Mặc dù đã áp dụng, triển khai các biện pháp phòng, chống BDTLCP nhưng đầu tháng 5/2019, dịch đã xâm nhiễm vào đàn lợn của 2 hộ dân trên địa bàn thị trấn Nông trường Trần Phú, huyện Văn Chấn.
Ngay khi xuất hiện dịch, các cấp chính quyền địa phương từ tỉnh đến cơ sở, các sở, ngành, cơ quan chuyên môn cùng các hộ chăn nuôi và người dân đã đồng loạt khẩn trương vào cuộc. UBND tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo và triển khai các kịch bản, phương án hành động cụ thể nhằm ngăn chặn, ứng phó khẩn cấp đối với dịch bệnh.
Lãnh đạo tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cấp đã trực tiếp xuống các địa bàn chỉ đạo công tác khoanh vùng, xác định vùng dịch, vùng bị dịch uy hiếp, vùng đệm để tổ chức các biện pháp kỹ thuật cho phù hợp với từng vùng theo quy định.
Với vai trò đứng mũi chịu sào, lực lượng thú y đã triển khai các biện pháp giám sát hàng ngày diễn biến dịch bệnh, kịp thời kiểm tra, lấy mẫu gửi xét nghiệm và tổ chức tiêu hủy theo đúng quy trình. Tuy nhiên do mức độ nguy hiểm và lây lan nhanh, cùng với loại bệnh dịch này không có vắc xin phòng và chữa đã gây ảnh hưởng lớn đến ngành chăn nuôi tỉnh Yên Bái.
Cụ thể, sau 8 tháng bùng phát, BDTLCP đã lây lan ra trên 5.200 hộ, tại 529 thôn bản, tổ dân phố, của 124 xã, phường thị trấn của 9/9 huyện, thị xã, thành phố. Tổng số lợn ốm, mắc bệnh là gần 25.600 con; số lợn ốm, chết buộc phải tiêu hủy theo quy định là trên 28.000 con, trọng lượng trên 1.260 tấn.
Sau khi dịch bùng phát, đơn vị chức năng đã tiến hành lấy 739 mẫu bệnh phẩm xét nghiệm, kết quả xét nghiệm có 619 mẫu bệnh phẩm dương tính với BDTLCP. Toàn tỉnh đã thành lập 77 chốt kiểm soát dịch bệnh, 1 tổ kiểm soát lưu động liên ngành của tỉnh. Tiến hành phun tiêu độc khử trùng được trên 461.000 lượt ô tô và xe máy; kiểm tra 105 phương tiện vận chuyển lợn; 61 phương tiện vận chuyển thịt lợn qua các chốt.
Đã xử lý 4 trường hợp vận chuyển lợn, sản phẩm tươi sống từ lợn không có giấy tờ hợp lệ, gồm tiêu huỷ 12 con lợn không có giấy tờ vận chuyển, 50 kg thịt lợn không rõ nguồn gốc, tạm giữ 1 xe máy, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y 1 trường hợp; xử phạt vi phạm hành chính (phạt tiền) 18 trường hợp, thu nộp ngân sách Nhà nước 69,5 triệu đồng.
Bên cạnh đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã cấp cho các huyện, thị xã, thành phố các thiết bị, phương tiện phục vụ cho tiêu hủy và công tác phun tiêu độc khử trùng; cấp tờ rơi, 13.130 lít thuốc sát trùng; sử dụng hơn 41.500 kg vôi bộ thực hiện tổng vệ sinh tiêu độc khử trùng môi trường ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh.
Tỉnh Yên Bái đã cấp cho các huyện, thị xã, thành phố 7 đợt, tổng kinh phí 41.578,56 triệu đồng, bao gồm kinh phí hỗ trợ chủ vật nuôi có lợn buộc phải tiêu hủy do bệnh, hỗ trợ người trực chốt kiểm dịch, tiêu hủy .
Đến ngày 9/1/2020, BDTLCP đã cơ bản được khống chế. Toàn tỉnh có 13 trang trại và 308 cơ sở chăn nuôi lợn hàng hóa an toàn đối với BDTLCP.
Mặc dù đã khống chế được bệnh dịch nhưng nguy cơ tái phát dịch bệnh vẫn rất cao. Do đó, các cấp, các ngành, địa phương và người dân cần tránh tư tưởng chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống, ngăn chặn dịch bệnh.
Tại các địa phương xuất hiện dịch, vi rút gây bệnh vẫn tồn tại trong môi trường; trong khi đó dịp tết Nguyên đán Canh Tý và các lễ hội mùa xuân, nhu cầu giết mổ, vận chuyển lợn tăng cao; sự chủ quan của người dân tự ý tái đàn, nhập giống không rõ nguồn gốc cùng với sự diễn biến phức tạp của thời tiết là nhưungx đièu kiện khiến dịch luôn có nguy cơ quay trở lại.
Để bảo vệ tốt đàn gia súc, nhất là đàn lợn, các địa phương cần chấp hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của tỉnh về phòng, chống BDTLCP; tổ chức tuyên truyền tới các hộ chăn nuôi lợn nâng cao ý thức, áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, tái đàn phải khai báo và theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn ; tăng cường sự giám sát dịch bệnh tới tận thôn bản, hộ dân, trang trại chăn nuôi; tiếp tục thực hiện và duy trì cam kết giết mổ đối với các cơ sở giết mổ lợn; tăng cường công tác kiểm tra việc vận chuyển lợn và sản phẩm của lợn ra vào địa bàn ; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Cùng với đó, người chăn nuôi cần kiên trì thực hiện các biện pháp phòng dịch, thường xuyên vệ sinh khử trùng tiêu độc khu chăn nuôi và môi trường bằng hoá chất, vôi bột; hạn chế người không nhiệm vụ ra vào khu vực chăn nuôi, ngăn chặn vật nuôi khác và côn trùng tiếp xúc với lợn; thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học để đảm bảo an toàn dịch bệnh…
Hồng Duyên
