Nguy cơ ngộ độc thực phẩm sau mưa lũ
Trong mưa bão, việc ăn uống, sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng rất lớn, đặc biệt là những nơi ngập lũ nghiêm trọng. Do đó, công tác đảm bảo an toàn thực phẩm khi xảy ra bão lụt cũng như ngăn ngừa bệnh dịch sau lũ vô cùng quan trọng. Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cảnh báo, bão lụt và các thay đổi bất thường về thời tiết là những điều kiện thuận lợi khiến thực phẩm dễ bị nhiễm vi sinh vật. Khi bão lũ xảy ra, nguồn cung cấp thực phẩm tươi, sạch, an toàn bị ách tắc do phương tiện vận chuyển bị hạn chế. Thêm vào đó, lương thực, thực phẩm có thể bị ảnh hưởng khi gặp thời tiết mưa ẩm, dẫn đến việc ôi, thiu, mốc, hỏng và sinh ra độc tố, điều này có thể gây ra các trường hợp ngộ độc thực phẩm.
Ngoài ra, sau bão lụt, thường xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm như tả, thương hàn, lỵ trực trùng cũng như các bệnh tiêu chảy do virus, viêm gan A, E. Nguồn nước lúc này có thể bị ô nhiễm nặng dẫn đến nguy cơ ô nhiễm thực phẩm và nước uống được sử dụng dùng để chế biến thức ăn. Đặc biệt, sau mưa lũ cũng là thời điểm dễ xảy ra ngộ độc thực phẩm cao do bảo quản thực phẩm chưa đúng cách hoặc lựa chọn, sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc.
Theo các chuyên gia y tế, trong mùa mưa bão, lũ lụt, do sự thay đổi bất thường về thời tiết tạo điều kiện thuận lợi các loại vi sinh vật gây bệnh phát triển, đặc biệt trên các loại lương thực, thực phẩm nếu không bảo quản đúng cách. Các loại thực phẩm trong quá trình sử dụng, bảo quản khi gặp thời tiết mưa, ẩm ướt kéo dài dễ bị ôi, thiu, mốc, hỏng. Nguồn nước sử dụng để ăn uống, chế biến thực phẩm có thể bị ô nhiễm do bị ngập úng, ngập lụt.
Tiêu dùng thực phẩm an toàn sau mưa lũ
Trong suốt đợt thiên tai do bão số 3, ngành y tế tỉnh Yên Bái luôn khuyến cáo người tiêu dùng đảm bảo lương thực, thực hiện các biện pháp bảo đảm ATTP, tránh sản phẩm bị hư hỏng, mất dinh dưỡng do bảo quản không đúng; dùng nước sạch để ăn uống, không sử dụng gia súc, gia cầm chết do ngập nước. Các vùng trồng trọt, chăn nuôi bị ngập lụt dẫn đến rau, củ, quả dập nát, hư hỏng, nhiễm bẩn; động vật gia súc, gia cầm bị nhiễm bệnh, từ đó có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm khi sử dụng.
Trong khi đó, một số đối tượng lợi dụng mưa bão, tâm lý người tiêu dùng, có thể trà trộn, đưa ra thị trường tiêu thụ các loại thực phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm, không có nguồn gốc, xuất xứ, thực phẩm giả, hết hạn sử dụng.
Đã được khuyến cáo cùng với kinh nghiệm làm nội trợ của mình, chị Khổng Thị Liên, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái chia sẻ: "Mấy hôm nhà tôi bị ngập nước không nấu nướng được, may có các nhà hảo tâm và các lực lượng hỗ trợ cung cấp những bữa ăn miễn phí. Từ hôm nay, gia đình đã thu dọn xong, tôi bắt đầu đi chợ nấu cơm. Tôi cũng đã bỏ hết những thực phẩm đã ôi hỏng trong tủ lạnh do mất điện, đi chợ lựa chọn thực phẩm có tem mác, tại những cơ sở uy tín, đảm bảo an toàn sức khỏe cho gia đình”.
Trong chế biến thức ăn, người dân cũng đã ý thức cao do đã được tuyên truyền, bà Nguyễn Thị Liệp, tổ 8, phường Yên Thịnh cho biết: "Mấy hôm nay gia đình đã phải tập trung thu dọn nhà cửa sau úng, ngập nước, nơi chúng tôi chú trọng nhất vẫn là khu bếp. Dọn sạch bùn đất, rửa bát đũa, lau chùi sạch sẽ, sau đó đã phun tiêu độc khử trùng. Gia đình cũng đã dùng Cloramin B để thau rửa giếng nước, phòng dịch bệnh”.
Ngành y tế tăng cường công tác phòng, chống ngộ độc thực phẩm
Thựu hiện sự chỉ đạo của Cục ATTP, Bộ Y tế về việc tăng cường công tác bảo đảm ATTP, phòng chống NĐTP, khắc phục hậu quả của cơn bão số 3, Sở Y tế Yên Bái đã yêu cầu các trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố, đặc biệt là Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh tăng cường công tác bảo đảm ATTP và phòng, chống ngộ độc thực phẩm (NĐTP) trên địa bàn các địa phương ảnh hưởng của ngập lụt. Đến nay, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh cũng đã tăng cường công tác tham mưu, triển khai bảo đảm ATTP, phòng chống NĐTP trong và sau cơn bão số 3.
Ông Lương Quốc Dũng - Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh cho biết: "Trong và sau khi khắc phục hậu quả ngập lụt do ảnh hưởng của cơn bão số 3, Chi cục sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, hậu kiểm, giám sát về ATTP đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố trên địa bàn và theo phân cấp quản lý; kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về ATTP, công khai các vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng theo đúng quy định. Cùng đó, tăng cường giám sát NĐTP”.
Trước cơn bão số 3, Chi cục đã kiểm tra trong đợt với 26 cơ sở cho thấy không có cơ sở vi phạm; kiểm tra hậu kiểm 1 cơ sở về việc chấp hành các quy định về ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh nước uống đóng chai, đóng bình, nước đá dùng liền. Đơn vị cũng kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định về ATTP, phòng chống NĐTP tại 4 cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống trên tuyến cao tốc Nội Bài- Lào Cai; kiểm tra, giám sát đảm bảo ATTP phục vụ 2 hội nghị, tổng số 1.126 suất ăn, lưu 72 mẫu. 100% các suất ăn đảm bảo ATTP. Ngoài ra, đơn vị tổ chức kiểm tra, giám sát chỉ đạo tuyến về ATTP tại Trung tâm Y tế các huyện Yên Bình, Lục Yên, Văn Chấn, Trạm Tấu, thị xã Nghĩa Lộ và thành phố Yên Bái…
Đặc biệt, Chi cục cũng đã phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng, tuyên truyền, phổ biến, vận động cơ sở và nhân dân về kiến thức, thực hành đúng các biện pháp bảo đảm ATTP, phòng chống NĐTP; khuyến cáo người dân thực hiện ăn chín, uống chín, nước sử dụng để ăn uống, chế biến thực phẩm phải khử trùng; không sử dụng gia súc, gia cầm chết không rõ nguyên nhân làm thức ăn hoặc chế biến thực phẩm; không thu hái, đánh bắt, kinh doanh, sử dụng các động thực vật không rõ nguồn gốc, thực phẩm có hình dạng, màu sắc, mùi vị khác thường… Chi cục đã chuẩn bị sẵn sàng kế hoạch, phương án, lực lượng, thuốc, trang thiết bị để kịp thời triển khai các biện pháp xử lý, khắc phục hậu quả khi xảy ra NĐTP và các bệnh truyền qua thực phẩm.
Minh Huyền
