Anh Hoàng Đình Nhu vốn là giám đốc một công ty xây dựng có tiếng ở Yên Bái, sau hơn chục năm bươn chải với nghề xây dựng, tích cóp được ít vốn, năm 2014, anh chuyển nghề sang sản xuất nông nghiệp. Anh đầu tư trên 500 triệu đồng xây dựng hệ thống chuồng trại chăn nuôi lợn nái, lợn thịt với quy mô 200 con và cả ngàn con gà thịt.

Vừa tổ chức chăn nuôi, anh còn ký kết với một nhà máy chế biến thức ăn gia súc làm đại lý cấp I cung ứng cho thị trường trong và ngoài tỉnh. Không phải là kỹ sư trồng trọt hay chăn nuôi nhưng chịu khó học hỏi thông qua sách báo, anh đã tổ chức mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm khá hiệu quả. Lứa đầu anh nuôi 10 lợn nái, 100 lợn thịt, 300 con gà thịt bán sau trừ chi phí lãi gần 100 triệu đồng. Lứa hai cũng vậy và kết thúc năm đầu chuyển nghề với ba lứa lợn, hai lứa gà anh thu lãi 270 triệu đồng.

Vạn sự khởi đầu nan, bước vào năm 2016, anh quyết định nhập thêm 20 con lợn nái, lợn đẻ ra bao nhiêu con anh đều để nuôi lợn thịt. Gần 200 con lợn thịt được chăn nuôi bài bản, đúng quy trình lớn nhanh như thổi, lại đúng vào thời điểm giá lợn hơi tăng cao, từ 42.000 đồng/kg tăng dần lên 45.000 đồng rồi 48.000 đồng và đỉnh điểm lên tới 53.000 đồng/kg; giá lên cao nhất cũng là thời điểm gần 200 lợn thịt nhà anh đến kỳ xuất chuồng, được trên 15 tấn bán thu trên 800 triệu đồng, sau trừ chi phí lãi trên 300 triệu đồng.

Vui mừng với kết quả đạt được, anh tiếp tục đầu tư nuôi lứa kế tiếp, lợn thì vẫn phát triển bình thường, nhưng giá lợn hơi cứ lao dốc không phanh. Chỉ vào đàn lợn 200 con, anh Nhu ngao ngán nói: “Sản xuất nông nghiệp quả lắm rủi ro, nào thiên tai, bão lũ, nào dịch bệnh, rồi giá cả đầu vào, đầu ra rất bấp bênh. Sau hai năm cực nhọc chăn nuôi, tích cóp được gần 500 triệu đồng nhưng từ tháng 7, tháng 8/2016 cho đến nay, giá lợn hơi giảm liên tục và ở thời điểm này chỉ còn chưa đầy 28.000 đồng/kg. Với giá này, mỗi con lợn nuôi, sau trừ chi phí người chăn nuôi lỗ 2 triệu đồng/con. Không chỉ giá thấp mà giờ bán cũng không ai mua, trong khi lợn vẫn phải ăn. Đàn lợn này đã quá kỳ xuất bán gần một tháng nhưng không bán được, trong khi chỉ tính tiền cám mỗi ngày cũng ngốn mất 4 triệu đồng. Thế là sau hai năm tích cóp, toàn bộ tiền lãi cũng đã bay theo giá lợn hơi rồi”.

Không riêng gì trang trại chăn nuôi của anh Nhu mà hầu hết các trang trại chăn nuôi, hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh Yên Bái đều rơi vào cảnh tương tự. Chị Nguyễn Thị Nhung - một chủ trang trại ở Trấn Yên rầu rĩ nói: “Nếu tình trạng giá lợn hơi thấp như thế này kéo dài, nhiều người chăn nuôi có nguy cơ phá sản. Và trớ trêu thay, giá lợn hơi xuống thấp mà người tiêu dùng vẫn phải mua thịt lợn với giá cao”.

Phải chăng đây là một nghịch lý trong khâu phân phối, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp nói chung và chăn nuôi lợn nói riêng hiện nay? Để hiểu rõ hơn, chúng tôi theo chân các chị nội trợ đến chợ Km 6, thành phố Yên Bái. Vào chiều ngày 16/1/2017, gần hai chục quầy bán thịt lợn, thịt bò, thịt trâu và thịt gà bày bán la liệt, thịt tươi rói. Vào một quầy bán thịt ngay đầu lối vào chợ, chị bán hàng mời chào đon đả, thịt mông 85.000 đồng/kg, sườn 85.000 đồng/kg, thịt ba chỉ 80.000 ngàn đồng/kg. Cũng tương tự, tại chợ phường Minh Tân, chợ Km 4 Đồng Tâm, chợ Ga Yên Bái giá thịt lợn cũng sàn sàn một mức như vậy.

Chị Hòa - chủ quầy bán thịt lợn ở chợ Ga Yên Bái nói: “Giá thịt lợn nay đã giảm hơn tháng trước khoảng 5.000 - 10.000 đồng/kg tùy loại và tùy chất lượng thịt”. Qua thực tế tại các chợ, giá bán thịt cũng đã giảm hơn so với vài ba tháng trước, tuy nhiên mức giảm không nhiều chỉ vài ngàn đồng/kg tùy loại. Bà Linh - một chủ trang trại chăn nuôi ở huyện Yên Bình kiến nghị: “Giá lợn hơi giảm 18.000 -20.000 đồng/kg, nhưng giá thịt chỉ giảm 5.000 -8.000 đồng/kg do khâu trung gian và thương lái “ăn” chênh lệch quá lớn”.    

Nghịch lý trong khâu phân phối, tiêu thụ này, thiệt thòi nhất vẫn là người chăn nuôi, kế tiếp là người tiêu dùng. Các ngành, các cấp cần có giải pháp can thiệp kịp thời cho người chăn nuôi và người tiêu dùng bớt khó khăn - đó là mong muốn và kiến nghị của hầu hết các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh. Để chăn nuôi ổn định trở lại, người chăn nuôi không nên tái đàn một cách ồ ạt, chờ cho thị trường ổn định, cân đối cung cầu tương ứng mới phát triển chăn nuôi, tránh tình trạng giá bán giảm sâu.

Ngọc Trúc