Tham gia hội nhập ngày càng sâu, rộng vào sự phát triển chung của cả nước đem lại cho tỉnh Yên Bái nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít khó khăn, thách thức cho địa phương, đặc biệt là thách thức về cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả của các doanh nghiệp.

Hơn khi nào, vấn đề nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh được tỉnh Yên Bái đặt thành nhiệm vụ cấp thiết, quan tâm chỉ đạo quyết liệt.

Hội nghị tập huấn bồi dưỡng kiến thức về nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2015 được Ban chỉ đạo PCI tỉnh tổ chức cuối năm 2015 với sự tham gia của các thành viên Ban chỉ đạo PCI tỉnh; lãnh đạo các ban Đảng, HĐND, UBND, MTTQ tỉnh; lãnh đạo chuyên viên các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố; lãnh đạo và phóng viên các cơ quan báo chí, do Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trần Đình Thiên – Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam trực tiếp truyền đạt đã chỉ rõ thực trạng đáng báo động cũng như những khó khăn mà tỉnh phải giải quyết để cải thiện điểm số và thứ hạng trong bảng xếp hạng nói chung và cải thiện môi trường kinh doanh của tỉnh nói riêng.

Theo Tiến sỹ Trần Đình Thiên, Yên Bái cần chú trọng phát triển hạ tầng, trong đó có hạ tầng giao thông và hạ tầng thông tin để thu hút các nhà đầu tư; phát triển du lịch đẳng cấp gắn với phát triển nông nghiệp, phát triển các doanh nghiệp tư nhân, thu hút các tập đoàn tư nhân hùng mạnh…

Thực tế, những năm gần đây, môi trường kinh doanh của Yên Bái đã có những cải thiện nhất định. Tỉnh đặc biệt quan tâm thực hiện hiệu quả các giải pháp, huy động được khá lớn nguồn lực đầu tư cho phát triển, trong đó cơ cấu lại đầu tư công, điều chỉnh các dự án để tập trung nguồn lực đầu tư vào các công trình, dự án quan trọng và đảm bảo an sinh xã hội, với tổng vốn đầu tư cho 12 dự án là 4.665 tỷ đồng; huy động được 41.433 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển.

Toàn tỉnh đã hoàn thành đưa vào sử dụng 2.219 công trình, dự án, trong đó có những dự án quan trọng như đường tránh ngập thành phố Yên Bái - đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai...

Dẫu vậy, xét về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, thứ hạng của Yên Bái trong mấy năm gần đây có sự sụt giảm đáng kể so với những năm trước đó, khi chỉ số này được thực hiện.

Trong đó đáng lưu ý là chỉ số cơ sở hạ tầng giảm còn 48,25 điểm đến năm 2014; 6/10 chỉ số thành phần có mức giảm năm 2014 so với năm 2013, trong đó có một số chỉ số đáng lưu ý đó là tính năng động giảm từ 6,34 điểm xuống còn 4,2 điểm; chi phí không chính thức giảm từ 5,89 điểm xuống còn 4,53 điểm; thiết chế pháp lý giảm từ 5,94 điểm xuống còn 4,82 điểm; chỉ số mới về năng lực cạnh tranh bình đẳng bắt đầu được đo từ năm 2013 cũng giảm đi 0,62 điểm, còn 5,05 điểm.

Bên cạnh những khó khăn do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu và những khó khăn của nền kinh tế trong nước tác động thì với điều kiện của một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, hạ tầng cơ sở thiếu, trình độ lao động thấp…, cùng với vị trí xếp hạng cạnh tranh cấp tỉnh thấp nên sức hút các nhà đầu tư từ bên ngoài vào địa bàn tỉnh hạn chế.

Xác định việc nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) là một trong những khâu đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành Chương trình hành động nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2015 - 2020, nhằm từng bước tạo chuyển biến về nhận thức và thực hiện đồng bộ các giải pháp, mục tiêu xây dựng môi trường đầu tư và kinh doanh thân thiện, thực sự thông thoáng, minh bạch, thuận lợi, tạo động lực cho thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp.

Năm 2015, tỉnh tập trung khắc phục và cải thiện những chỉ số thành phần của năm 2014 giảm điểm so với năm 2013; duy trì và cải thiện các chỉ số tính minh bạch, hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo lao động, chỉ số gia nhập thị trường.

Mục tiêu năm 2016, nâng tổng điểm số đạt trên 60 điểm và thứ hạng vào tốp trung bình từ 30 - 40 của cả nước. Từ năm 2017 - 2018, đạt 60 - 65 điểm và nằm trong thứ hạng nhóm tương đối tốt từ 15 - 25 của cả nước. Phấn đấu từ năm 2019 trở đi, Yên Bái luôn đạt trên 65 điểm và xếp hạng vào trong nhóm tốt của khu vực miền núi phía Bắc cũng như của cả nước.

Tỉnh xác định lấy cải cách hành chính là khâu đột phá, tạo sự chuyển biến căn bản về chất lượng bộ máy hành chính, phấn đấu cải thiện điểm số và vị trí xếp hạng về môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (PCI) tỉnh.

Về những giải pháp của tỉnh để thực hiện đạt mục tiêu nằm trong top từ 45 đến 50/ 63 tỉnh, thành của cả nước trong năm 2015, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thị Thanh Trà yêu cầu các cấp, các ngành trước mắt cần tập trung cao nhất cho cải cách thủ tục hành chính, trong đó cần rà soát lại tất cả các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp. 

Tỉnh cũng sẽ tiến hành kiểm tra điều chỉnh thống nhất đồng bộ cơ chế "một cửa" và "một cửa liên thông" của chính quyền các huyện, của cấp cơ sở, của các ngành chức năng; xây dựng và thiết lập hệ thống công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhà nước, trong giải quyết thủ tục hành chính và đối với các lĩnh vực cấp thiết nhất là ở các sở, ngành liên quan.

Cùng đó là tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp về đất đai, về tiếp cận vốn; đặc biệt cần phối hợp chặt chẽ với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) để tiếp tục cải thiện chỉ số PCI của tỉnh nhằm tạo cải thiện rõ rệt về môi trường đầu tư, môi trường sản xuất kinh doanh, đưa tỉnh Yên Bái vào địa phương có chất lượng điều hành vào trong nhóm có vị trí xếp hạng PCI từ mức trung bình trở lên so với toàn quốc năm 2015 và xếp hạng nhóm tốt của các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc cũng như của cả nước những năm tiếp theo.

Phạm Minh