Nhận thức sâu sắc về vị trí, tầm quan trọng của kinh tế tập thể (KTTT), huyện Văn Yên đã tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX) về “Tiếp tục đổi mới và phát triển nâng cao hiệu quả KTTT”; Chỉ thị số 17 của UBND tỉnh về việc đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể và HTX. Từ năm 2016, huyện đã triển khai mô hình “tổ tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp, HTX”.

Tổ tư vấn đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh mở các lớp tập huấn, tuyên truyền về Luật HTX năm 2012, các văn bản liên quan đến Luật HTX 2012 cho các HTX, tổ hợp tác; tuyên truyền và hướng dẫn thành lập mới 5 tổ hợp tác, cấp thủ tục đăng ký mới cho 6 HTX; phối hợp với tổ chức FAO, tập huấn hướng dẫn các HTX, doanh nghiệp kinh doanh quế vỏ, đăng ký chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm ra nước ngoài; hướng dẫn các HTX, doanh nghiệp có nhà máy sản xuất chế biến tinh dầu quế, quế bột điều chỉnh, bổ sung chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm; hướng dẫn quy trình, thủ tục đầu tư, chuyển đổi lò gạch thủ công sang công nghệ Tuynel tiêu chuẩn cho 2 cơ sở sản xuất gạch thủ công.

Đồng thời, tư vấn hướng dẫn doanh nghiệp, HTX hoàn thiện thủ tục hồ sơ đất đai, giải phóng mặt bằng. Ngoài ra, huyện phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Yên Bái thực hiện việc lồng ghép, hỗ trợ, tạo điều kiện để HTX, tổ hợp tác tham gia thực hiện các chương trình, dự án trên địa bàn để tạo việc làm, tăng thu nhập cho lao động và tập trung phát triển nâng cao hiệu quả hoạt động tổ hợp tác, HTX. Mô hình hoạt động của các HTX kiểu mới đã thay thế mô hình HTX kiểu cũ, và nhiều mô hình HTX kiểu mới đã, đang phát huy hiệu quả rất khả quan.

Đến nay, toàn huyện có 53 HTX với tổng số vốn điều lệ trên 142 tỷ đồng. Các HTX đã thu hút, tạo việc làm ổn định cho trên 4.000 lao động với mức lương 3 triệu đồng/người/tháng, điển hình như HTX Thanh niên Q&C.

Nhận thấy vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm đang là vấn đề nóng được xã hội quan tâm, cùng với lợi thế đất đai, anh Phạm Văn Cường và Trần Văn Quân ở thôn 6, xã Đại Phác đã mạnh dạn đầu tư tiền tỷ xây dựng và thành lập HTX Thanh niên Q&C chuyên sản xuất rau, củ quả sạch. Nhờ áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp sạch, nắm bắt được thị hiếu của thị trường, nên mới thành lập giữa năm 2015, nhưng HTX Thanh niên Q&C đã là một trong những địa chỉ tin cậy về cung ứng sản phẩm nông sản sạch cho thị tường trong, ngoài tỉnh.

HTX đang sản xuất trên 30 loại rau, củ, quả hợp đồng cung ứng cho 3 cửa hàng thực phẩm sạch tại Hà Nội; Siêu thị BigC Vĩnh Yên; 2 cửa hàng rau an toàn tại thành phố Yên Bái; cung cấp cho khách hàng cá nhân, một số trường học và cửa hàng bán lẻ tại thị trấn huyện.

Doanh thu hàng tháng của HTX đạt từ 50 - 60 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 12 lao động với mức thu nhập từ 3,5 - 5 triệu đồng/người/tháng. Bên cạnh đó, nhiều HTX, doanh nghiệp đã đẩy mạnh đổi mới công nghệ, chủ động tìm hiểu về nhu cầu, thế mạnh của nhau để rồi, từ đó, liên kết, phát huy hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh.

Điển hình như HTX Dịch vụ nông lâm nghiệp tổng hợp Công Tâm đã liên kết với Công ty An Thịnh - Cường Phát cùng bao tiêu cành, lá quế cho người dân. Liên doanh làm ăn, HTX Công Tâm đã tạo được niềm tin với người dân, doanh nghiệp lại chủ động được nguồn nguyên liệu, doanh thu vài năm nay luôn đạt trên 10 tỷ đồng, nộp ngân sách gần 1 tỷ đồng, hỗ trợ hiệu quả kinh tế hộ, góp phần phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo an sinh xã hội.

Bên cạnh những thuận lợi, lĩnh vực KTTT ở Văn Yên cũng phải đối mặt với những khó khăn như: giá cả thị trường, nguyên vật liệu đầu vào biến động...; những yếu kém vốn có của KTTT chưa được khắc phục như: quy mô nhỏ bé, manh mún, khó tiếp cận với các nguồn vốn tín dụng, thiếu vốn hoạt động, hiệu quả kinh doanh thấp; trình độ năng lực của đa số cán bộ quản lý HTX chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa được đào tạo về cơ bản, thiếu tính nhạy bén và năng động trong tổ chức điều hành sản xuất, kinh doanh; do đó, chưa tạo ra được sự thay đổi rõ nét trong sản xuất, kinh doanh.

Đồng chí Hà Đức Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: “Để mô hình kinh tế HTX trên địa bàn huyện ngày càng phát triển, thời gian tới, huyện sẽ đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về vị trí vai trò của KTTT, nòng cốt là các HTX. Đồng thời, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho cán bộ HTX; quan tâm xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chất lượng cao; tập trung củng cố các HTX hiện có, giải quyết những yếu kém của các HTX và mạnh tay xóa bỏ những HTX chỉ sống trên danh nghĩa; đồng thời, lựa chọn ra những HTX kinh doanh hiệu quả làm nòng cốt, xây dựng các mô hình điểm để nhân rộng.

Bên cạnh đó, Văn Yên cũng tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; tăng cường hoạt động tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp và HTX, luôn đồng hành để kịp thời giúp đỡ các doanh nghiệp và HTX tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là trong khâu giải phóng mặt bằng tiếp cận dịch vụ điện, nước, đảm bảo an ninh trật tự; thực hiện đầy đủ kịp thời vận dụng sáng tạo, các chính sách của Chính phủ, của tỉnh hỗ trợ cho doanh nghiệp và HTX”.

Văn Thông