang tên đổi chủ để tạo thuận lợi nhất cho người tham giao giao thông.

Anh Nguyễn Văn Tuân, thôn 12, xã Báo Đáp:  “Tôi mới mua lại chiếc xe Exciter của người anh trai cách đây không lâu. Mới đây, nghe mọi người nói đi xe không chuyển quyền sở hữu có thể bị phạt tới 1,2 triệu đồng nên hôm nay đi đăng ký “chính chủ” cho yên tâm”.  Ông Đặng Xuân Trường, thôn Đồng Phú, xã Nam Cường, thành phố Yên Bái: Việc tăng hình phạt đối với các trường hợp vi phạm trật tự ATGT theo Nghị định 71 theo tôi là rất nghiêm minh. Đối với những trường hợp cố tình vi phạm tôi cho rằng cần phải tăng cao mức phạt hơn nữa”. Anh Nguyễn Ánh Dương, phường Yên Thịnh, thành phố Yên Bái: Tôi có mua một chiếc xe Attila đời cũ cách đây gần chục năm  muốn sang tên, đổi chủ nhưng không biết tìm chủ cũ ở đâu. Hy vọng các cơ quan chức năng sớm có giải pháp để những người như chúng tôi có thể nhanh chóng đăng ký xe “chính chủ”.

Hùng Cường