Các HTX hoạt động đa dạng ở nhiều lĩnh vực: nông nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, giao thông - vận tải, thương mại - dịch vụ, nước sinh hoạt, vệ sinh môi trường, điện, xây dựng, tín dụng…

Các HTX nông nghiệp từng bước thể hiện vai trò quan trọng trong việc tiếp thu, hướng dẫn và chuyển giao, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Nhiều HTX phát triển theo mô hình kinh doanh tổng hợp, kết hợp giữa sản xuất với chế biến. Đáng chú ý, năm 2013, huyện Yên Bình đã thành lập 3 HTX dịch vụ và nuôi cá trên hồ Thác Bà, vừa tận dụng mặt nước nuôi trồng thủy sản vừa góp phần quản lý tốt hoạt động đánh bắt thủy sản.

Ông Đỗ Nhân Đạo - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Yên Bái cho biết: “Trong số 331 HTX đang hoạt động, có 157 HTX thực hiện nộp thuế trên 16 tỷ đồng. Doanh thu của các HTX ước đạt 827 tỷ đồng, tăng 18% so với năm 2012. Hoạt động có hiệu quả, nộp ngân sách cao là HTX chế biến nông sản Toàn Hằng, HTX Quế Lâm, HTX Vận tải Yên Ninh”.

Năm 2013 cũng là năm có nhiều HTX thành lập mới và đều xuất phát từ nhu cầu thực tế, nguyện vọng của nông dân, người lao động, của nền kinh tế thị trường. Tuy mới thành lập nhưng các đơn vị đều thực hiện đúng nguyên tắc dân chủ, tự nguyện, tự chủ trong nguồn vốn và hoạt động kinh doanh; có phương hướng hoạt động sản xuất, kinh doanh cụ thể, rõ ràng. Cán bộ quản lý, điều hành năng động, linh hoạt, hiểu rõ sự cần thiết và tầm quan trọng của mô hình kinh tế tập thể, tạo việc làm thường xuyên cho xã viên và lao động theo mùa vụ.

Kinh tế HTX được củng cố một bước về tổ chức quản lý, năng lực hoạt động, trách nhiệm hai chiều giữa xã viên và HTX. Các HTX đã nỗ lực vươn lên từ nội lực, có định hướng hoạt động đúng và phù hợp, mang lại lợi ích cho các xã viên và thành viên, huy động tối đa sự tham gia của xã viên đối với sự phát triển HTX và chú trọng công tác xã hội.

Có được kết quả đáng ghi nhận này là những năm gần đây, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các huyện, thị xã và các đoàn thể chính trị đã quan tâm, tổ chức triển khai một số chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể. Liên minh HTX tỉnh và các địa phương quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao hơn và có ưu đãi về tín dụng, đất đai, thuế, xúc tiến thương mại... giúp cho nhiều đơn vị hoạt động thuận lợi. Người dân hiểu lợi ích của việc tham gia loại hình kinh tế tập thể, tạo sự gặp gỡ giữa các ý tưởng mới trong sản xuất, kinh doanh để hình thành các HTX.

Bên cạnh đó, kinh tế tập thể vẫn bộc lộ những hạn chế. Hiệu quả hoạt động của nhiều đơn vị chưa cao, nhất là HTX nông nghiệp có xu hướng giảm dần; nhiều nơi hoạt động chỉ mang tính hình thức, chưa chủ động, còn trông chờ ỷ lại vào hỗ trợ của Nhà nước, chưa chuyển đổi kịp thời theo cơ chế thị trường; cơ sở vật chất còn nghèo, thiếu vốn hoạt động, sức cạnh tranh yếu; các điển hình, nhân tố mới chưa nhiều; trình độ quản lý và điều hành của cán bộ quản lý còn nhiều bất cập; một số HTX được hình thành nhưng chưa phát huy được vai trò tác động đến việc phát triển kinh tế của địa phương, vai trò tập thể và tạo công việc làm cho người lao động...

Để giữ vững vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế tập thể, phát huy mặt tích cực và hạn chế những tồn tại, trong thời gian tới, cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo chuyển biến rõ nét về nhận thức đối với vai trò, vị trí của kinh tế hợp tác, HTX trong nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và mô hình HTX kiểu mới.

Các HTX cần tăng cường hơn nữa sự liên doanh, liên kết nhằm tăng sức mạnh, sức cạnh tranh, hoạt động hiệu quả trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế; đa dạng hóa các loại hình trong nhiều lĩnh vực khác nhau để rút kinh nghiệm, nhân rộng, thúc đẩy kinh tế tập thể của Yên Bái ổn định và phát triển bền vững.

Anh Dũng