Đọc sách, bây giờ đây đã trở thành thói quen thường nhật của nhiều người là hình thức giải trí, cập nhật tin tức về tình hình kinh tế - xã hội, chính trị trong và ngoài nước. Dù công việc văn phòng bận rộn nhưng chị Nguyễn Hồng Ngọc ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái luôn dành khoảng thời gian rảnh cuối tuần đi cà phê ngồi nghiền ngẫm đọc sách. Thói quen đọc sách được hình thành và duy trì, gắn bó với chị từ hồi còn đi học.
Chị Ngọc chia sẻ: "Ngày xưa, các ấn phẩm sách, báo còn khá hiếm nên chủ yếu tôi mượn, thuê ở thư viện hay các hiệu sách cũ về đọc, nghiên cứu. Sau này, công tác in ấn phát triển, nhiều thể loại, đầu sách được xuất bản, tái bản đã tạo điều kiện thuận lợi cho độc giả tiếp cận, tìm kiếm để thỏa niềm đam mê đọc. Hiện nay, tôi không cần phải tới trực tiếp các hiệu sách, thư viện để mua, tìm sách nữa mà thay vào đó tôi sử dụng các ứng dụng, phần mềm trực tuyến trên máy tính, điện thoại thông minh để đọc sách rất tiện lợi”.
Hiện nay, những trang wed, ứng dụng đọc sách trực tuyến uy tín như: eBookvn.net, Book365.vn, SachHayOnline.com… dễ dàng sử dụng bởi thiết kế giống một thư viện điện tử thu nhỏ có đầy đủ nguồn thông tin, nội dung chi tiết từng cuốn sách giúp người đọc thao tác lựa chọn, tìm kiếm nhanh chóng.
Trường TH&THCS Đào Thịnh, huyện Trấn Yên được biết đến là ngôi trường có bề dày thành tích trong công tác giáo dục đào tạo với nhiều thành tích trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh và chắp cánh ước mơ cho nhiều thế hệ học trò thành đạt, vươn xa. Vừa qua, huyện Trấn Yên đã tổ chức Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023 với chủ đề: "Xây dựng năng lực tự học trong kỷ nguyên số" tại nhà trường với sự tham gia của trên 300 học sinh nhằm tiếp tục đẩy mạnh phong trào học tập sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, giúp nâng cao nhận thức về năng lực tự học trong kỷ nguyên số.
Đến nay, nhà trường luôn quan tâm duy trì, phát triển văn hóa đọc, thói quen đọc sách cho giáo viên và học sinh xây dựng mô hình thư viện, phong trào đọc sách phong phú, đa dạng để học sinh có nhiều nguồn sách hay, bổ ích nhằm đáp ứng nhu cầu học tập, tìm hiểu kiến thức. Ở thư viện nhà trường ngoài sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, sách tham khảo còn có rất nhiều cuốn sách, truyện về các lĩnh vực khoa học, kỹ năng sống, tâm lý, giải trí... để thầy cô giáo, học sinh tìm đọc, nghiên cứu.
Em Nguyễn Phương Lan - học sinh lớp 8A, Trường TH&THCS Đào Thịnh hào hứng chia sẻ: "Ngoài giờ học trên lớp, thời gian rảnh em lại tìm đến sách để thư giãn, chiêm nghiệm về nhiều bài học cuộc sống cũng như có thêm vốn văn chương vận dụng viết những bài văn nghị luận xã hội”.
Không chỉ ở bậc TH mà các bậc học THCS, THPT, việc tự học, tự đọc cũng được hầu hết các nhà trường chú trọng. Các trường đều xây dựng thư viện với nhiều loại sách trên mọi lĩnh vực, góp phần hỗ trợ việc học tập, nuôi dưỡng tâm hồn, kỹ năng sống cho các em. Các thầy cô cũng luôn truyền cảm hứng, lan tỏa tình yêu đối với sách, giúp các em thấy được giá trị của sách và ý nghĩa của việc đọc sách. Việc hình thành văn hóa đọc trong học sinh, sinh viên các nhà trường trên địa bàn tỉnh góp phần nâng cao kiến thức, nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm đẹp cho các em.
Nếu phương pháp đọc sách giấy giúp người đọc có thời gian nghiền ngẫm, thư thái và tĩnh tâm trong không gian riêng thì đọc sách online mang đến sự tiện lợi, gọn nhẹ. Tùy điều kiện thời gian, công việc mà mỗi người sẽ lựa chọn cách thức đọc sách cho phù hợp với cá nhân. Việc duy trì thói quen đọc sách rất hữu ích, không chỉ giúp ta có thêm kiến thức mà nó giống như liều thuốc tinh thần để cân bằng cuộc sống.
Mặc dù vậy, hiện việc sử dụng phương pháp đọc sách online mới dừng lại chủ yếu ở nhóm đối tượng là học sinh, sinh viên, cán bộ, công chức bởi thói quen đọc sách chưa thực sự được hình thành rộng rãi trong cộng đồng. Hình thức này cũng phù hợp hơn với những người sống ở khu vực thành thị vì cần sử dụng công cụ là thiết bị điện tử thông minh có kết nối mạng và am hiểu đôi chút về công nghệ thông tin nhưng điều kiện này lại khó đáp ứng đối với người dân sống ở vùng cao miền núi, vùng nông thôn, người cao tuổi.
Hình thức đọc sách trực tuyến cũng dễ làm nảy sinh môi trường xấu cho con trẻ nếu không có sự quản lý, giám sát của phụ huynh bởi những cuốn sách, trang báo online chứa nội dung xấu độc, không phù hợp lứa tuổi các em dễ gây định hướng sai lệch.
Vì vậy để việc đọc sách mang lại hiệu quả, bạn đọc cần lựa chọn những cuốn sách phù hợp với sở thích, độ tuổi, mang tính giáo dục… qua đó tạo thói quen đọc sách luôn được duy trì giúp người trẻ tìm tòi, mở rộng kiến thức, hỗ trợ việc học tập, nghiên cứu có thêm nhiều sáng kiến, ý tưởng mới ứng dụng vào thực tiễn.
Bùi Minh
