Theo báo cáo của Sở nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến thời điểm này, nông dân ở tất cả các huyện, thị đã cơ bản thu hoạch xong lúa đông xuân, năng suất ước đạt 47 tạ/ha và chuẩn bị đất, vật tư, phân bón, nhân lực cho sản xuất vụ mùa. Theo kế hoạch, vụ mùa năm nay, toàn tỉnh đưa vào gieo cấy trên 20.550ha, năng suất ước đạt 47,3 tạ/ha, sản lượng đạt trên 97.200 tấn.

Tuy nhiên, theo đánh giá của ngành nông nghiệp và các địa phương thì sản xuất vụ mùa năm nay phát sinh nhiều khó khăn như: thời vụ cần phải đẩy nhanh, diễn biến thời tiết phức tạp, giá phân bón và vật tư nông nghiệp tiếp tục leo thang. Áp lực về thời vụ và nhu cầu lao động trong các khâu thu hoạch lúa xuân và triển khai vụ mùa là rất lớn.

Mặt khác, do thời vụ và cơ cấu giống lúa vụ đông xuân bị đảo lộn nên sẽ cho năng suất thấp và làm chậm thời vụ khoảng 10 ngày. Trước những yêu cầu và nguy cơ không kịp thời vụ làm cây vụ đông, khó đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực, tỉnh và ngành nông nghiệp, các huyện, thị đang dồn sức cho sản xuất vụ mùa; giống, phân bón, nước tưới tiêu… đã và đang được chuẩn bị với nỗ lực cao nhất. Đặc biệt, việc bố trí cơ cấu, thời vụ đóng vai trò quan trọng vì tác động rất lớn đến quỹ đấtản xuất vụ đông. Ngành nông nghiệp chỉ đạo các địa phương cần chỉ đạo sát sao, nghiêm túc triển khai cơ cấu trà mùa sớm chiếm 45%, mùa trung 50%.

Về kỹ thuật, trà mùa sớm cần gieo mạ từ ngày 5 - 15/6, thu hoạch trước ngày 30/9 để lấy quỹ đất trồng cây vụ đông; trà mùa trung gieo mạ từ ngày 20 - 30/6, thu hoạch trước ngày 15/10; trà muộn gieo mạ từ ngày 5 - 10/7 để thu hoạch trước ngày 10/11. Đối với trà lúa mùa sớm, sử dụng các giống lúa lai có thời gian sinh trưởng ngắn ngày, có năng suất, chất lượng gạo khá; đối với trà lúa mùa chính vụ sử dụng giống lúa lai.

Đáp ứng nhu cầu giống phục vụ sản xuất vụ hè thu, ngành đã chỉ đạo Trung tâm Giống cây trồng tỉnh chuẩn bị đủ lượng giống để cung ứng cho nông dân. Theo số liệu của Trung tâm, vụ này, đơn vị cấp trên 200 tấn giống lai và các loại giống lúa thuần tự sản xuất, đáp ứng đủ nhu cầu. Để có cơ sở cho việc chuẩn bị các loại giống cho nông dân gieo cấy trong vụ mùa, ngay từ những ngày đầu tháng 4, Trung tâm đã làm việc với phòng kinh tế các huyện nắm bắt nhu cầu từng loại giống, số lượng giống. Bên cạnh công tác chuẩn bị giống, công tác thủy lợi phục vụ nước tưới cũng đã được triển khai. Ngành nông nghiệp chủ động kiểm tra các hồ chứa nước, công trình thủy lợi, đảm bảo nước cho sản xuất vụ mùa. Các địa phương chỉ đạo nông dân tu sửa, nạo vét hệ thống kênh mương nội đồng; rà soát lại kế hoạch diện tích gieo trồng và năng lực tưới của hệ thống thủy lợi để có biện pháp, kế hoạch sản xuất.

Bên cạnh việc chuẩn bị vật tư phục vụ cho sản xuất, ngành nông nghiệp, các huyện, thị đẩy mạnh tuyên truyền với phương châm “sáng lúa xuân, chiều lúa mùa”; áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất như làm mạ khay, sử dụng giống lúa phù hợp, bón phân cân đối… tạo năng suất, chất lượng cao nhất. Những ngày này, nông dân chạy đua với thời gian gieo cấy lúa mùa để kịp thời vụ làm vụ đông. Tính đến thời điểm này, các địa phương trong tỉnh đã gieo cấy được trên 19.000ha, đạt hơn 90% kế hoạch. Trong đó, thị xã Nghĩa Lộ đã hoàn thành cấy 719ha lúa mùa, các huyện còn lại đạt 90% kế hoạch, diện tích cấy tăng nhanh, đảm bảo theo kế hoạch.

Chị Nguyễn Thị Hương ở xã An Thịnh (Văn Yên) cho biết: “Nhà tôi có hơn 9 sào ruộng, trong đó cấy 2 sào Khang Dân, còn lại chủ yếu là giống Chiêm Hương. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, gia đình huy động toàn bộ nhân lực làm đất, cày bừa kịp tiến độ, làm vụ mùa sớm để còn trồng cây ngô vụ đông”. 

Vụ mùa năm nay, áp lực thời vụ rất lớn song với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành cũng như có các giải pháp cụ thể cùng khí thế lao động khẩn trương của nông dân, chắc chắn nhà nông lại có một vụ mùa bội thu.

 Văn Thông