Trong những năm qua, tỉnh Yên Bái luôn xác định và đánh giá đúng vị trí, vai trò của lực lượng DQTV trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; thường xuyên quan tâm xây dựng, nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV đạt được những kết quả quan trọng.

Đặc biệt, sau khi Luật DQTV được ban hành, nhận thức, trách nhiệm xây dựng lực lượng DQTV của hệ thống chính trị các cấp và nhân dân được nâng lên một bước; tổ chức biên chế được kiện toàn, chất lượng tổng hợp của lực lượng DQTV tiếp tục được nâng lên. Cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, người đứng đầu cơ quan, tổ chức đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tốt công tác xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng DQTV theo đúng quy định của Luật DQTV.

Nổi bật là các địa phương đã thực hiện tốt việc đăng ký, quản lý chặt chẽ công dân trong độ tuổi; rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế lực lượng DQTV bảo đảm có số lượng phù hợp, từng bước nâng cao chất lượng, nhất là chất lượng, độ tin cậy về chính trị, chú trọng các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa; công tác phát triển đảng trong lực lượng DQTV được coi trọng với tỷ lệ trên 21%; 18 chi bộ quân sự cấp xã hoạt động có hiệu quả. Công tác huấn luyện DQTV được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm đúng, đủ nội dung, chương trình, chất lượng ngày càng cao, kết quả huấn luyện, 100% đạt yêu cầu, có trên 70% khá, giỏi.

Công tác bảo đảm và thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV có nhiều đổi mới; hoạt động của lực lượng DQTV đi vào nền nếp, có hiệu quả; chủ động phối hợp với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn và  tích cực tham gia tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai… ở địa phương, cơ sở, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân tin tưởng đánh giá cao.

Thời gian tới, trước những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình thế giới, khu vực; sự chống phá của các thế lực thù địch, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu cầu rất cao đối với xây dựng nền quốc phòng toàn dân nói chung, xây dựng lực lượng DQTV nói riêng.

Theo đó, căn cứ vào tình hình và điều kiện thực tế của địa phương; tập trung xây dựng lực lượng DQTV của tỉnh có số lượng hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị; tổ chức biên chế tinh, gọn, chặt chẽ; trang bị vũ khí phù hợp; được giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện quân sự toàn diện, thiết thực; khả năng sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu ngày càng cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong tình hình mới, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân. Để đạt mục tiêu đó, các cơ quan, tổ chức và địa phương cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền, vai trò tham mưu của cơ quan quân sự các cấp đối với công tác xây dựng lực lượng DQTV. Tiếp tục quán triệt sâu sắc hơn nữa các nghị quyết, chỉ thị, văn bản pháp luật của Đảng, Chính phủ về DQTV, nhất là Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Chỉ thị 16-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới”.

Trên cơ sở đó, tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp đối với hoạt động của lực lượng DQTV; phát huy vai trò nòng cốt cơ quan quân sự các cấp trong tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền các cấp ban hành nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch lãnh đạo công tác quân sự, quốc phòng (QS,QP), công tác DQTV phù hợp tình hình thực tế; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để cán bộ, đảng viên, nhân dân nhận thức rõ vai trò, vị trí chiến lược của DQTV trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về trách nhiệm, nhất là của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chủ trì các cấp đối với nhiệm vụ quan trọng này. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với lực lượng tăng cường kiểm tra việc thực hiện xây dựng lực lượng DQTV trên địa bàn, kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc, đề xuất, tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý nhà nước về xây dựng lực lượng DQTV đáp ứng yêu cầu trước mắt, lâu dài.

Dân quân Mù Cang Chải tham gia làm đường giao thông tại xã Khao Mang. (Ảnh: Thanh Năm)

Hai là, tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, có chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị, đảm bảo để DQTV thực sự là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân ở cơ sở; thực hiện củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của ban CHQS tự vệ các cơ quan, tổ chức và ban CHQS cấp xã theo luật định.

Thực hiện nghiêm nền nếp chế độ đăng ký, quản lý lực lượng DQTV; thường xuyên rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế DQTV theo hướng gọn, mạnh, có tỷ lệ và cơ cấu hợp lý giữa lực lượng nòng cốt và rộng rãi, phù hợp với đặc điểm từng vùng, từng địa phương, cơ sở; chú trọng xây dựng lực lượng DQTV ở các địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa. Việc tuyển chọn, kết nạp công dân vào DQTV phải tiến hành chặt chẽ theo nguyên tắc cấp ủy lãnh đạo, chính quyền chỉ đạo, ban CHQS cấp xã tham mưu và tổ chức thực hiện theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân cử, dân chăm lo”.

Coi trọng xây dựng và nâng cao chất lượng tổ chức, hoạt động của chi bộ quân sự cấp xã; đề xuất ban hành chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác và quy chế hoạt động của cấp ủy, chi bộ, coi trọng lãnh đạo phát triển đảng viên trong DQTV, đáp ứng yêu cầu về chất lượng chính trị.

Ba là, tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện và hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV; tiếp tục đổi mới công tác giáo dục, huấn luyện DQTV, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị, pháp luật, công tác vận động quần chúng với huấn luyện quân sự, chú trọng tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cho lực lượng DQTV tại chỗ, DQTV cơ động và các binh chủng; chú trọng huấn luyện phối hợp giữa DQTV với các lực lượng khác trên địa bàn trong tác chiến và thực hiện nhiệm vụ phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, xử lý các tình huống bảo vệ trật tự an ninh xã hội ở địa phương, cơ sở...

Bốn là, thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Các địa phương cần thực hiện nghiêm Luật DQTV, nhất là quy định về ngân sách; thu, quản lý, sử dụng quỹ quốc phòng, an ninh đúng mục đích, nhằm bảo đảm kịp thời chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Đồng thời, chú trọng gắn công tác chính sách với công tác tổ chức, công tác tư tưởng; làm tốt công tác chính sách đối với những gia đình cán bộ, chiến sĩ DQTV có khó khăn, bảo đảm cho chiến sỹ DQTV yên tâm thực hiện nhiệm vụ khi được huy động.

Phát huy những kết quả đạt được, tiếp tục có sự đổi mới phương thức tổ chức, tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước đối với công tác DQTV; tổ chức sơ kết, tổng kết thực tiễn, đẩy mạnh công tác thi đua, khen thưởng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong tổ chức xây dựng, huấn luyện, hoạt động của lực lượng DQTV để rút kinh nghiệm; tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, có chất lượng ngày càng cao, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá Trịnh Xuân Hải -Phó chỉ huy trưởng - Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh