P.V: Đề nghị ông cho biết, đến thời điểm này việc chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 diễn ra thế nào?
Ông Nguyễn Văn Trọng: Như chúng ta đã biết, theo tiến độ thời gian, tỉnh Yên Bái quán triệt kịp thời, đầy đủ các văn bản chỉ đạo triển khai công tác bầu cử; thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử theo quy định của Luật Bầu cử; gồm Ủy ban Bầu cử tỉnh; 9 ủy ban bầu cử đại biểu HĐND cấp huyện, 173 ủy ban bầu cử đại biểu HĐND cấp xã.
Các cấp đã thành lập 2 ban bầu cử ĐBQH; 15 ban bầu cử đại biểu HĐND tỉnh; 60 ban bầu cử đại biểu HĐND cấp huyện và 998 ban bầu cử đại biểu HĐND cấp xã. Toàn tỉnh thành lập 1.154 tổ bầu cử tương ứng với 1.154 khu vực bỏ phiếu bầu cử.
Ủy ban Bầu cử tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh tổ chức 11 hội nghị tập huấn nghiệp vụ cho ủy ban bầu cử cấp huyện. Các huyện, thị xã, thành phố tổ chức 39 hội nghị tập huấn nghiệp vụ đối với cấp xã. Các xã, phường, thị trấn tổ chức 239 hội nghị tập huấn tới 1.154 tổ bầu cử.
Ông Nguyễn Văn Trọng.
Tỉnh chúng ta đã tổ chức các bước hiệp thương giới thiệu các ứng cử viên bầu cử ĐBQH và HĐND các cấp, chốt số lượng 10 ứng cử viên ĐBQH khóa XV, 97 ứng cử viên đại biểu HĐND tỉnh, 478 ứng cử viên đại biểu HĐND cấp huyện; 6.134 ứng cử viên đại biểu HĐND cấp xã. Danh sách và tiểu sử tóm tắt của các ứng cử viên ở từng đơn vị bầu cử đã được niêm yết công khai. Các ứng cử viên được tổ chức tiếp xúc cử tri vận động bầu cử.
Ủy ban Bầu cử tỉnh đã chuẩn bị và tiến hành rà soát để đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất như: hòm phiếu, bảng niêm yết, con dấu, danh sách ứng cử viên, phiếu bầu và các tài liệu khác. Tất cả đã được cấp phát về cơ sở, đến các tổ bầu cử.
Cùng đó, chúng tôi đã chỉ đạo tuyên truyền dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú qua thông tin đại chúng, tuyên truyền trực quan; tờ rơi, tờ gấp; hệ thống truyền thanh, loa tuyên truyền lưu động; đặc biệt là tuyên truyền trực tiếp đến đồng bào bằng tiếng dân tộc… Nhờ đó, những thông tin liên quan đến bầu cử đã lan tỏa sâu rộng đến toàn thể cán bộ, đảng viên, cử tri và nhân dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa giúp người dân hiểu được quyền, nghĩa vụ của mình trong cuộc bầu cử.
P.V: Ông đánh giá như thế nào về chất lượng nhân sự ứng cử ĐBQH và HĐND các cấp nhiệm kỳ này?
Ông Nguyễn Văn Trọng: Qua hồ sơ và qua thống kê thấy rằng, chất lượng ứng cử viên kỳ này được nâng lên rõ rệt. Cụ thể, người được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp có trình độ đại học trở lên tăng trên 5% so với nhiệm kỳ trước; không có đại biểu trình độ văn hóa dưới lớp 9.
Yên Bái cũng đã thực hiện tốt cơ cấu ứng cử viên theo vùng miền, ứng cử viên nữ, tuổi trẻ; thành phần người dân tộc thiểu số, tôn giáo, cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp, công nhân, nông dân… phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.
Điều mà chúng tôi quan tâm hơn ở nhiệm kỳ này là, qua các buổi tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử nhận thấy rằng, các ứng cử viên đã xây dựng chương trình hành động của mình rất cụ thể, rõ ràng, phù hợp với từng địa phương, phù hợp với nhiệm vụ của người đại biểu; đồng thời, thể hiện được quyết tâm cống hiến, phụng sự nhân dân.
Cử tri cũng đánh giá rất cao các ứng cử viên sau khi được nghiên cứu tiểu sử, trong các cuộc lấy ý kiến của cử tri nơi cư trú và qua tiếp xúc nghe chương trình hành động, tức là ứng cử viên đã đáp ứng được mong muốn của cử tri.
Qua công tác nhân sự ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 cho thấy, tỉnh đã gắn với kết quả nhân sự của đại hội Đảng các cấp và quy hoạch cán bộ. Đặc biệt, đã có 26 cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ dân tộc thiểu số thuộc Đề án 11 của tỉnh tham gia ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải và lãnh đạo tỉnh Yên Bái kiểm tra công tác chuẩn bị bầu cử tại xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái.
P.V: Yên Bái đã và đang quyết tâm, đồng lòng bằng những việc làm thiết thực để vừa chống dịch bệnh vừa thực hiện các mục tiêu phát triển của tỉnh; trong đó, có cuộc bầu cử, ông nhận xét gì về không khí của nhân dân thời gian qua?
Ông Nguyễn Văn Trọng: Chúng ta đang chỉ đạo thực hiện thành công mục tiêu kép, đó là vừa phòng chống dịch vừa phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt là tổ chức thành công cuộc bầu cử đảm bảo đúng luật, tạo sự phấn khởi, hồ hởi trong nhân dân. Thực tế cho thấy, nhân dân từ các thôn, bản, xã, phường, thị trấn thực hiện mục tiêu này rất tốt; khẳng định sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.
Các địa phương đã thực hiện triệt để các biện pháp ứng phó phòng, chống dịch bệnh. Từng khu vực bầu cử trang trí, khánh tiết trang trọng, đúng hướng dẫn; đường làng ngõ xóm, môi trường được vệ sinh sạch sẽ, nhà dân treo cờ, các trung tâm rực rỡ cờ hoa, pa - nô, khẩu hiệu hướng tới ngày bầu cử.
Các địa phương, đơn vị đều có công trình, phần việc chào mừng, phát động phong trào thi đua lao động sản xuất, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, thi đua thực hiện Chương trình hành động số 18-CTr/TU; thi đua xây dựng cơ quan, đơn vị, khu dân cư, tổ dân phố diễn ra sôi nổi, rộng khắp.
Qua kiểm tra ở một số địa bàn, chúng tôi nhận thấy không khí nhộn nhịp, cởi mở; cử tri, nhân dân trong tỉnh bày tỏ phấn khởi, kỳ vọng, tin tưởng sẽ bầu được những người đại diện xứng đáng cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Đây là cơ sở để thấy rằng, cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 sẽ là ngày hội của toàn dân.
P.V: Là một tỉnh miền núi chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai, lại đang trong thời gian dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, Ủy ban Bầu cử tỉnh đã chỉ đạo những phương án gì để cuộc bầu cử diễn ra an toàn và thành công tốt đẹp?
Ông Nguyễn Văn Trọng: Tỉnh đã hết sức quan tâm chỉ đạo phòng, chống dịch, đặc biệt là phòng, chống dịch trong ngày bầu cử. Ngay từ đầu, tỉnh đã có những kế hoạch để ứng phó, có kịch bản để điều hành. Ủy ban Bầu cử tỉnh đã hướng dẫn nghiệp vụ công tác bầu cử trong việc phòng, chống dịch bệnh COVID-19; trong đó, hướng dẫn chi tiết từ việc chuẩn bị nhân lực, cơ sở vật chất, phương tiện vệ sinh, dung dịch khử khuẩn, phòng, chống dịch đến quy trình các bước thực hiện bầu cử và yêu cầu các cơ quan, đơn vị, 9 huyện, thị xã, thành phố thực hiện nghiêm túc.
Trong các khu cách ly tập trung, thường xuyên tuyên truyền trên loa phát thanh về quyền và nghĩa vụ của cử tri trong bầu cử, danh sách, tiểu sử tóm tắt của các ứng cử viên, các quy định phòng, chống dịch để cử tri nghiên cứu kỹ trong quá trình bầu cử sẽ thực hiện nhanh hơn, đảm bảo cho công tác phòng, chống dịch.
Đối với những cử tri đang điều trị tại cơ sở y tế, đang thực hiện cách ly tại các cơ sở cách ly tập trung, cách ly tại nhà thì tổ lưu động của các tổ bầu cử mang hòm phiếu lưu động đến tận nơi nhưng phải có cán bộ y tế đi cùng hướng dẫn, thực hiện nghiêm ngặt quy định về phòng, chống dịch để thực hiện việc bỏ phiếu lưu động, đảm bảo để tất cả cử tri đều có thể thực hiện quyền bầu cử của mình; đồng thời, phòng tránh tối đa, ngăn chặn việc lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
Hòm phiếu được Ủy ban bầu cử thành phố Yên Bái cấp cho các Tổ bầu cử trên địa bàn.
Về ứng phó với thiên tai, tỉnh đã ban hành kế hoạch để khắc phục khó khăn, tình huống nảy sinh do mưa lũ, địa bàn chia cắt, không để bị động bất ngờ. Trong đó yêu cầu ủy ban bầu cử các cấp có phương án cụ thể, phù hợp với từng địa bàn xung yếu, dễ bị chia cắt thì thực hiện phương châm 4 tại chỗ để đảm bảo giao thông, điện lưới, thông tin liên lạc ở điểm bỏ phiếu và an toàn người dân tham gia đi bầu cử. Đồng thời, chúng tôi chỉ đạo sử dụng hòm phiếu phụ phục vụ cử tri trong những tình huống đặc biệt có thể xảy ra.
Với sự chuẩn bị chu đáo, đúng tiến độ và các quy định của pháp luật, Ủy ban Bầu cử tỉnh khẳng định, cuộc bầu cử lần này diễn ra đúng kế hoạch và sẽ thành công tốt đẹp.
P.V: Trân trọng cảm ơn ông!
Quang Tuấn (thực hiện)